ΘΕΜΑΤΑ

ΑΝΤΙΤΗΛΟΣ1 ΑΡΚΟΙ2 ΑΡΚΟΝΗΣΟΣ3 ΑΡΜΑΘΙΑ1 ΑΣΤΑΚΙΔΑ1 ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ11 ΑΥΓΟ1 ΓΑΔΑΡΟΣ7 ΓΑΙΑ4339 ΓΛΑΡΟΣ1 ΓΥΑΛΙ33 ΔΙΒΟΥΝΙΑ2 ΔΟΛΙΧΗ1 ΕΛΛΑΔΑ1908 ΖΑΦΟΡΑΣ ΜΑΚΡΥΣ1 ΙΑΣΟΣ4 ΙΜΙΑ2 ΚΑΛΑΒΡΟΣ1 ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ4 ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ1 ΚΑΛΟΛΙΜΝΟΣ2 ΚΑΛΥΜΝΟΣ168 ΚΑΜΗΛΟΝΗΣΙ2 ΚΑΝΔΕΛΙΟΥΣΑ3 ΚΑΡΠΑΘΟΣ13 ΚΑΣΟΣ8 ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ20 ΚΑΣΤΡΙ1 ΚΕΔΡΕΑΙ[SEDIR]1 ΚΕΡΑΜΟΣ1 ΚΙΝΑΡΟΣ1 ΚΝΙΔΟΣ26 ΚΟΛΟΦΩΝΑΣ1 ΚΟΥΝΕΛΙ1 ΚΡΕΒΑΤΙΑ1 ΚΩΣ2452 ΛΕΒΙΘΑ3 ΛΕΙΨΟΙ7 ΛΕΠΙΔΑ1 ΛΕΡΟΣ32 ΛΕΣΒΟΣ1 ΛΥΤΡΑ1 ΜΥΝΔΟΣ1 ΝΕΚΡΟΘΗΚΗ1 ΝΕΡΟΝΗΣΙ1 ΝΗΠΟΥΡΙ1 ΝΗΣΟΣ1 ΝΙΜΟΣ1 ΝΙΣΥΡΟΣ204 ΞΕΝΑΓΟΡΑ ΝΗΣΟΙ1 ΟΦΙΔΟΥΣΑ1 ΠΑ.ΦΩ.ΚΩ43 ΠΑΤΜΟΣ30 ΠΑΧΕΙΑ6 ΠΕΝΤΙΚΟΝΗΣΙΑ1 ΠΕΤΡΟΚΑΡΑΒΟ1 ΠΙΑΤΑ1 ΠΙΤΤΑ1 ΠΛΑΤΕΙΑ1 ΠΛΑΤΗ2 ΠΟΝΤΙΚΟΥΣΑ1 ΠΡΑΣΟ1 ΠΡΑΣΟΝΗΣΙ1 ΠΡΑΣΟΝΗΣΙΑ1 ΠΡΑΣΟΥΔΑ ΚΑΤΩ1 ΠΥΡΓΟΥΣΑ5 ΡΟΔΟΣ152 ΡΩ1 ΣΑΒΟΥΡΑ1 ΣΑΜΟΣ14 ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ88 ΣΑΡΑΚΙ1 ΣΑΡΙΑ1 ΣΕΣΚΛΙ1 ΣΟΧΑΣ1 ΣΤΡΟΒΙΛΟΣ1 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ[ΑΓΑΘΟΝΗΣΙΟΥ]1 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ[ΜΕΓΙΣΤΗΣ]1 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ[ΝΙΣΥΡΟΥ]3 ΣΥΜΗ39 ΣΥΡΝΑ4 ΣΦΥΡΝΑ1 ΤΕΛΕΝΔΟΣ1 ΤΕΡΜΕΡΑ1 ΤΗΛΟΣ28 ΤΡΑΓΟΝΕΡΑ1 ΤΡΑΓΟΥΣΑ1 ΤΣΟΥΚΑ1 ΦΑΡΜΑΚΟΝΗΣΙ3 ΧΑΛΚΗ15 ΨΕΡΙΜΟΣ22
Εμφάνιση περισσότερων

Οι γρανάτες στα ελληνιστικά-ρωμαϊκά κοσμήματα

Μελέτη των γρανάτων σε ελληνιστικά-ρωμαϊκά κοσμήματα από τις συλλογές του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης.

Αυτή η μελέτη διερευνά τους γρανάτες σε ελληνιστικά και ρωμαϊκά κοσμήματα από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (AMTh),  χρησιμοποιώντας προηγμένες μη καταστροφικές αναλυτικές τεχνικές.

 Συνολικά 25 δείγματα γρανάτη, τα περισσότερα από την περιοχή της Θεσσαλονίκης και της αρχαίας Πύδνας (σύγχρονες Αλυκές Κίτρους και Μακρύγιαλος), που χρονολογούνται μεταξύ του 3ου αιώνα π.Χ. και του 3ου/4ου αιώνα μ.Χ., αναλύθηκαν χρησιμοποιώντας ένα κινητό φασματόμετρο Raman και μικρο-Φθορισμό Ακτίνων Χ με Διασπορά Ενέργειας (micro-EDXRF). 

Οι μελετώμενοι γρανάτες ταξινομούνται σε τρεις κύριες ομάδες: Πυρόπη φτωχή σε Cr (Σύστημα D), Ενδιάμεση πυρόπη-αλμαντίνη (Σύστημα H) και πλούσια σε Ca αλμαντίνη (Σύστημα F). Ενώ οι γρανάτες της στο Σύστημα D και στο Σύστημα F παρατηρούνται τόσο στις περιοχές της Πύδνας όσο και της Θεσσαλονίκης, οι γρανάτες της στο Σύστημα H, που σχετίζονται με πηγές στη Σρι Λάνκα, εντοπίστηκαν αποκλειστικά σε γρανάτες από τη Θεσσαλονίκη, γεγονός που μπορεί να υποδηλώνει διαφορές στις εμπορικές οδούς μεταξύ των πόλεων Πύδνα και Θεσσαλονίκης. 

