Η χρονιά που άλλαξε τον κόσμο του περιβάλλοντος
Από την ορκωμοσία του Τραμπ τον Ιανουάριο του περασμένου έτους, έχουν γίνει σημαντικές αλλαγές σε ζωτικές πολιτικές και υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο. Εικόνα: Shutterstock.
Τραμπ 2.0: η χρονιά που άλλαξε τον κόσμο.
Ο Μαρκ Ρόου εξετάζει το εύρος των επιπτώσεων που προκαλεί η τρέχουσα αμερικανική κυβέρνηση - από μορατόριουμ στην αιολική και ηλιακή ενέργεια έως περικοπές στις υπηρεσίες άγριας ζωής.
Τι διαφορά κάνουν 12 μήνες. Πολλοί από εκείνους που δεν ψήφισαν τον Ντόναλντ Τραμπ για πρόεδρο των ΗΠΑ τον Νοέμβριο του 2024 επεσήμαναν την πρώτη του θητεία και την υποτιθέμενη κληρονομιά του ότι δυσκολεύτηκε να χειριστεί τους μοχλούς της εξουσίας και τελικά είχε ελάχιστο ουσιαστικό αντίκτυπο. Αντίθετα, ο πρώτος χρόνος του Trump 2.0 ήταν ένας ανεμοστρόβιλος, «πλημμυρίζοντας τη ζώνη» με πρωτοβουλίες με τρόπο που αποσκοπούσε στην υπερφόρτωση της αντιπολίτευσης και των μέσων ενημέρωσης.
Στη διεθνή σκηνή, ο Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, ξεκίνησε τη διαδικασία αποχώρησης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και ματαίωσε μια ιστορική διεθνή συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών από την εμπορική ναυτιλία.
Στο εσωτερικό, εν μέρει με την έκδοση προεδρικών διαταγμάτων (210 από τον Νοέμβριο του 2025, ο υψηλότερος αριθμός από οποιονδήποτε άλλο πρόεδρο) και τις προσπάθειες του DOGE, του Υπουργείου Αποδοτικότητας της Κυβέρνησης, χιλιάδες υπάλληλοι σε βασικούς οργανισμούς που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, τη βιομηχανική ρύπανση και τη δημόσια υγεία έχουν απολυθεί, με τους στόχους να περιλαμβάνουν την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος και τη NASA.
Ο Τραμπ έχει επίσης προχωρήσει με σχέδια για την ανάκληση του «πορίσματος περί κινδύνου» - μιας νομικής απόφασης του 2009 ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου προκαλούν κλιματική αλλαγή και απειλούν τη δημόσια υγεία - και έχει ανακαλέσει τη νομοθεσία για την ταυτότητα φύλου. Το DOGE ισχυρίζεται ότι έχει εξοικονομήσει 214 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2025 (αν και πολλά μέσα ενημέρωσης έχουν υπολογίσει ότι είναι πολύ λιγότερα). Ακόμη και αυτό το ποσοστό είναι μόλις το 10% του στόχου του για 2 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.
Ο Έλον Μασκ, ο οποίος αρχικά ανέλαβε επικεφαλής του DOGE, δήλωσε ότι η αποστολή ήταν να τερματιστεί η «τυραννία της γραφειοκρατίας», να εξοικονομηθούν τα χρήματα των φορολογουμένων και να μειωθεί το εθνικό χρέος των ΗΠΑ, το οποίο ανέρχεται σε 36 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Άλλοι διαφωνούν και βλέπουν μια συντονισμένη προσπάθεια να διαλυθούν βασικά μέρη αυτών των οργανισμών άκρο προς άκρο.
«Μεγάλο μέρος της ζημιάς είναι μη αναστρέψιμο», λέει ο Τζεφ Μάστερς, μετεωρολόγος στο Yale Climate Connections και πρώην επιστήμονας τυφώνων στη NOAA. «Δεν πρόκειται για απλές περικοπές που μπορούν να διορθωθούν με την πλήρη αποκατάσταση της χρηματοδότησης τον επόμενο χρόνο. Η ίδια η υποδομή που απαιτείται για την επιστημονική έρευνα έχει αποδυναμωθεί σοβαρά και θα χρειαστούν χρόνια ή δεκαετίες για να επισκευαστεί. Είναι σαν να ανατινάζεις ένα φράγμα και να αποφασίζεις ότι ήταν κακή ιδέα. Δεν μπορείς να ξανακολλήσεις τα κομμάτια».
Η διάλυση των περιβαλλοντικών και κλιματικών υπηρεσιών
Το στόχαστρο του προέδρου έχει τεθεί σε βασικές κυβερνητικές υπηρεσίες από την αρχή της δεύτερης θητείας του Τραμπ. Το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών - το οποίο υποστηρίζει βασική επιστημονική έρευνα σε χιλιάδες ιδρύματα των ΗΠΑ - έχει χάσει περισσότερο από το 10% του προσωπικού του.
