Ο επόμενος αμίαντος;
PFAS είναι ο επόμενος αμίαντος;Σε ορισμένες από τις πιο απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές της Γης, υπάρχουν ίχνη της ανθρωπότητας.
Υπάρχει πλαστικό στην Τάφρο των Μαριάνων. Το Έβερεστ μοιάζει με σκουπιδότοπο. Και ο Αρκτικός Ωκεανός είναι γεμάτος με «χημικές ουσίες του αιώνα» γνωστές ως PFAS.
Οι υπερ- και πολυφθοροαλκυλικές ουσίες - PFAS- είναι μια ομάδα χιλιάδων συνθετικών χημικών ουσιών.
Έγιναν της μόδας τη δεκαετία του 1950 και άρχισαν να εμφανίζονται παντού. Ένα συνηθισμένο παράδειγμα είναι το υπερφθοροοκτανοϊκό οξύ (PFOA), το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή τεφλόν.
Ο Martyn Kirk είναι επιδημιολόγος στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας. Ήταν ο κύριος ερευνητής της Μελέτης Υγείας PFAS, η οποία διεξήχθη μεταξύ 2016 και 2021.
«Χρησιμοποιούνταν ως αντικολλητικές επιστρώσεις, επιστρώσεις κατά των λεκέδων, καλλυντικά, φαρμακευτικά προϊόντα, fast food, συσκευασίες - κάθε είδους πράγματα», λέει ο Martyn.
«Ουσιαστικά, ολόκληρος ο πληθυσμός των βιομηχανικών χωρών είναι εκτεθειμένος».
Ιδιαίτερα επίμονο
Όπως υποδηλώνει και το όνομα «χημικές ουσίες για πάντα», τα PFAS είναι αρκετά μη αντιδραστικά ή αδρανή.
Η τρισδιάστατη χημική δομή του PFOS, ενός τύπου PFAS. Από: Martyn Kirk.
Συνήθως, τα οργανικά μόρια αποτελούνται από άτομα άνθρακα και υδρογόνου. Αλλά τα PFAS αποτελούνται από άτομα άνθρακα και φθορίου - και ο δεσμός μεταξύ αυτών των ατόμων είναι πολύ, πολύ ισχυρότερος.
Αυτό το χαρακτηριστικό τους καθιστά ιδιαίτερα επίμονους.
Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι για το πόσο καιρό παραμένουν στο περιβάλλον. Ορισμένες εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι μπορεί να χρειαστούν περισσότερο από μια δεκαετία για να καθαρίσουν το ανθρώπινο σώμα.
Η επιμονή τους σημαίνει ότι μπορούν επίσης να συσσωρευτούν στο σώμα με την πάροδο του χρόνου.
Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα υψηλά επίπεδα έκθεσης σε PFAS μπορούν να οδηγήσουν σε μια σειρά από αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία .
Οι επιπτώσεις στην υγεία
Πρακτικά κάθε φορά που οι επιστήμονες αναζητούν PFAS σε ανθρώπινα σώματα, τα βρίσκουν.
Αυτό φαίνεται αρκετά ανησυχητικό, αλλά η κατανόησή μας για τις επιπτώσεις των PFAS συνεχίζει να εξελίσσεται καθώς γίνεται περισσότερη δουλειά.
Αρκετές νομικές υποθέσεις υψηλού προφίλ έχουν θέσει το PFAS στο προσκήνιο.
Οι πόλεις Γουίλιαμταουν στη Νέα Νότια Ουαλία, Κάθριν στη Βόρεια Επικράτεια και Όουκι στο Κουίνσλαντ έλαβαν αποζημίωση 212 εκατομμυρίων δολαρίων από την αυστραλιανή κυβέρνηση για απώλεια και προβλήματα αξίας ακινήτων το 2021.
Μια βιολογική επίδραση
Η Μελέτη Υγείας PFAS, την οποία ηγήθηκε ο Martyn το 2016, εξέτασε την ιατρική βιβλιογραφία σχετικά με τα PFAS και την ανθρώπινη υγεία και διερεύνησε πώς οι χημικές ουσίες επηρέασαν αυτές τις τρεις περιφερειακές κοινότητες.
