Η ανεριά θα κρατήσει δεκαετίες...
Το νερό της πηγής του Αχτενιά. Χωρίς το νερό δεν θα υπήρχε ο μεγάλος πολιτισμός της Κω.
Δεν είναι λειψυδρία, είναι ανεριά ενός τόπου που φλερτάρει με την ερημοποίηση. Το νερό δεν είναι ανεξάντλητος πόρος, δεν είναι μόνο για μας. Για τον Αριστοτέλη το νερό, είναι η αρχή της φύσης. Όμως, πρέπει να το στερηθείς για να μάθεις την αξία του. Το νερό μέσα από το βιβλίο των προσωπικών εμπειριών και των μαθημάτων από μια μεγάλη δασκάλα, την Κωακή γή:
Το νερό μέσα από τα βιώματα μου
Έχω ζήσει στη Σικελία τη δεκαετία του 90, όπου ο δήμος του Παλέρμο χορηγούσε νερό για μισή ώρα την ημέρα, σε μικρότερα χωριά λάμβαναν φανταστείτε νερό μια φορά κάθε 5-6 μήνες. Οι κλιματολογικές συνθήκες είναι παρόμοιες με τις δικές μας αλλά με έκταση το 1/5 της χώρας μας , κατοικείται σχεδόν από τον μισό πληθυσμό της Ελλάδας.
Θυμάμαι τον Λευτέρη, ένα πιστικό του Κοκινόνερου, μου είχε πει, ότι όταν παντρεύτηκε ο πατέρας του έδωσε ως προίκα 33 αιγοπρόβατα. Τα οποία έπρεπε να τα ξεδιψά 7 μήνες κάθε χρόνο χωρίς νερό. Αν δεν πρόσεχα, θα είχαν ψοφήσει και μαζί τους η οικογένεια μου. Μου μίλησε για τα ποτάμια γεμάτα από νερό που σήμερα δεν υπάρχουν. Αλλωστε το βλέπουμε όλοι, ξηροπόταμοι γύρω μας. Τα διαγράμματα που έχω στη διάθεση μου λένε ότι μετά τον Οκτώβρη θα έχουμε βροχοπτώσεις. Ο Σεπτέμβρης έχει μάλλον χαθεί.
Θυμάμαι τα λόγια του πάππου μου ταρσανιέρη, τον Μαστροδημήτρη Μάρκογλου τον άνθρωπο που μου εντρύφησε τον σεβασμό στο περιβάλλον και τον πρακτικό γεμάτο σοφία και χωρίς αδιέξοδα κόσμο του, να μου λέει: «Εκεί που φτάνεις δυο πιθαμές πιο κάτω». Μία σοφία που έχει σχέση με ότι γίνεται στη φύση, εκεί έξω ποτέ δεν πρέπει να υπερεκτιμάς τις δυνατότητες σου και να υποτιμάς το αβέβαιο μέλλον.
Η δύναμη του νερού: Νερό παντού, αλλά λίγο το πόσιμο, το μη επιβλαβές.Το νερό μας είναι δισεκατομμύρια χρόνια παλαιότερο από τον ήλιο.Υπάρχουν πολλές θεωρίες για το πώς η Γη πήρε το νερό της. Είτε γεννήθηκε με τους μοριακούς πρόδρομους του νερού που υπάρχουν ήδη, είτε οι διαστημικοί βράχοι γεμάτοι με νερό όπως οι αστεροειδείς και οι κομήτες έφεραν νερό εδώ μετά το σχηματισμό του πλανήτη.Ξέρουμε ότι είναι σημαντικό για τη ζωή αλλά δεν γνωρίζουμε τη δύναμη του . Είναι τόσο δυνατό το νερό που κρίνει μάχες ή ναυμαχίες ακόμη και την ίδια την ζωή μας. Το νερό του πηγαδιού έκρινε την μεγαλύτερη ναυμαχία της Επανάστασης του 1821, όταν τον Αύγουστο μήνα 5000 διψασμένοι μάχονταν απέναντι στις αρμάδες του μεγαλύτερου Οθωμανικού-Αιγυπτυακού στόλου. Ένας προπάππους του Ιπποκράτη ,ο Νεβρός, κλήθηκε επειγόντως για να δώσει μια λύση σε εμφύλια σύρραξη τον 6ο αιώνα π.Χ στους Δελφούς. Έριξε τεράστιες ποσότητες ελλεβόρου σε μια κρυφή πηγή και έτσι κρίθηκε η μάχη. Ο Ηρακλής ο γενάρχης μας συνδεόταν πάντα με το νερό , και η δύναμη του πήγαζε από τις πατέντες που αφορούσαν υδρογεωλογικά , και μηχανικά προβλήματα. Στην Κω υπάρχει το περίφημο πηγάδι του που ξεδιψούσε αρχαίους Κώους και αγρότες μέχρι τη δεκαετία του 70, και από τότε μπαζώθηκε. Αξίζει να τονιστεί πόσο σημασία δίνουν οι ΗΠΑ ως ηγέτιδα δύναμη στους φυσικούς πόρους και το νερό.Μια έκθεση τους λέει ότι νίκησαν στο Β’Παγκόσμιο Πόλεμο επειδή διαχειρίστηκαν καλύτερα το νερό και τους φυσικούς πόρους από τους Γερμανούς. Ενώ στη μικρή Δανία το σύνταγμα της έχει δύο πυλώνες: το νερό και την ασφάλεια των πολιτών.