Η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) αντιμετωπίζει την κατάργηση των κέντρων έρευνας για το κλίμα και την απώλεια εκατοντάδων ομοσπονδιακών και ακαδημαϊκών επιστημόνων του κλίματος που παρακολουθούν και μελετούν την ανθρωπογενή υπερθέρμανση του πλανήτη. Το γραφείο επιστήμης της NASA αντιμετωπίζει περικοπές σχεδόν 50%, η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (NWS) έχει χάσει 600 υπαλλήλους και η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EP) αντιμετωπίζει περικοπές στον προϋπολογισμό κατά 23% .
Εν τω μεταξύ, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) έχουν χάσει το ένα τρίτο του προσωπικού τους και φαίνεται ότι είναι έτοιμα για μια ριζική αναδιαμόρφωση της προσέγγισής τους στον εμβολιασμό.
«Όλα αυτά είναι άνευ προηγουμένου», λέει ο Δρ. Stan Meiburg, εκτελεστικός διευθυντής Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας στο Πανεπιστήμιο Wake Forest και πρώην Αναπληρωτής Περιφερειακός Διοικητής της EPA. «Θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη έκθεση σε ρύπανση που βλάπτει την υγεία, εάν οι ρυπαίνοντες πιστεύουν ότι μπορούν να εκπέμπουν ατιμώρητα. Αυτή η αδυναμία θα εξαπλωθεί σε ολόκληρο το σύστημα διαχείρισης του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας των ΗΠΑ».
ΟΙ ΤΙΜΩΡΗΤΙΚΟΙ ΔΑΣΜΟΙ ΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΑΝ ΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ ΜΕΣΑ ΣΕ ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ, ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΝ ΑΛΥΣΙΔΩΝ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ
«Κανείς δεν κερδίζει σε έναν εμπορικό πόλεμο», λέει το μότο. Αλλά κάποιοι άνθρωποι, όπως αποδεικνύεται, χάνουν περισσότερο από άλλους. Από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε τη λίστα του με τους «αμοιβαίους δασμούς της Ημέρας της Απελευθέρωσης» στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου τον περασμένο Απρίλιο -στοχεύοντας 180 χώρες και εδάφη – οι επιπτώσεις των δασμών στις αναπτυσσόμενες χώρες ήταν έντονες και πυροδότησαν διαμαρτυρίες σε όλο τον κόσμο.
Οι δασμοί έπληξαν σκληρά τη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία, σύμφωνα με τον Μπεν Μπλαντ, διευθυντή προγράμματος Ασίας-Ειρηνικού στο Chatham House, «ανατρέποντας τα βραχυπρόθεσμα οικονομικά σχέδια των χωρών, υπονομεύοντας τη βάση των μακροπρόθεσμων αναπτυξιακών τους μοντέλων και ωθώντας τες περαιτέρω σε έναν άβολο εναγκαλισμό με την Κίνα».
Αρχικά, η Καμπότζη (49%), το Βιετνάμ (46%) και η Ινδονησία (32%) επλήγησαν από υψηλότερους δασμούς από την Κίνα. Η Καμπότζη εξήγαγε ένδυση αξίας άνω των 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ στις ΗΠΑ το 2024 και ο τομέας της ένδυσης απασχολεί περισσότερους από 900.000 ανθρώπους, περισσότερο από το 10% του συνολικού εργατικού δυναμικού της χώρας.
Ο τομέας της ένδυσης είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός ξένου συναλλάγματος της Σρι Λάνκα - αξίας 1,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ το 2024 - και οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ συντηρούν μεγάλο μέρος των 350.000 εργαζομένων του κλάδου. Το Μπαγκλαντές, στο οποίο επιβλήθηκε δασμός 37%, βασίζεται στη βιομηχανία ένδυσης, η οποία απασχολεί 4 εκατομμύρια εργαζόμενους και αντιπροσωπεύει το 13% της οικονομίας της χώρας και το 80% των εξαγωγών της.
Το περασμένο φθινόπωρο, η ισχύς του Νόμου για την Αφρικανική Ανάπτυξη και τις Ευκαιρίες, ο οποίος παρείχε αδασμολόγητη πρόσβαση στην αγορά των ΗΠΑ σε χιλιάδες προϊόντα από την υποσαχάρια Αφρική, αφέθηκε να λήξει.