Εξέτασε τα επίπεδα PFAS στο αίμα κατοίκων που είχαν εκτεθεί σε PFAS μέσω μόλυνσης των υπόγειων υδάτων και συνέκρινε αυτά τα αποτελέσματα με μη μολυσμένες κοινότητες.
Η μελέτη έδειξε ότι τα επίπεδα ορισμένων PFAS στο αίμα των κατοίκων στις πληγείσες κοινότητες ήταν υψηλότερα από εκείνα στις κοινότητες σύγκρισης.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, συσχετίστηκαν επίσης με υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.
«Αυτές οι χημικές ουσίες σαφώς έχουν βιολογική επίδραση στους ανθρώπους», λέει ο Martyn.
«Όταν εξετάζουμε ανθρώπους, μπορούμε να βρούμε ενδείξεις χαμηλών επιπέδων στο αίμα τους. Αυτά τα επίπεδα έχουν μειωθεί με την πάροδο του χρόνου.»
Τα PFAS φτάνουν παντού
Η μελέτη ήταν σύμφωνη με προηγούμενα ευρήματα που έχουν αποκαλύψει τον βαθμό στον οποίο τα PFAS έχουν διεισδύσει σε ανθρώπινα σώματα.
Μπορείτε να βρείτε PFAS στους πνεύμονες, τους όρχεις, το ήπαρ και τα νεφρά. Αυστραλοί ερευνητές ανακάλυψαν πρόσφατα PFAS σε ανθρώπινους εγκεφάλους, αλλά αυτές οι επιπτώσεις στην υγεία δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί.
Διάφοροι φορείς και περιβαλλοντικοί οργανισμοί επισημαίνουν μια συλλογή επιστημονικών μελετών που υποδηλώνουν ότι τα PFAS μπορεί να παίζουν ρόλο στη μείωση της γονιμότητας, στην αύξηση του κινδύνου καρκίνου, στην επίδραση της ανοσολογικής απόκρισης και στην παρέμβαση στις ορμόνες.
Καθώς η επιστήμη αναζητά περισσότερες απαντήσεις σχετικά με το πώς τα PFAS επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία, οι περισσότερες οδηγίες είναι προληπτικές.
«Η γενική άποψη είναι ότι δεν είναι τόσο ξεκάθαρο όσο κάτι όπως ο αμίαντος και το μεσοθηλίωμα», λέει ο Martyn.
Οι αλλαγές είναι αρκετές;
Η Αυστραλία έχει κάνει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται διαφορετικά PFAS τα τελευταία χρόνια.
Αν και δεν διαθέτουμε εγκαταστάσεις παραγωγής, μπορούμε να εκτεθούμε στις χημικές ουσίες μέσω των συσκευασιών τροφίμων, των ρούχων και των χαλιών.
Ιστορικά, η εκπαίδευση πυρόσβεσης σε πολυάριθμες τοποθεσίες, όπως αεροδρόμια και βάσεις των Αυστραλιανών Δυνάμεων Άμυνας (ADF), απελευθέρωσε πολλά PFAS στο περιβάλλον.
Στα αεροδρόμια της Δυτικής Αυστραλίας, του Περθ και του Τζάντακοτ χρησιμοποιήθηκαν αφροί πυρόσβεσης που περιείχαν PFAS.
Οι δοκιμές στο αεροδρόμιο Jandakot εντόπισαν τις χημικές ουσίες στα υπόγεια ύδατα δημόσιας γης στα βορειοδυτικά όρια του αεροδρομίου.
Ορισμένες από τις συγκεντρώσεις ανίχνευσαν PFAS σε επίπεδα «πάνω από τα αποδεκτά», σύμφωνα με τις Αυστραλιανές Οδηγίες για το Πόσιμο Νερό.
