Ο Ερμής είναι ένας μυστηριώδης κόσμος
Οι μετεωρίτες θα μπορούσαν να ανοίξουν έναν νέο δρόμο για την κατανόηση του Ερμή, που απεικονίζεται, ο οποίος είναι εξαιρετικά δύσκολο να μελετηθεί λόγω της εγγύτητάς του με τον ήλιο. NASA / Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής / Ίδρυμα Carnegie της Ουάσινγκτον.
Οι επιστήμονες δεν έχουν επιβεβαιώσει ποτέ την ύπαρξη μετεωρίτη από τον Ερμή. Θα μπορούσαν αυτοί οι διαστημικοί βράχοι από την έρημο να είναι οι πρώτοι;
Δύο μετεωρίτες που βρέθηκαν στη Σαχάρα παρουσιάζουν δελεαστικές ομοιότητες με τον εσωτερικό πλανήτη, και ενώ οι ερευνητές λένε ότι πιθανότατα δεν είναι άμεσα δείγματα, «κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει» την ιδέα.
Ο Ερμής είναι ένας μυστηριώδης κόσμος. Ως ο πλησιέστερος πλανήτης στον Ήλιο, είναι ένας δυσπρόσιτος προορισμός για διαστημικές αποστολές. Μέχρι στιγμής, μόνο δύο έχουν φτάσει στον Ερμή - τα διαστημόπλοια Mariner 10 και MESSENGER της NASA .
Η πρόσβαση σε συντρίμμια από τον Ερμή θα βοηθούσε τους επιστήμονες να μελετήσουν τον πλανήτη πιο εύκολα, αλλά αυτό παραμένει επίσης άπιαστο. Ενώ περισσότερα από 1.100 δείγματα μετεωριτών από τη Σελήνη και τον Άρη έχουν καταγραφεί σε μια βάση δεδομένων της Μετεωρολογικής Εταιρείας, δεν έχουν υπάρξει επιβεβαιωμένα δείγματα από τον εσώτερο πλανήτη.
Τώρα, σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Icarus , οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι δύο μετεωρίτες που βρέθηκαν στην έρημο Σαχάρα το 2023 μπορεί να είναι οι πιο κοντινοί μέχρι στιγμής με τους βράχους από τον Ερμή - ή, αν και είναι λιγότερο πιθανό, θα μπορούσαν να είναι οι πρώτοι γνωστοί μετεωρίτες από τον ίδιο τον πλανήτη.
Λεκάνη Caloris: Η πρόσκρουση που συγκλόνισε τον Ερμή μέχρι τον πυρήνα του! Η γιγαντιαία πρόσκρουση που σχημάτισε τη λεκάνη Caloris μπορεί να επηρέασε ολόκληρο τον πλανήτη. Στην αντίθετη πλευρά του Ερμή βρίσκεται χαοτικό έδαφος - λοφώδες, αυλακωτό και με περίεργο σχήμα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι προκλήθηκε από σεισμικά κύματα ή εκτοξεύσεις από την πρόσκρουση που συγκλίνουν στον αντίποδα. Το συμβάν μπορεί επίσης να πυροδότησε ηφαιστειακή δραστηριότητα, σχηματίζοντας ομαλές πεδιάδες και τη γύρω ομάδα Caloris. Πηγή-ΝΑΣΑ.
Εάν επιβεβαιωθεί η προέλευσή τους, οι μετεωρίτες θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα την εξέλιξη και τον σχηματισμό του βραχώδους κόσμου.
Γιατί βρίσκονται τόσοι πολλοί μετεωρίτες στις ερήμους;
Οι μετεωρίτες προσγειώνονται λίγο-πολύ ομοιόμορφα στην επιφάνεια της Γης - με πολλούς να πέφτουν στους ωκεανούς - αλλά βρίσκονται πιο εύκολα σε άνυδρες ερήμους όπως η Σαχάρα και σε πολικές ερήμους όπως η Ανταρκτική , επειδή εκεί ξεχωρίζουν από το έδαφος.
Θεωρητικά, θα πρέπει να είναι δυνατό τα συντρίμμια από τον Ερμή να φτάσουν στη Γη. «Με βάση την ποσότητα των σεληνιακών και αρειανών μετεωριτών, θα πρέπει να έχουμε περίπου δέκα μετεωρίτες του Ερμή, σύμφωνα με δυναμική μοντελοποίηση», λέει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Ben Rider-Stokes , μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο του Ηνωμένου Βασιλείου, στον Jacopo Prisco .
«Ωστόσο, ο Ερμής είναι πολύ πιο κοντά στον ήλιο, επομένως οτιδήποτε εκτοξεύεται από τον Ερμή πρέπει επίσης να ξεφύγει από τη βαρύτητα του ήλιου για να φτάσει σε εμάς. Είναι δυναμικά εφικτό, απλώς πολύ πιο δύσκολο», προσθέτει. «Κανείς δεν έχει εντοπίσει με βεβαιότητα έναν μετεωρίτη από τον Ερμή μέχρι στιγμής».
