Ρωγμές εδάφους προκαλούν ζημιές σε σπίτια και δρόμους στις Βούτες
Σημαντικές ρωγμές στο έδαφος έχουν αναδυθεί στο χωριό Βούτες, κοντά στο Ηράκλειο στην Κρήτη, προκαλώντας ζημιές σε σπίτια, δρόμους και δημόσιες υποδομές. Οι ρωγμές, που παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά στις 27 Απριλίου 2025, οδήγησαν σε επείγουσα επέμβαση και εκκένωση πολλαπλών κατοικιών.
Σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), οι δύο κύριες ρήξεις εκτείνονται περίπου 150 μέτρα (492 πόδια) η καθεμία και διατρέχουν παράλληλα τμήματα του χωριού.
Οι ρωγμές έχουν προκαλέσει ορατή μετατόπιση στις επιφάνειες των δρόμων, στα θεμέλια και στους τοίχους από τοιχοποιία. Μέχρι τις 6 Μαΐου, έχουν επιβεβαιωθεί ζημιές σε τουλάχιστον 20 κατοικίες, με επτά να θεωρούνται ακατοίκητα από ομάδες μηχανικών επιθεωρήσεων.
Οι αρχές, συμπεριλαμβανομένου του Καθηγητή Ευθύμιου Λέκκα, Προέδρου του ΟΑΣΠ και επικεφαλής της γεωλογικής ερευνητικής ομάδας, έχουν σκιαγραφήσει 4 πιθανά σενάρια: τεκτονική ρήξη που δεν σχετίζεται με σεισμική δραστηριότητα, καθίζηση του εδάφους λόγω αστάθειας του εδάφους, τοπική ανύψωση που προκαλείται από γεωλογικούς παράγοντες και διείσδυση υπόγειου νερού που αποδυναμώνει τη δομή του εδάφους.
Δεν καταγράφηκε σεισμικό συμβάν στην περιοχή πριν από την επιφανειακή παραμόρφωση και δεν έχει αναφερθεί ηφαιστειακή δραστηριότητα στην Κρήτη ή στις γύρω περιοχές. Παρ' όλα αυτά, η μορφολογία και η κατεύθυνση των ρωγμών έχουν οδηγήσει τους ειδικούς να θεωρήσουν την τεκτονική μετατόπιση, πιθανώς μια αντισεισμική ρήξη ρήγματος, ως την πιο πιθανή αιτία.
Οι ρωγμές έχουν επίσης επηρεάσει μια παιδική χαρά που έχει κλείσει για λόγους ασφαλείας, καθώς και τμήματα του τοπικού οδικού δικτύου. Έχουν παρασχεθεί προσωρινά καταφύγια για τους εκτοπισμένους κατοίκους και έχει ξεκινήσει γεωτεχνική παρακολούθηση για την ανίχνευση συνεχιζόμενης κίνησης.
Η Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου κήρυξε την περιοχή ως τοπική ζώνη έκτακτης ανάγκης στις 29 Απριλίου, επιτρέποντας την επιτάχυνση των αξιολογήσεων, τη χρηματοδότηση και τα μέτρα δομικής ενίσχυσης. Μια γεωφυσική έρευνα, που περιλαμβάνει ραντάρ διείσδυσης εδάφους και απεικόνιση ηλεκτρικής αντίστασης, βρίσκεται σε εξέλιξη για τον χαρακτηρισμό της υπόγειας δομής.
Η Κρήτη βρίσκεται κοντά στα σύνθετα όρια των αφρικανικών και ευρασιατικών τεκτονικών πλακών. Ενώ το νησί είναι σεισμικά ενεργό, η περιοχή του Ηρακλείου δεν έχει βιώσει σημαντικά επεισόδια επιφανειακής ρήξης στη σύγχρονη ιστορία. Ιστορικά αρχεία σεισμών από το Ελληνικό Τόξο δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της σεισμικής ενέργειας απελευθερώνεται στην ανοιχτή θάλασσα, αν και έχουν καταγραφεί παραμορφώσεις στην ενδοχώρα, συμπεριλαμβανομένων γεγονότων αργής ολίσθησης ή αντισεισμικού ερπυσμού.
Παρόμοια επιφανειακή ρωγμή παρατηρήθηκε το 1965 κοντά στο Ρέθυμνο της Κρήτης, αλλά το συμβάν αυτό αποδόθηκε σε μια ρηχή κατολίσθηση και όχι σε τεκτονική μετατόπιση. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι περισσότερες ρήξεις εδάφους στην Κρήτη έχουν συσχετιστεί με σεισμούς μεγαλύτερους από 5,5 βαθμούς. Κανένας τέτοιος σεισμός δεν προηγήθηκε των ρωγμών Βούτες.
Υδρογεωλογικές μελέτες από τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 δείχνουν ότι η περιοχή των Βουτών περιέχει στρώματα αργιλώδους προσχωσιγενούς υλικού, επιρρεπή σε διαφορικές καθιζήσεις υπό τις μεταβαλλόμενες στάθμες του υδροφόρου ορίζοντα. Ωστόσο, δεν καταγράφηκαν σημαντικές βροχοπτώσεις ή κατασκευαστική δραστηριότητα πριν από το τρέχον περιστατικό.
Η έρευνα παραμένει ανοιχτή, με μια τεχνική έκθεση να αναμένεται έως τα μέσα Μαΐου 2025. Ο ΟΑΣΠ έχει συμβουλεύσει τους κατοίκους να αποφεύγουν τις πληγείσες ζώνες και να αναφέρουν νέες μετακινήσεις εδάφους στις δημοτικές αρχές.
Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα watchers.news
https://watchers.news/2025/05/08/ground-fissures-damage-homes-roads-voutes-crete/
https://x.com/DimitrisGiao/status/1917503821049458918