Δεν θα μιλήσω ως ειδικός ούτε δάσκαλος.Είναι ένα πολύ ευαίσθητο το θέμα που θα προσπαθήσω να αγγίξω, σαν ένας περίεργος που καταπιάνεται με τοπικά γεωπεριβαλλοντικά, γεωιστορικά θέματα τουλάχιστον 30 χρόνια, στην προσπάθεια να φτιάξω μια μικρή βικιπαίδεια με τοπικό, δωδεκανήσιο χαρακτήρα. Δεν είμαι εδώ για να αντικαταστήσω τα αρμόδια θεσμικά όργανα ούτε ως φίλος του Σάκη, τον οποίο εκτιμώ.Είναι η ώρα να μιλήσουμε για ένα καυτό θέμα. Να πω τα «σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη», ένα άγνωστο χωρίο του Αριστοφάνη που έχει σχέση με το νερό.Θα μιλήσω για τη σοφία της λιτής σκάφης που την πρόλαβα, και δίδασκε πως όταν δεν έχεις πλεόνασμα σε κάτι, το χρησιμοποιείς με φειδώ.
Δεν έχω άμεση δυνατότητα παρακολούθησης, παρά μόνο έμμεσης . Τα πηγάδια , οι πηγές, τα εδάφη, τα ποτάμια, δέντρα και οι χρονολογήσεις των κορμών μου λένε:Ότι η πλούσια σε υδρικά αποθέματα Κως θα δοκιμαστεί, όπως όλη η Μεσόγειος, το πρόβλημα είναι παγκόσμιο. Ανησυχητικοί είναι οι δείκτες ποσοτικής και ποιοτικής υποβάθμισης των νερών του νησιού μας κατά τα τελευταία 30 χρόνια.
Ο υδρογεωλογικός χάρτης της Κω δημιουργήθηκε από περιέργεια και μόνο, δεν έχουν όλα τα νησιά. Είναι του 2008, η γεωλογία του δεν έχει αλλάξει από τότε, παρά μόνο τα δεδομένα του Υπουργείου Ανάπτυξης, προς το χειρότερο. Μετά από ένα χρόνο, το 2009, έγινε μια σοβαρή μελέτη με τη φέρουσα ικανότητα σε πόρους του νησιού, που κάποιος την πήρε και τη δημοσίευσε πρόσφατα χωρίς να αναφέρει: ότι διατάχτηκε από την τότε έπαρχο Κω, ένα άνθρωπο του τουρισμού που απηύδησε τόσο από τις προκάτ μελέτες, κ.Κυπραίου. Εκπονήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Αιγαίου από αξιόλογους ντόπιους ερευνητές, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή συμπατριώτη μας Αχιλλέα Κουτσουράδη, ο οποίος για την πρωτοβουλία αυτή δέχτηκε την επίπληξη από ένα Κώο αυτοδιοικητικό.Δεν είναι η μόνη, υπάρχει η μελέτη Δοξιάδη, της Μιμίκου για το νερό της Κω, και άλλες που δεν μου έρχονται στο νου. Όμως είναι έργα αξιόλογα που αποτυπώνουν την περίοδο που έγιναν αλλά δεν μας λένε τι γίνεται τώρα.Είναι πολλά άλλα που δεν γνωρίζουμε. Το νερό είναι μια δύσκολη, σύνθετη εξίσωση με πολλαπλές μεταβλητές. Μας λείπουν μεγέθη, τάξεις και ώρες για αυτό. Πόσο ακόμη υπάρχει και για πόσο; Το νερό, οι ανάγκες μας, οι επιπτώσεις είναι μετρήσιμοι δείκτες. Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, λένε έχουμε νερό για τόσες ημέρες. Αυτό δεν το ξέρουμε στην Κω επειδή δεν έχουμε κάτι για αυτό.