Σύμφωνα με το Γερμανικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης και Βιωσιμότητας, η αντικατάσταση αυτού με δασμούς επηρέασε μια σειρά από χώρες, όπως το Λεσότο, την Κένυα, τη Μαδαγασκάρη, το Τσαντ, την Μποτσουάνα, τη Νιγηρία, τη Νότια Αφρική, τον Μαυρίκιο και το Μαλάουι. Ο Τραμπ έχει υποστηρίξει ότι η απομάκρυνση από την εξάρτηση από την οικονομική βοήθεια και η μετάβαση στην αυτονομία ήταν αμοιβαία επωφελής, αλλά από τον Αύγουστο, 22 αφρικανικά έθνη έχουν αντιμετωπίσει δασμούς που κυμαίνονται από 15 έως 30%.
Η κυβέρνηση του Λεσότο αναγκάστηκε να κηρυχτεί σε κατάσταση καταστροφής και προειδοποίησε ότι 40.000 θέσεις εργασίας στον κλωστοϋφαντουργικό τομέα ήταν πιθανό να χαθούν. Η Νότια Αφρική προειδοποίησε ότι οι δασμοί θέτουν σε κίνδυνο 100.000 θέσεις εργασίας στην αυτοκινητοβιομηχανία - οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 60% το 2025.
Η κλίμακα του δασμολογικού σοκ έχει επίσης επιβαρύνει τις μακροχρόνιες αλυσίδες εφοδιασμού που συνδέουν τις αναπτυσσόμενες οικονομίες με τους καταναλωτές των ΗΠΑ. Οι ναυτιλιακές εταιρείες αναφέρουν ότι ανακατευθύνουν τα φορτία μακριά από τις ΗΠΑ, μετά από ξαφνικές αυξήσεις στους δασμούς που άφησαν τα φορτία να κολλήσουν στα λιμάνια ή να επιστραφούν στην προέλευσή τους. Οι κατασκευαστές στο Βιετνάμ, το Μπαγκλαντές και τη Σρι Λάνκα λένε ότι η αστάθεια έχει καταστήσει αδύνατο τον προγραμματισμό, με πολλά εργοστάσια να λειτουργούν κάτω από τη χωρητικότητά τους για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία.
Οι επιπτώσεις έχουν φτάσει και στους εξαγωγείς βασικών προϊόντων. Αρκετά αφρικανικά έθνη που εξαρτώνται από τις ΗΠΑ για βασικές γεωργικές αγορές έχουν προειδοποιήσει ότι οι υψηλότεροι δασμοί στο τσάι, τον καφέ και τα κηπευτικά προϊόντα απειλούν τα γεωργικά εισοδήματα και την αγροτική απασχόληση. Οι παραγωγοί της Κένυας λένε ότι το αυξανόμενο κόστος έχει υπονομεύσει τη βιωσιμότητα των εξαγωγών των μικρών καλλιεργητών, ενώ το Μαλάουι και η Αιθιοπία αναφέρουν ακυρωμένες συμβάσεις.
Από τις προειδοποιήσεις για τυφώνες μέχρι την υπερθέρμανση του πλανήτη, η NOAA βρίσκεται εδώ και δεκαετίες στην πρώτη γραμμή της ανάλυσης του κλίματος. Σύμφωνα με ένα εσωτερικό έγγραφο προϋπολογισμού που είδε το Science , ο προϋπολογισμός του οργανισμού για το 2026 πρόκειται να μειωθεί κατά 1,7 δισεκατομμύρια δολάρια , περίπου 27%, και ο Λευκός Οίκος επιδιώκει να καταργήσει τον ερευνητικό βραχίονα της NOAA και να μειώσει τη χρηματοδότηση για το Γραφείο Ωκεάνιων και Ατμοσφαιρικών Ερευνών (OAR) του οργανισμού σε λίγο πάνω από 171 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, μια μείωση 485 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ.Ο προϋπολογισμός έκλεισε το Εθνικό Εργαστήριο Σοβαρών Καταιγίδων του οργανισμού και τερμάτισε την υποστήριξη για τη συλλογή περιφερειακών δεδομένων και πληροφοριών για το κλίμα, που χρησιμοποιούνται συχνά από αγρότες και άλλες βιομηχανίες (η κυβέρνηση αποκατέστησε καθυστερημένα την υπηρεσία δεδομένων για τους αγρότες).
Αυτά τα μέτρα έχουν ήδη επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις, σύμφωνα με το Κέντρο Αμερικανικής Προόδου, το οποίο αναφέρει ότι οι περικοπές στη NOAA και τη NWS -συμπεριλαμβανομένης της απώλειας βασικού προσωπικού έγκαιρης προειδοποίησης της NWS- εμποδίζουν την ικανότητα του έθνους να προετοιμαστεί και να ανταποκριθεί αποτελεσματικά σε ακραία καιρικά φαινόμενα, ένας κίνδυνος που επισημάνθηκε από τις πλημμύρες στο Τέξας τον περασμένο Ιούλιο, που θεωρούνται το πιο θανατηφόρο συμβάν πλημμυρών στην ενδοχώρα της χώρας εδώ και 50 χρόνια.
