Γιατί ο χρόνος έχει σημασία στο κλάδεμα δέντρων...
Όπως είχε πει ο παππούς Ιπποκράτης, υπάρχουν δύο πράγματα, η επιστήμη και η γνώμη· το πρώτο γεννά γνώση, το δεύτερο άγνοια... διάλεξε αυτό που σου ταιριάζει...
Κάπως έτσι σκαρφάλωνα από τότε που ήμουν περίπου 6 χρονών... στις πιο απότομες κορυφές των δέντρων της Οικίας των Χαλκών και της Οδού Κλεοπάτρας, στους πρόποδες της Ακρόπολης της Κω .
Η εικόνα από τη σελίδα History Pictures με ταξιδεύει χρόνια πίσω και απεικονίζει άνδρες να ασχολούνται με το κλάδεμα δέντρων ή την αφαίρεση αυγών σκόρου από ένα μεγάλο, ιστορικό, δέντρο στη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ, πιθανώς στα τέλη του 19ου ή στις αρχές του 20ού αιώνα.Το δέντρο αναγνωρίζεται ως η Φτελιά Ντέξτερ, γνωστή για το εντυπωσιακό της μέγεθος με περιφέρεια βάσης περίπου10μ. Η εικόνα παρέχει μια ματιά στις ιστορικές πρακτικές φροντίδας των δέντρων, παρουσιάζοντας τις μεθόδους και τις τεχνικές που χρησιμοποιούνταν για το κλάδεμα ή τον έλεγχο παρασίτων κατά τη διάρκεια εκείνης της εποχής.Η παρουσία πολλών ανδρών στο δέντρο, χρησιμοποιώντας σκάλες και σχοινιά, υπογραμμίζει τη χειρωνακτική και χρονοβόρα φύση τέτοιων εργασιών, ελλείψει σύγχρονων μηχανημάτων.Το συγκεκριμένο έργο της αφαίρεσης των αυγών υποδηλώνει σοβαρότητα και γνώση στη διαχείριση των προσβολών από παράσιτα που απειλούσαν τα δέντρα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Είναι απίστευτο να σκεφτεί κανείς πόση προσπάθεια και ακρίβεια χρειάστηκε για να φροντίσουν ένα μόνο δέντρο - ειδικά χωρίς σύγχρονο εξοπλισμό. Η φτελιά Ντέξτερ πρέπει να ήταν πραγματικά εμβληματική για να αξίζει τέτοια αφοσίωση!
Από την άλλη πλευρά σήμερα έχουν απλοποιηθεί οι διαδικασίες τόσο που βλέπω τις μέρες του θερμικού θόλου του Ιουλίου, τις μεγαλύτερες μέρες καύσωνα του χρόνου οργανωμένα συνεργεία να κόβουν δέντρα από οδούς της πόλης Κω.
Δεν είναι λάθος να ρωτήσεις πριν το κόψιμο κανένα παλαιότερο που γνωρίζει. Από τώρα μέχρι τις αρχές του χειμώνα είναι η χειρότερη δυνατή στιγμή για να αφαιρέσεις υγιή κλαδιά από ένα δέντρο, ειδικά ένα τόσο υπέροχο δέντρο όπως μια λεύκη, όπως αυτές που συναντάμε στα περίχωρα της Κω.
Γιατί κλαδεύουμε τα δέντρα;
Το κλάδεμα γίνεται για διάφορους λόγους. Τα περισσότερα κλαδέματα στοχεύουν στη βελτίωση της δομής και της ασφάλειας ή στον έλεγχο του μεγέθους ή δημιουργία θεάματος, ή αποκατάσταση ζημιών από καταιγίδες ή παροχή χώρου για κατασκευές, ακόμη για την κυκλοφορία. Το καλό κλάδεμα περιλαμβάνει την αφαίρεση ασθενών, νεκρών κλαδιών, που διασταυρώνονται ή τρίβονται ή ακόμη για τα αγκάθια που μπορεί να βλάψουν τα μάτια μας.
21 Φεβρουαρίου,1966.Υποδειγματικό το κλάδεμα στα πλατάνια στην Οδό Βασιλέως Γεωργίου ακόμα και στα αλμυρίκια.Και πόσα αλμυρίκια υπήρχαν! Φωτογραφία Μανώλη Δημητρίου/ Παλιές Φωτογραφίες της Κω/φβ.
Ενώ δεν υπάρχει μια απόλυτα «χειρότερη» στιγμή για να κλαδέψετε δέντρα, ορισμένες χρονικές στιγμές μπορεί να είναι λιγότερο ιδανικές, ειδικά αν τα δέντρα είναι υγιή και το κλάδεμα δεν είναι επειγόντως απαραίτητο. Οι κύριες εξαιρέσεις είναι τα δέντρα με επικίνδυνα κλαδιά ή δομικά προβλήματα, τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα για τη μείωση των κινδύνων.
Κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής ζέστης, το κόψιμο είναι άκαιρο επειδή καταπονεί σε μεγάλο βαθμό το δέντρο. Το κλάδεμα το φθινόπωρο είναι ακόμη χειρότερο, καθώς εμποδίζει το δέντρο να εισέλθει σε φυσικό λήθαργο. Εξαίρεση αποτελούν τα σοβαρά κατεστραμμένα ή ασθενή σε κλαδιά δέντρα. Αυτά τα χτυπημένα κλαδιά μπορούν και πρέπει να αφαιρεθούν ανά πάσα στιγμή. Αλλά η αφαίρεση υγιών κλαδιών πρέπει να γίνεται μόνο στη μέση του χειμώνα - την περίοδο λήθαργου, όταν το δέντρο ουσιαστικά κοιμάται - ή την άνοιξη, όταν το δέντρο μόλις έχει αρχίσει να αναπτύσσεται ξανά ενεργά και η νέα ανάπτυξη σχηματίζεται φυσικά.
Τα περισσότερα εγχειρίδια προτείνουν ότι η καλύτερη εποχή για κλάδεμα των περισσότερων δέντρων είναι κατά τη διάρκεια της περιόδου λήθαργου τους, η οποία συνήθως είναι από τα τέλη του χειμώνα έως τις αρχές της άνοιξης, πριν ξεκινήσει η νέα ανάπτυξη. Αυτό επιτρέπει στα δέντρα να επουλωθούν γρηγορότερα και ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο εισόδου παρασίτων και ασθενειών μέσω της κοπής κλαδέματος.
Η χειρότερη εποχή για να κλαδέψετε τα περισσότερα δέντρα είναι στα τέλη του καλοκαιριού και στις αρχές του φθινοπώρου. Το κλάδεμα αυτή την εποχή μπορεί να διαταράξει τη φυσική διαδικασία αδράνειας του δέντρου και να το κάνει πιο ευάλωτο σε ασθένειες και ζημιές από το κρύο. Επιπλέον, το φθινοπωρινό κλάδεμα μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του δέντρου να αποθηκεύει ενέργεια για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Τα περισσότερα φυτά κλαδεύονται το χειμώνα, όταν βρίσκονται σε λήθαργο, αλλά υπάρχουν και εξαιρέσεις. Οι παλιοί Κώοι τα κλάδευαν τον Φεβρουάριο, Μάρτιο. Οι κερασιές και οι δαμασκηνιές, για παράδειγμα, είναι ευάλωτες σε ασθένειες και επομένως θα πρέπει να κλαδεύονται το καλοκαίρι, όταν μειώνεται ο κίνδυνος μόλυνσης. Ομοίως, οι περισσότεροι θάμνοι που ανθίζουν την άνοιξη θα πρέπει να κλαδεύονται αμέσως μετά την ανθοφορία.
Κατάλληλη ώρα για κλάδεμα;
Ο προσδιορισμός της σωστής ώρας κλαδέματος για το δέντρο απαιτεί την κατανόηση του είδους, των συνηθειών ανάπτυξής του και του κύριου λόγου κλαδέματος.
Το χειμερινό κλάδεμα είναι ιδανικό για τα περισσότερα φυλλοβόλα δέντρα, καθώς ενθαρρύνει την έντονη ανοιξιάτικη ανάπτυξη. Το ανοιξιάτικο κλάδεμα είναι κατάλληλο για δέντρα που είναι επιρρεπή στην έκκριση χυμών στις αρχές της άνοιξης. Κλαδέψτε στα τέλη της άνοιξης όταν μειώνεται η ροή χυμών. Το καλοκαιρινό κλάδεμα είναι ιδανικό για την επιβράδυνση της ανάπτυξης ενός δέντρου ή τη μείωση του μεγέθους των υπερβολικά ζωηρών δέντρων.
Σε κάθε περίπτωση οι συμβουλές των δενδροκόμων ή ειδικών είναι χρήσιμες για συγκεκριμένες ανάγκες των δέντρων και για το τοπικό κλίμα.
Οι συνέπειες του κλαδέματος σε λάθος στιγμή
Το κλάδεμα σε λάθος χρόνο ή η χρήση ακατάλληλων τεχνικών μπορεί να έχει αρκετές αρνητικές συνέπειες, όπως:
Μειωμένη παραγωγή λουλουδιών και καρπών: Το κλάδεμα σε λάθος χρόνο μπορεί να μειώσει ή να εξαλείψει τα λουλούδια και τους καρπούς για την εποχή. Αυξημένος κίνδυνος ασθενειών: Το κλάδεμα κατά τη διάρκεια ευάλωτων περιόδων μπορεί να εκθέσει το δέντρο σε παράσιτα και ασθένειες. Δομική αδυναμία: Οι ακατάλληλες κοπές μπορούν να οδηγήσουν σε αδύναμες συνδέσεις κλαδιών, καθιστώντας το δέντρο πιο ευάλωτο σε ζημιές από καταιγίδες.
Τέλος, σχετικά με τις καλύτερες και χειρότερες στιγμές για κλάδεμα ή τις σωστές τεχνικές κλαδέματος ρωτήστε δενδροκόμους ή ειδικούς κάτι που είναι βέβαιο ότι θα βοηθήσει τα δέντρα να παραμείνουν υγιή, ζωντανά και όμορφα...