Αυτά τα ευρήματα παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για την προέλευση και την πολιτιστική σημασία των γρανάτων στην αρχαιότητα, καταδεικνύοντας τον ρόλο του αρχαίου βασιλείου της Μακεδονίας ως βασικού κέντρου στην ελληνιστική και ρωμαϊκή αγορά πολύτιμων λίθων.

Οι γρανάτες κατείχαν σημαντική θέση στους αρχαίους πολιτισμούς ] και επαινέθηκαν για τα μωβ έως κόκκινα χρώματά τους και την ανθεκτικότητά τους , καθιστώντας τους μια πολύτιμη ομάδα πολύτιμων λίθων που κατεργάζονταν διάφορα είδη κοσμημάτων με εξαιρετική δεξιοτεχνία. 

Η χρήση των γρανάτων προηγείται της Ελληνιστικής-Ρωμαϊκής Εποχής. Χρησιμοποιούνταν σποραδικά ως χάντρες και σφραγίδες στην Προδυναστική Αίγυπτο (5500–3100 π.Χ.), τη Μεσόγειο, τη Μεσοποταμία και την κοιλάδα του Ινδού . Ωστόσο, μόλις κατά την Ελληνιστική περίοδο, ακολουθούμενη από τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι γρανάτες απέκτησαν ευρεία εξέχουσα θέση . Η αυξημένη διαθεσιμότητα και δημοτικότητα των γρανάτων αποδόθηκε στην επέκταση των εμπορικών δρόμων μέσω του Ινδικού Ωκεανού, του Δρόμου του Μεταξιού και της Ερυθράς Θάλασσας που συνέδεαν την Ινδία, τη Βακτρία και τη Μεσόγειο .

 Η λεγόμενη «Χιλιετία των Γρανατών», που εκτείνεται περίπου από τον 1ο αιώνα π.Χ. έως τον 10ο αιώνα μ.Χ., σηματοδότησε μια εποχή κατά την οποία οι γρανάτες έγιναν κυρίαρχος πολύτιμος λίθος σε ένα ευρύ γεωγραφικό εύρος, από τη Μεσόγειο έως τη Νότια Ασία και τη Βόρεια Ευρώπη. 

Στον ελληνιστικό-ρωμαϊκό κόσμο, οι γρανάτες δεν εκτιμούνταν μόνο για την αισθητική τους ελκυστικότητα, αλλά χρησίμευαν και ως δείκτες κύρους, δύναμης και ταυτότητας, συχνά τοποθετημένοι σε σφραγιδόλιθους και κοσμήματα . Η ευρεία χρήση τους αντανακλά την αυξανόμενη συνδεσιμότητα του αρχαίου κόσμου μέσω εμπορικών δικτύων που μετέφεραν πρώτες ύλες και είδη πολυτελείας σε μεγάλες αποστάσεις. 

Η δημοτικότητα του γρανάτη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου καταδεικνύει τόσο τις τεχνολογικές εξελίξεις στην κοπή πολύτιμων λίθων όσο και την πολιτιστική ενσωμάτωση των ανατολικών και δυτικών καλλιτεχνικών παραδόσεων. Στην περιοχή της αρχαίας Μακεδονίας, κατά την ελληνιστική (323–168 π.Χ.)  και ρωμαϊκή περίοδο (168 π.Χ.–5ος αιώνας μ.Χ.) οι γρανάτες όχι μόνο χρησίμευαν ως σύμβολα δύναμης, πλούτου και προστασίας, αλλά αντανακλούσαν επίσης την εκλεπτυσμένη τέχνη και τις πολιτιστικές αξίες αυτών των πολιτισμών.

 Η διαρκής δημοτικότητά τους στην αρχαιότητα μπορεί να αποδοθεί στην αισθητική τους γοητεία και στις αντιληπτές μαγικές τους ιδιότητες, οι οποίες κυμαίνονται από την αποτροπή της βλάβης έως τη συμβολισμό της αγάπης και της δύναμης.

Κοσμήματα διακοσμημένα με γρανάτες βρίσκονται επίσης σε όλη την Ελληνορωμαϊκή αυτοκρατορία, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την αρχαία χειροτεχνία, την κοινωνική θέση των ιδιοκτητών τους και τα εμπορικά δίκτυα. Στην αρχαιότητα, οι γρανάτες προέρχονταν κυρίως από μεταμορφικά και πυριγενή κοιτάσματα, με βασικές προμήθειες να προέρχονται από την Ινδία, τη Σρι Λάνκα, την Τσεχική Δημοκρατία, την Πορτογαλία, το Ισραήλ και άλλες πιθανές περιοχές στην Ασία, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή.

Γεωδίφης με πληροφορίες από analyticalsciencejournals

Study of Garnets in Hellenistic–Roman Jewellery From the Collections of the Archaeological Museum of Thessaloniki, Greece

Maria Nikopoulou, Stefanos Karampelas, Evangelia Tsangaraki, Lambrini Papadopoulou, Christos Katsifas, Ioannis Nazlis, Annareta Touloumtzidou, Vasilios Melfos, Nikolaos Kantiranis

https://analyticalsciencejournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jrs.70027

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

Recent Posts Widget