Οι τακτικές βυθομετρήσεις με αερόστατα δύο φορές την ημέρα - το πιο σημαντικό εργαλείο για αξιόπιστες πρόγνωσες καιρού σε μοντέλα - έχουν χαθεί από το 18% των σταθμών ανώτερου αέρα της χώρας, λέει ο πρώην επιστήμονας τυφώνων της NOAA, Τζεφ Μάστερς. «Υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το εάν η έλλειψη δεδομένων από αερόστατα συνέβαλε στις ασυνήθιστα κακές προβλέψεις για τις επιπτώσεις του πρώην τυφώνα Χαλόνγκ, ο οποίος κατέστρεψε τη δυτική Αλάσκα τον Οκτώβριο».
Οι κορυφαίοι ειδικοί σε θέματα θερμότητας στο Εθνικό Ολοκληρωμένο Σύστημα Πληροφοριών για την Υγεία της Θερμότητας δεν βρίσκονταν πλέον στις κυβερνητικές τους θέσεις στην αρχή ενός εξαιρετικά ζεστού καλοκαιριού, που περιελάμβανε έναν τεράστιο θόλο θερμότητας πάνω από τις Ηνωμένες Πολιτείες, εκθέτοντας περισσότερους από 255 εκατομμύρια Αμερικανούς σε αυτό που οι μετεωρολόγοι ονόμασαν «επικίνδυνες, απειλητικές για τη ζωή» συνθήκες.
Η NASA, η οποία θεωρείται παγκόσμιο χρυσό πρότυπο για την παρακολούθηση του κλίματος, αντιμετωπίζει περικοπές στον προϋπολογισμό έως και 24% (θα μπορούσε να ήταν και χειρότερα: τον Απρίλιο, το αίτημα του Τραμπ για τον προϋπολογισμό υπονοούσε μείωση της χρηματοδότησης του κέντρου για τις επιστημονικές αποστολές του κατά 47%, ένα μέτρο που περιγράφεται από την Αμερικανική Αστρονομική Εταιρεία ως «υπαρξιακή απειλή» ). Ένα ερωτηματικό εξακολουθεί να αιωρείται γύρω από το μέλλον του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων στο Μέριλαντ, ενός από τα κορυφαία κέντρα στον κόσμο για τη γεωεπιστημονική έρευνα.
Η στοχοποίηση βασικών στελεχών του CDC ήταν επίσης αναμφισβήτητα πολιτική. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο Υπουργός Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, γνωστός για την αντιεμβολιαστική του δράση, ζήτησε «νέο αίμα» στον οργανισμό και την απομάκρυνση αξιωματούχων με «συγκρούσεις συμφερόντων και καταστροφικά κακή κρίση, καθώς και πολιτικές ατζέντες». Το προσωπικό του γραφείου του CDC για το κλίμα απολύθηκε , με αποτέλεσμα να επηρεαστούν οι προγνώσεις επιδημιών, τα γραφεία πολιτικής και δεδομένων.
Η Υπηρεσία Επιδημικών Πληροφοριών του CDC - η οποία εκπαιδεύει τους διάσημους «ντετέκτιβ ασθενειών» του οργανισμού, συνήθως τους πρώτους που ανταποκρίνονται σε μια επιδημία - έχασε τουλάχιστον 30 συντονιστές προγράμματος , αν και ορισμένοι αποκαταστάθηκαν καθυστερημένα. Πριν από τη χειμερινή περίοδο των αναπνευστικών ιών, περισσότεροι από 130 υπάλληλοι απολύθηκαν από το γραφείο του διευθυντή του Εθνικού Κέντρου Ανοσοποίησης και Αναπνευστικών Νοσημάτων.
Μεταξύ αυτών ήταν οι επικεφαλής της αντίδρασης του CDC στον αυξανόμενο αριθμό κρουσμάτων ιλαράς στη χώρα. Ένας ομοσπονδιακός εκπρόσωπος δήλωσε έκτοτε ότι ορισμένες απολύσεις είχαν ανατραπεί, αλλά το Κολοράντο ανέφερε τη χειρότερη χρονιά ιλαράς εδώ και τρεις δεκαετίες και η Φλόριντα ανακοίνωσε ότι θα είναι η πρώτη πολιτεία που θα καταργήσει όλες τις υποχρεωτικές παιδικές εμβολιαστικές διαδικασίες. Όλο το προσωπικό της Εβδομαδιαίας Έκθεσης Νοσηρότητας και Θνησιμότητας - η οποία έχει δημοσιεύσει δεδομένα επιτήρησης για την υγεία του έθνους για περισσότερο από έναν αιώνα - απολύθηκε.