Για να προσδιορίσουν την προέλευση των μετεωριτών της Σαχάρας, οι ερευνητές συνέκριναν τα θραύσματα με παρατηρήσεις από την αποστολή MESSENGER, η οποία εκτοξεύτηκε το 2004 και ανέλυσε τα συστατικά της επιφάνειας του Ερμή από την τροχιά του. Και οι δύο μετεωρίτες μοιράζονται παρόμοια ορυκτολογία με αυτήν που έχουν προβλέψει οι επιστήμονες για τον φλοιό του πλανήτη, αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Rider-Stokes . Για παράδειγμα, περιέχουν ολιβίνη και πυροξένιο φτωχά σε σίδηρο, που ταιριάζουν με αυτά που κατέγραψε το MESSENGER στον πλανήτη.
Οι δύο μετεωρίτε με τα ονόματα Ksar Ghilane 022 (A) και Northwest Africa 15915 (B) ανακαλύφθηκαν στην έρημο Σαχάρα. Rider-Stokes et al., Icarus , 2025.
Ωστόσο, σε ένα άρθρο για το Conversation , ο Rider-Stokes επισημαίνει ότι είναι δύσκολο να συνδεθούν οριστικά οι μετεωρίτες με τον Ερμή. Καταρχάς, οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι η επιφάνεια του Ερμή είναι περίπου τεσσάρων δισεκατομμυρίων ετών. Τα δείγματα είναι περίπου 528 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερα. Επιπλέον, και οι δύο μετεωρίτες περιέχουν μόνο ίχνη του ορυκτού πλαγιόκλαστου, το οποίο πιστεύεται ότι αποτελεί πάνω από το 37% της επιφάνειας του Ερμή.
Ο Sean Solomon , πλανητικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και πρώην κύριος ερευνητής της αποστολής MESSENGER, λέει ότι δεν πιστεύει ότι οι μετεωρίτες προέρχονται από τον Ερμή, επειδή σχηματίστηκαν πολύ νωρίτερα από τα πετρώματα που βρίσκονται σήμερα στην επιφάνεια του πλανήτη. Ωστόσο, λέει ότι έχουν επιστημονική αξία, καθώς μοιράζονται πολλά γεωχημικά χαρακτηριστικά με τα ορυκτά που βρίσκονται στην επιφάνεια του Ερμή - όπως πολύ χαμηλά επίπεδα σιδήρου και την παρουσία ορυκτών πλούσιων σε θείο.
«Αυτά τα χημικά χαρακτηριστικά έχουν ερμηνευτεί ως ένδειξη ότι ο Ερμής σχηματίστηκε από πρόδρομα υλικά με πολύ μεγαλύτερη χημική αναγωγή από εκείνα που σχημάτισαν τη Γη και τους άλλους εσωτερικούς πλανήτες», προσθέτει ο Solomon, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Ίσως υπολείμματα προδρόμων υλικών του Ερμή να παραμένουν ανάμεσα σε γονικά σώματα μετεωριτών κάπου στο εσωτερικό ηλιακό σύστημα, επομένως η πιθανότητα αυτοί οι δύο μετεωρίτες να έχουν λάβει δείγματα από τέτοια υλικά δικαιολογεί περαιτέρω μελέτη».
Παρόλο που οι συγγραφείς της μελέτης αναγνωρίζουν στην εργασία ότι φαίνεται απίθανο οι δύο μετεωρίτες να προήλθαν απευθείας από τον Ερμή, «δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει την προέλευση του Ερμή», λέει ο Rider-Stokes στη δήλωση.
Η απόδειξη της προέλευσης των μετεωριτών -είτε προέρχονται από τον Ερμή είτε όχι- θα παραμείνει δύσκολη, μέχρι μια αποστολή να φέρει πίσω άμεσα δείγματα από τον πλανήτη, προσθέτει στο Conversation . Η αποστολή BepiColombo -μια κοινοπραξία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος και της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης που βρίσκεται αυτή τη στιγμή καθ' οδόν προς την τροχιά του Ερμή- θα μπορούσε να προσφέρει δεδομένα υψηλής ανάλυσης σχετικά με τη σύνθεση και την ιστορία του πλανήτη, τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον εντοπισμό της προέλευσης των δύο μετεωριτών.
Ο Rider-Stokes παρουσίασε την έρευνά του στην ετήσια συνάντηση της Μετεωρολογικής Εταιρείας στην Αυστραλία αυτή την εβδομάδα. «Θα συζητήσω τα ευρήματά μου με άλλους ακαδημαϊκούς σε όλο τον κόσμο», λέει. «Προς το παρόν, δεν μπορούμε να αποδείξουμε οριστικά ότι αυτά δεν προέρχονται από τον Ερμή, οπότε μέχρι να γίνει αυτό, νομίζω ότι αυτά τα δείγματα θα παραμείνουν ένα σημαντικό θέμα συζήτησης σε ολόκληρη την πλανητική επιστημονική κοινότητα».
Γεωδίφης με πληροφορίες από smithsonianmag και ΝΑΣΑ
https://www.smithsonianmag.com/smart-news/scientists-have-never-confirmed-a-meteorite-from-mercury-could-these-space-rocks-from-the-desert-be-the-first-180987004/