Άλλες τοποθεσίες της Δυτικής Αυστραλίας περιλαμβάνουν το HMAS Stirling και διάφορες τοποθεσίες του ADF όπου χρησιμοποιήθηκαν αφροί πυρόσβεσης. Υπάρχουν σχέδια διαχείρισης καθώς το Υπουργείο Άμυνας διερευνά τη ρύπανση.
«Καταστροφές με αργή εξέλιξη»
Η Μελέτη Υγείας PFAS παρείχε μια ποιοτική αξιολόγηση των ανθρώπων που ζουν σε κοινότητες μολυσμένες με PFAS.
Ο Martyn λέει ότι η μελέτη έδειξε «πολύ ισχυρή ψυχολογική επίδραση» για τους κατοίκους των πληγεισών κοινοτήτων, αν και αυτό δεν συσχετίστηκε με τα επίπεδα PFAS στο αίμα.
Λέει ότι οι επιπτώσεις της μόλυνσης ξεπερνούν την υγεία.
«Αποκαλούμε αυτά τα φαινόμενα αργής εξέλιξης καταστροφές», λέει ο Martyn. «Δεν σχετίζονται μόνο με τη σωματική υγεία, αλλά και με την ψυχική υγεία».
«[Σχετίζονται επίσης με] τις αξίες των ακινήτων. Είναι επίσης αλλαγές στον τρόπο ζωής - όπως δεν μπορείς πλέον να έχεις τις δικές σου κότες στην αυλή και να τρως τα αυγά τους.»
Οι κίνδυνοι για την υγεία είναι μεγαλύτεροι για όσους βρίσκονται σε κοινότητες όπου υπάρχουν PFAS στην παροχή νερού ή στο έδαφος.
Καθώς η κατανόησή μας εμβαθύνει, επανεκτιμούμε τη σχέση μας με τις χημικές ουσίες για πάντα.
Ένας δαπανηρός καθαρισμός
Το Εθνικό Συμβούλιο Υγείας και Ιατρικής Έρευνας (NHMRC) της Αυστραλίας αναμένεται να δημοσιεύσει τις τελικές οδηγίες σχετικά με το αποδεκτό επίπεδο τεσσάρων τύπων PFAS στο πόσιμο νερό τον Απρίλιο.
Καθώς συνεχίζουν να συσσωρεύονται επιστημονικά στοιχεία, το NHMRC μείωσε το αποδεκτό επίπεδο διαφόρων PFAS στην παροχή νερού μας, ευθυγραμμίζοντάς το με τους κανονισμούς σε όλο τον κόσμο.
Η Αυστραλιανή κυβέρνηση εργάζεται από το 2002 για να μειώσει την ποσότητα χρήσης PFAS στην Αυστραλία.
Απαγορεύει την εισαγωγή και χρήση PFAS από τον Ιούλιο του 2025. Ωστόσο, ισχύει μόνο για τρεις τύπους PFAS: PFOA, υπερφθοροοκτανοσουλφονικό οξύ (PFOS) και υπερφθοροεξανοσουλφονικό οξύ (PFHxS).
Ορισμένοι ειδικοί λένε ότι πρέπει να προχωρήσουμε περισσότερο. Η ομάδα PFAS περιλαμβάνει τόσες πολλές χημικές ουσίες και υπάρχει ανησυχία ότι δεν απαγορεύονται αρκετές.
Ο Στιούαρτ Καν είναι ειδικός στην ποιότητα του νερού στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.
Ο Στιούαρτ δήλωσε σε μια Επιτροπή Επιλογής της Γερουσίας που διερευνά τα PFAS τον Ιανουάριο ότι θα ήθελε να δει ένα ευρύτερο φάσμα PFAS να απαγορεύεται στην Αυστραλία.
Λέει ότι το κόστος καθαρισμού θα είναι τεράστιο.
«Η ρύπανση από PFAS απειλεί να κοστίσει στους Αυστραλούς δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο», λέει ο Stuart.
«Πρέπει να κάνουμε τον ρυπαίνοντα να πληρώνει».
Γεωδίφης με πληροφορίες από Particle
περισσότερα,
https://particle.scitech.org.au/
https://particle.scitech.org.au/health/pfas-the-next-asbestos/