ΟΙ ΓΕΩΤΡΗΣΕΙΣ ΕΠΕΚΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΕΝΩ ΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΕΣ ΣΥΡΡΙΚΝΩΝΟΝΤΑΙ
Η εχθρότητα απέναντι στην πολιτική για το κλίμα ήταν εμφανής καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Τον Σεπτέμβριο, το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ έδωσε οδηγίες στο προσωπικό να αποφεύγει όρους όπως «κλιματική αλλαγή», «πράσινο» και «βιώσιμο», ενώ συνεχίστηκε η κριτική προς την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας για αυτό που λέγεται ότι αποτελεί υπερβολή των κλιματικών κινδύνων.
Οι ρυθμιστικές αλλαγές έχουν ευνοήσει τα ορυκτά καύσιμα: η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος έχει καθυστερήσει την επιβολή ορίων στην τοξική ρύπανση από τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα, και η ανάλυση του Rhodium Group προειδοποιεί ότι η κατάργηση των κανόνων για το κλίμα θα μπορούσε να μειώσει τον ρυθμό της απαλλαγής των ΗΠΑ από τις εκπομπές άνθρακα κατά περισσότερο από το μισό τα επόμενα 15 χρόνια .
Οι υπεράκτιες γεωτρήσεις αναμένεται να επεκταθούν απότομα. Ένα προσχέδιο πενταετούς σχεδίου μίσθωσης προτείνει έως και 34 δημοπρασίες πετρελαίου και φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων των πρώτων νέων μισθώσεων στα ανοικτά της Καλιφόρνια εδώ και 40 χρόνια, σημαντικές πωλήσεις στον ανατολικό Κόλπο του Μεξικού και 21 δημοπρασίες στα ανοικτά της Αλάσκας, που εκτείνονται σε ύδατα της Άνω Αρκτικής που δεν είχαν προηγουμένως αγγιχτεί από γεωτρήσεις.
Στην ξηρά, η κυβέρνηση έχει διαθέσει 5,3 εκατομμύρια εκτάρια γης για εξόρυξη άνθρακα και έχει διαθέσει 625 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για την επαναλειτουργία μονάδων άνθρακα.
Ένα φορολογικό νομοσχέδιο μείωσε επίσης τους συντελεστές δικαιωμάτων εκμετάλλευσης στην παραγωγή άνθρακα. Σε διεθνές επίπεδο, μια συμφωνία για τον περιορισμό των παγκόσμιων εκπομπών από τη ναυτιλία κατέρρευσε αφού ο Τραμπ την απέρριψε ως «πράσινη απάτη».
Οι περικοπές «έχουν αφαιρέσει την επόμενη γενιά ηγετών στο CDC, το NIH, την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων», λέει ο Josh Sharfstein, καθηγητής δημόσιας υγείας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας Bloomberg του Johns Hopkins και πρώην αναπληρωτής επίτροπος του FDA. «Το μέγεθος αυτών των μειώσεων είναι ιστορικό και κινδυνεύει να θέσει σε κίνδυνο την ικανότητα του έθνους να καινοτομεί στη βιοϊατρική και να αποτρέπει τις ασθένειες. Πολλοί ειδικοί δεν εργάζονται πλέον στον οργανισμό. Έχω ακούσει από πολλούς πολιτειακούς και τοπικούς αξιωματούχους ότι η υποστήριξη στην οποία βασίζονταν είναι πλέον ασαφής».
Στην Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος (EPA), 31 κρίσιμοι κανονισμοί για τον καθαρό αέρα και το νερό έχουν ανακληθεί εν μέσω 3.700 μειώσεων προσωπικού - μείωση 23% στο προσωπικό, σύμφωνα με δήλωση της EPA. Σύμφωνα με τον Meiburg, η διοίκηση «έχει ενθαρρύνει δυναμικά το επιλέξιμο προσωπικό σε ολόκληρο τον οργανισμό να συνταξιοδοτηθεί πρόωρα... έχει απολύσει προσωπικό που είχε προσληφθεί πρόσφατα... και έχει καταργήσει πλήρως θέσεις προσωπικού σε τομείς που σχετίζονται με την περιβαλλοντική δικαιοσύνη, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την επιστημονική έρευνα και την κλιματική αλλαγή».
Το προσωπικό που έχει τεθεί σε άδεια άνευ αποδοχών δεν έχει καταφέρει να επιθεωρήσει μονάδες επεξεργασίας νερού, χημικά εργοστάσια, διυλιστήρια πετρελαίου ή να παρακολουθήσει την ποιότητα του αέρα. Επιπλέον, η αναπροσανατολισμένη EPA αναφέρει ότι σχεδιάζει να επανερμηνεύσει τον Νόμο περί Καθαρού Αέρα (που θεωρείται η πιο αποτελεσματική προστασία του έθνους από την τοξική ατμοσφαιρική ρύπανση από μονάδες καύσης άνθρακα), να καταργήσει όλα τα ομοσπονδιακά όρια στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από σταθμούς παραγωγής ενέργειας που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα και να ακυρώσει τις πρόσφατες ενημερώσεις των Προτύπων για τον Υδράργυρο και τις Τοξικές Ουσίες του Αέρα (MATS).
