Το ξημέρωμα στις 5.30 της 7ης Μαΐου 1912 Ιταλοί καταλαμβάνουν την Κω
Το 1912 οι Ιταλοί αποβίβασαν ισχυρές δυνάμεις και έδιωξαν τους Οθωμανούς.Οι Κώοι τους δέχθηκαν με χαρά σαν ελευθερωτές και ζήτησαν με ψήφισμα την ένταξη τους στην υπόλοιπη Ελλάδα. Οι Ιταλοί ενέκριναν το ψήφισμα λέγοντας ότι το νησί θα παραμείνει ελληνικό, θα διατηρήσει τις ρίζες του και ο οθωμανικός ζυγός που τόσες συμφορές δημιούργησε δεν θα επανέλθει. Όμως το 1918 με την άνοδο του Μουσολίνι οι Ιταλοί φασίστες γίνονται οι νέοι τύραννοι του νησιού. Η φωτογραφία λήφθηκε πάνω στο ιταλικό θωρηκτό R.N.Napoli, στις 15 Ιουλίου 1912!
Από τις 7 έως 20 Μαΐου του 1912 η Κως καταλαμβάνεται από τους Ιταλούς. Το ξημέρωμα (5.30΄π.μ.) της 7ης Μαΐου στην προβλήτα της Σκάλας είχαν αγκυροβολήσει δύο ιταλικά αντιτορπιλικά μαζί με το θωρηκτό «Νεάπολις».
Βγήκαν έξω 7 αξιωματικοί με την ιταλική σημαία και ζήτησαν να δουν τον Καϊμακάμη, τον Οθωμανό Πολιτικό και Στρατιωτικό Διοικητή της Κω. Οδηγήθηκαν σ’ αυτόν και αξίωσαν την παράδοση του νησιού. Εκείνος αρνήθηκε λέγοντας πως δεν είχε καμιά προς τούτο διαταγή. Οι Ιταλοί αξιωματικοί απείλησαν ότι είναι αποφασισμένοι να αναμετρηθούν με τους Οθωμανούς και ο Καϊμακάμης, μη έχοντας στρατό να αντιπαρατάξει, αναγκάστηκε να παραδοθεί μαζί με τις υπόλοιπες οθωμανικές αρχές.
Οι Ιταλοί συνέλαβαν ακόμη και 22 Οθωμανούς χωροφύλακες, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν ένας Ελληνορθόδοξος και δυο Αρμένιοι και όλους μαζί τους μετέφεραν στα ιταλικά πλοία ως αιχμαλώτους.
Δυο μέρες αργότερα οι Ιταλοί αποβίβασαν στην Κω στρατιωτικό απόσπασμα και ύψωσαν την ιταλική σημαία στο Φρούριο και στο Τελωνείο. Ο επικεφαλής του ιταλικού στόλου ναύαρχος Amero D’ Aste Stella τηλεγράφησε τότε στην Κυβέρνησή του: «Προχθές το πρωί τα αποβατικά αγήματα του θωρηκτού Νεάπολις αποβιβάστηκαν στο νησί της Κω, το κατέλαβαν και ανύψωσαν την ιταλική σημαία.
Από την κατάληψη της Κω, το 1912 το ιταλικό θωρηκτό «Napoli» προ των πυλών, το ημερολόγιο έλεγε 20 Μαΐου του 1912 ...
Κατά τη γενομένη κατάληψη δεν παρατηρήθηκε καμιά σχεδόν αντίσταση. Οι στρατιωτικές και πολιτικές αρχές του νησιού αιχμαλωτίστηκαν». Στις 10 Μαΐου οι Ιταλοί θα αποβιβάσουν στην Κω 1200 περίπου στρατιώτες με όλο τον αναγκαίο εξοπλισμό τους.