Περαιτέρω προτάσεις του Λευκού Οίκου περιλαμβάνουν περικοπή 30% στον προϋπολογισμό της EPA για την επιστήμη και την τεχνολογία, παραλύοντας την απαραίτητη έρευνα για την ατμοσφαιρική ρύπανση, τις τοξικές χημικές ουσίες και την ανθεκτικότητα στο κλίμα, αναφέρει η EPN, μαζί με περικοπή 680 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ σε επιχορηγήσεις προς πολιτείες και φυλές, περιορισμό των έργων καθαρού πόσιμου νερού και άλλων έργων σε ολόκληρη τη χώρα, και στόχευση του Γραφείου Έρευνας και Ανάπτυξης - της ραχοκοκαλιάς της επιστήμης της EPA - το οποίο αναπτύσσει δημόσια ελεγμένα σχέδια δράσης για την έρευνα σχετικά με τις επιβλαβείς επιπτώσεις όλων των πραγμάτων, από τις χημικές ουσίες που είναι αιώνιες μέχρι τον καπνό από τις πυρκαγιές.
«Αυτές οι περικοπές θα οδηγήσουν σε μια πολύ πιο αδύναμη, λιγότερο ικανή EPA», λέει ο Meiburg. «Το επίπεδο ζημιάς στις υποδομές της EPA είναι βαθύ. Θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη έκθεση σε ρύπανση που βλάπτει την υγεία, εάν οι ρυπαίνοντες πιστεύουν ότι μπορούν να εκπέμπουν ατιμώρητα. Είναι πιθανό να χρειαστούν χρόνια στην EPA για να ανακάμψει από την απώλεια τόσο μεγάλης θεσμικής μνήμης σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα», προσθέτει.
Ένας από τους πρώτους στόχους της κυβέρνησης ήταν ο προϋπολογισμός της USAID, ο οποίος μειώθηκε κατά 82% στις αρχές του 2025, «τερματίζοντας επίσημα» περίπου 5.200 από τα 6.200 της USAID.
Ο επικεφαλής του ΠΟΥ αναφέρει ότι τα προγράμματα για την αντιμετώπιση του HIV, της πολιομυελίτιδας, της μυοκαρδιοπάθειας και της γρίπης των πτηνών έχουν επηρεαστεί από το πάγωμα δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων εξωτερικής βοήθειας από τις ΗΠΑ. Η υπηρεσία υγείας των γυναικών του ΟΗΕ προειδοποίησε ότι η απουσία υποστήριξης των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν πιθανότατα θα οδηγήσει σε επιπλέον 1.200 μητρικούς θανάτους και 109.000 ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες μεταξύ 2025 και 2028. Σε όλη την Αφρική και τον αναπτυσσόμενο κόσμο οι επιπτώσεις ήταν βαθιές .
Τον Σεπτέμβριο, το USDA ανακοίνωσε ότι όχι μόνο θα τερματίσει την ετήσια έκθεση για την επισιτιστική ανασφάλεια στις ΗΠΑ, αλλά θα καταργήσει και τη χρηματοδότηση για τα υποκείμενα δεδομένα. Τον περασμένο Μάιο, η NOAA ανακοίνωσε ότι δεν θα ενημερώνει πλέον το προϊόν Billion Dollar Weather and Climate Disasters, το οποίο παρακολουθεί τις μεγάλες καιρικές και κλιματικές καταστροφές. Την περασμένη άνοιξη, απολύθηκαν επίσης αναλυτές στο Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών, οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για την ενημέρωση των κατευθυντήριων γραμμών για τη φτώχεια που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της επιλεξιμότητας για περισσότερα από 40 προγράμματα. Η συλλογή δεδομένων ανεστάλη για το Σύστημα Παρακολούθησης Αξιολόγησης Κινδύνου Εγκυμοσύνης, μια βάση δεδομένων χρυσού προτύπου για δεδομένα μητρικής θνησιμότητας.
Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, που κάποτε άνθιζαν, αντιμετωπίζουν μορατόριουμ, καθυστερημένες άδειες και περικοπές κινήτρων που απειλούν χρόνια δυναμικής καθαρής ενέργειας.
Το μεσοπρόθεσμο ιστορικό των ΗΠΑ στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι αρκετά εντυπωσιακό. Η ανάπτυξη ηλιακής ενέργειας και οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων (EV) έσπασαν ρεκόρ το 2023 και το 2024.