Ο λαός του νησιού υποδέχτηκε τους Ιταλούς σαν ελευθερωτές. Μετά την ύψωση της σημαίας, ο αρχηγός «κατοχής» μαζί με τον Μητροπολίτη Αγαθάγγελο, τον κλήρο και πλήθος κόσμου παρέστησαν σε επίσημη τελετή στο τότε Διοικητήριο, όπου αναπέμφθηκε δέηση υπέρ της ευημερίας του βασιλιά της Ιταλίας Βίκτορα Εμμανουήλ. Δοξολογία επίσης έγινε και στον καθεδρικό ναό του Αγίου Νικολάου της Χώρας.
Η άφιξη του Ιταλού στρατηγού Generale Ameglio στην Σκάλα του Πολεμικού, το τότε λιμάνι της Κω στις 14 Ιουλίου 1912.
Οι υποσχέσεις των Ιταλών για πρόοδο και ελευθερία των κατοίκων έπαιρναν και έδιναν στην τοπική κοινωνία, ενώ οι ζητωκραυγές και τα χειροκροτήματα ακούγονταν σε όλο το νησί .
Το ίδιο ακριβώς κλίμα ενθουσιασμού παρατηρήθηκε και στ’ άλλα νησιά της Δωδεκανήσου, ύστερα από 390 χρόνια οθωμανικής σκλαβιάς. Όταν όμως οι Κώοι και οι Δωδεκανήσιοι αντιλήφθηκαν την ανειλικρίνεια και την υστεροβουλία του νέου καταχτητή, άρχισαν να εκδηλώνουν την αντίθεσή τους σε κάθε συνεργασία και προσέγγιση μαζί του.
Στην Κω ο δήμαρχος της πόλης δικηγόρος Νικόλαος Λεωνίδα Νικολαΐδης, μόλις τον βεβαίωσε ο κουνιάδος του Αντώνιος Σαχτούρης, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια, ότι πρόθεση των Ιταλών ήταν όχι να ελευθερώσουν, αλλά να κρατήσουν υπό την κυριαρχία τους τα Δωδεκάνησα, δέχτηκε τόσο ισχυρό πλήγμα, ώστε αρρώστησε βαριά και παρέμεινε στο κρεβάτι μέχρι την ημέρα του θανάτου του, στις 15 Αυγούστου του 1912.
Το Μανδράκι της Κω ,1912.
Τον διαδέχτηκε στη δημαρχία ο γιατρός Μιχαήλ Παρθενιάδης. Τον ακράτητο εκείνο ενθουσιασμό και τη λυτρωτική ελπίδα για καλύτερες μέρες των κατοίκων της Δωδεκανήσου με αφορμή την κατάληψη των νησιών τους από ένα Ευρωπαϊκό και χριστιανικό κράτος, όπως ήταν η Ιταλία, θα ακολουθήσει τώρα η απογοήτευση και η ανησυχία όλων για την έκβαση της τύχης τους.
Οι Ιταλοί από τις πρώτες ημέρες της κατοχής τους άφησαν να νοηθεί ότι η παράδοση των νησιών στην Ελλάδα ποτέ δεν θα γίνει και άρχισαν να χρησιμοποιούν τις ονομασίες «Ημέτερα Νησιά» ή «Ιταλική Κατοχή στο Αιγαίο» ή «Nostra Mare» [Δική μας Θάλασσα], για να καταλήξουν αργότερα στην ονομασία «Isole Italiane dell’ Egeo» [Ιταλικά Νησιά του Αιγαίου]. Με αυτόν τον τρόπο - που άλλωστε δεν ήταν και ο μοναδικός - επισημοποίησαν την κυριαρχία τους στα Δωδεκάνησα, διαψεύδοντας κάθε ελπίδα των κατοίκων για ένωσή τους με την Ελλάδα.
Γεωδίφης
Πηγές:
1. Ιστορία της νήσου Κω-Β.Χατζηβασιλείου, 1990
2.Παιδί της Ρέας, τριλογία
3. Παλιές φωτογραφίες της Κω
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