Μετά από μια δεκαετή τάση ταχείας ανάπτυξης της ηλιακής ενέργειας, η εγκατεστημένη ηλιακή ισχύς ανέρχεται πλέον σε περίπου 220 GW, αρκετή για να παρέχει περισσότερο από το 7% της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ, η συνολική ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ από αιολική ενέργεια αυξήθηκε από περίπου 6 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες (kWh) το 2000 σε περίπου 434 δισεκατομμύρια kWh το 2022, όταν οι ανεμογεννήτριες αντιπροσώπευαν το 10,3% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε κλίμακα επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ, ωστόσο, έχει κατακεραυνώσει αυτό που αποκαλεί «ηλιακή ενέργεια που καταστρέφει τους αγρότες» και έχει χαρακτηρίσει την αιολική και ηλιακή ενέργεια «την απάτη του αιώνα». Την πρώτη ημέρα της θητείας του, υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα που κήρυξε μορατόριουμ στις άδειες, τις νέες μισθώσεις και τις ανανεώσεις μισθώσεων για όλα τα αιολικά έργα σε ομοσπονδιακή γη.
Τον Ιούλιο, υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο έδινε εντολή στο Υπουργείο Οικονομικών να τερματίσει τις φορολογικές ελαφρύνσεις για την παραγωγή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας και τις φορολογικές ελαφρύνσεις για επενδύσεις σε αιολικές και ηλιακές εγκαταστάσεις. Η υπουργός Γεωργίας Μπρουκ Ρόλινς ανακοίνωσε ότι το υπουργείο της θα ακυρώσει «όλα τα προγράμματα που κατασκευάζουν ηλιακούς συλλέκτες στις γεωργικές μας εκτάσεις».
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει καταθέσει νομικές προτάσεις για να σταματήσει ή να διερευνήσει την ανάπτυξη 9 υπεράκτιων αιολικών πάρκων που είχαν ήδη εγκριθεί, τα οποία αναμενόταν να δημιουργήσουν 9.000 θέσεις εργασίας και να ηλεκτροδοτήσουν 5 εκατομμύρια νοικοκυριά (οι νομικές προσφυγές έχουν ανατρέψει τουλάχιστον μία από τις εντολές του Τραμπ).
Το «Ένα Μεγάλο Όμορφο Νομοσχέδιο» του Τραμπ επέβαλε απότομες περικοπές στην ηλιακή ενέργεια και έθεσε νέους περιορισμούς στις φορολογικές ελαφρύνσεις ενέργειας, οι οποίοι θα επιβραδύνουν την ανάπτυξη ηλιακής ενέργειας σε οικιακή και κοινής ωφέλειας κλίμακα.
Το Υπουργείο Ενέργειας αναφέρει ότι σκοπεύει να ανακτήσει 13 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ από χρηματοδότηση για τη «σπάταλη ατζέντα της Νέας Πράσινης Απάτης» των έργων καθαρής ενέργειας, ενώ ένα πρόγραμμα επιχορηγήσεων ύψους 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ για την επέκταση της ηλιακής ενέργειας σε κοινότητες χαμηλού εισοδήματος έχει ακυρωθεί. Ο Kris Mayes, γενικός εισαγγελέας της Αριζόνα, δήλωσε ότι οι περικοπές θα αυξήσουν τους λογαριασμούς ενέργειας κατά 20% για τους φτωχότερους.
Σύμφωνα με τη Βικτόρια Χάντερ Γκίμπνεϊ, ανώτερη ερευνήτρια αναλύτρια στο Κέντρο Προϋπολογισμού και Πολιτικών Προτεραιοτήτων, αυτές οι ενέργειες «αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου μοτίβου που θα μειώσει τη διαθεσιμότητα δεδομένων ή θα δυσφημίσει τα δεδομένα που είναι διαθέσιμα» και σηματοδοτούν ολοένα και πιο απροκάλυπτη πολιτικοποίηση. «Οι αποφάσεις για τη συλλογή ή δημοσίευση λιγότερων ομοσπονδιακών δεδομένων φαίνεται να καθοδηγούνται από τις απόψεις της τρέχουσας κυβέρνησης σε θέματα όπως οι ταυτότητες ΛΟΑΤΚΙ+ και η κλιματική αλλαγή», λέει. Η Masters προειδοποιεί ότι η διαρροή εγκεφάλων λόγω αποχωρήσεων υψηλού επιπέδου και νέων υπαλλήλων είναι αναπόφευκτη.
«Θα υπάρχουν λιγότεροι ταλαντούχοι άνθρωποι που θα θέλουν να εργαστούν για την κυβέρνηση και τη NOAA, καθώς οι ταλαντούχοι άνθρωποι θα αναζητήσουν εργασία αλλού αντί να υποβληθούν σε απότομη απόλυση χωρίς λόγο».
ΟΙ ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΓΡΙΑΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ ΕΧΟΥΝ ΑΠΕΙΛΗΣΕΙ ΕΙΔΗ, ΤΟΠΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΥΘΡΑΥΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΤΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΝ
Τα ενδιαιτήματα άγριας ζωής προετοιμάζονται για εκμετάλλευση πόρων και οι μακροχρόνιες διασφαλίσεις ανατρέπονται, καθώς η Υπηρεσία Αλιείας και Άγριας Ζωής των ΗΠΑ (USFWS) αντιμετωπίζει εκατοντάδες περικοπές θέσεων εργασίας . Η κυβέρνηση σκοπεύει να απολύσει δεκάδες υπαλλήλους από τα Προγράμματα Διατήρησης Αλιευμάτων και Υδρόβιων Πτηνών και Μεταναστευτικών Πτηνών της υπηρεσίας, καθώς και από το Εθνικό Σύστημα Καταφυγίων Άγριας Ζωής.
Η γκρίζλι αρκούδα είναι ένα από τα εμβληματικά είδη που ενδέχεται να υποφέρουν, σύμφωνα με τον Εντ Μπανγκς, πρώην εμπειρογνώμονα του USFWS, ο οποίος ηγήθηκε του προγράμματος αποκατάστασης για τους γκρίζους λύκους στα Βραχώδη Όρη στις αρχές του 21ου αιώνα.
Το καλοκαίρι, η υπουργός Γεωργίας Μπρουκ Ρόλινς δήλωσε ότι ανακαλεί τον Κανόνα Χωρίς Δρόμους, ο οποίος εδώ και 25 χρόνια έχει προστατεύσει 23 εκατομμύρια εκτάρια εθνικού δάσους από την κατασκευή νέων δρόμων, την ανακατασκευή και το μεγαλύτερο μέρος της υλοτομίας. Υπάρχουν περιοχές χωρίς δρόμους σε 39 πολιτείες, συμπεριλαμβανομένου σχεδόν του 1/4 του Εθνικού Δάσους Γκίλα του Νέου Μεξικού και 3,6 εκατομμυρίων εκταρίων παράκτιου τροπικού δάσους στο Εθνικό Δάσος Τόνγκας της Αλάσκας.
Ο Ρόλινς δήλωσε ότι ο κανόνας ήταν «υπερβολικά περιοριστικός» και «ξεπερασμένος». Οι οικολόγοι αντιτείνουν ότι οι προστασίες έχουν διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη διατήρηση των θερμών σημείων βιοποικιλότητας, στην προστασία των πλούσιων σε άνθρακα παλαιών δασών και στον περιορισμό της διάβρωσης σε εύθραυστες ορεινές λεκάνες απορροής.
Προειδοποιούν ότι η αντιστροφή του κανόνα θα μπορούσε να επιταχύνει τον κατακερματισμό των οικοτόπων σε ορισμένα από τα πιο άθικτα οικοσυστήματα της χώρας.
Ο Τραμπ έχει επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές ξυλείας, ενώ ένα νομοσχέδιο για τους φόρους και τις δαπάνες που ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι απαιτεί νομικά αύξηση 78% στην ποσότητα ξυλείας που πωλείται από τα εθνικά δάση τα επόμενα 9 χρόνια. Τότε, ο Τραμπ είχε δηλώσει: «Απελευθερώνουμε τα δάση μας, ώστε να μας επιτρέπεται να κόβουμε δέντρα και να βγάζουμε πολλά χρήματα... έχουμε τεράστια δάση.Απλώς δεν μας επιτρέπεται να τα χρησιμοποιούμε λόγω των περιβαλλοντικών τρελών που μας σταμάτησαν».
Ένα εκτελεστικό διάταγμα έχει επίσης καταστήσει πολιτική των ΗΠΑ την επιτάχυνση της εκτεταμένης ανάπτυξης των φυσικών πόρων της Αλάσκας, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας, των ορυκτών, της ξυλείας και των θαλασσινών. Το διάταγμα περιγράφει πολιτικές για τη μεγιστοποίηση της χρήσης των πόρων, καταργεί προηγούμενα μέτρα που περιόριζαν την ανάπτυξη και δίνει προτεραιότητα στο δυναμικό υγροποιημένου φυσικού αερίου της πολιτείας. Στοχεύει επίσης στην έναρξη νέων μισθώσεων και αδειοδότησης στο Εθνικό Καταφύγιο Άγριας Ζωής της Αρκτικής - μια περιοχή που προστατεύεται εδώ και καιρό για την οικολογική και πολιτιστική της σημασία.
Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα geographical.co.uk
https://geographical.co.uk/news/trump-2-0-the-year-that-changed-the-world