Δεν είμαι εδώ για να εκτοξεύσω βέλη προς καμία πλευρά. Υπάρχουν πράγματα που δεν κάναμε και πράγματα που κάναμε.Δεν θα γίνω ένας ακόμη εισαγγελέας του διαδικτύου αν και πάντα θα λέγω την άποψη μου ελεύθερα, χωρίς προσωπικά οφέλη. Είναι ένα θέμα που αφορά όλους μας, εχθρούς, φίλους, αδιάφορους, ευαισθητοποιημένους και μη συμπολίτες μας.
Δεν χρειάζεται πανικός, παρά μόνο γνώσεις,σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Άλλωστε όλες οι περιοχές θα δοκιμαστούν από αυτή τη διαμορφωμένη χρόνια τάση, αργά η γρήγορα. Οι πιο καλά προσαρμοσμένοι θα επιβιώσουν, οι άλλοι θα χαθούν από τον χάρτη. Υπάρχουν περιοχές που βιώνουν χειρότερες συνθήκες όπως το Ισραήλ, η Κύπρος και από όσα μαθαίνω το χειρίζονται αρκετά καλά.
Οι ειδήσεις από το μέτωπο δεν είναι καλές.Αναμένονται κλιματικές συνθήκες που δεν θα βοηθήσουν το έργο μας και θα είναι πιο έντονες. Τα δεδομένα των τελευταίων 30 χρόνων προέρχονται από δορυφορικές μετρήσεις ακριβείας, της ΝΑΣΑ, ΕΣΑ, κινέζικης υπηρεσίας διαστήματος, και άλλων δημόσιων φορέων: όλες λένε τα ίδια, δεν τίθεται θέμα, θα ζήσουμε συνθήκες μη φιλικές για τον πολιτισμό μας.
Άλλο καιρός, άλλο κλίμα, ο καιρός αφορά λίγες μέρες, το κλίμα είναι από δεδομένα τουλάχιστον 30 ετών, από εκεί πηγάζει η ανησυχία. Θα έχουμε βροχοπτώσεις έντονες για λίγες μέρες και ξηρές περιόδους μεγάλης διάρκειας.
Ο αγώνας για το νερό περιέχει χαρακτηριστικά μάχης , μας καλεί σε συστράτευση όλους σαν στρατιώτες και όχι ως στρατηγούς... βέβαια όλο αυτό θέλει ένα λειτουργικό, εφαρμόσιμο πλάνο, το οποίο να τεθεί σε συζήτηση μετά από στοχασμό και μελέτη .Υπάρχουν εκεί έξω συμπολίτες μας που αγωνίζονται χρόνια με το τέρας της ανεριάς, δεν είναι φετινό επειδή βρεθήκαμε σήμερα σε αυτή την αίθουσα.
Χωρίς νερό ο σπουδαίος κωακός πολιτισμός σίγουρα θα ήταν κάτι άλλο. Η Κως οφείλει τον πλούτο της στα νερά και την εύφορη γη της.Για τους αρχαίους Κώους το νερό ήταν ιερό, χρήσιμο όταν είναι καθαρό και βλαβερό όταν είναι ακατάλληλο. Το πόσο σημαντικό πρώτος ο Ιπποκράτης και οι αρχαίοι Κώοι το ήξεραν καλά καθώς είχαν περάσει μεγάλες ξηρασίες και έφτασαν σε δύσκολη κατάσταση ζητώντας σιτάρι από τη Θεσσαλία, προσευχόμενοι στη θεά Ελπίδα, έφτιαξαν κανάτ όπως της Βουρίνας πριν από την κατασκευή του ελληνιστικού έργου. Ο Βασιλιάς Χάλκωνας κλώτσησε και έτρες νερό στο ρήγμα του Κοκκινόνερου, πριν από 33 αιώνες π.Χ , ένας γεωμύθος για το νερό και την σπουδαιότητα του στο νησί.Φιλτράριζαν το νερό με πατέντα που πρώτος καθιέρωσε ο Ιπποκράτης, την μάνικα του ,το πρώτο φίλτρο νερού της ιστορίας. Κατακρατούσαν τα επιβλαβή στοιχεία ενώ άφηναν τα χρήσιμα ιχνοστοιχεία να περάσουν.. Χρησιμοποιούσαν ασημένια ή πήλινα, γυάλινα σκεύη τα οποία έχουμε αντικαταστήσει με πλαστικά ένα ακόμη μεγάλο λάθος.Υπάρχουν αρχαίες επιγραφές για τη συνετή διαχείριση των υδάτων της Κω.Οι Έλληνες δημιούργησαν πρώτοι το ντους, τα υδραγωγεία και τόσα άλλα.
Συνεπακόλουθη της ανεριάς είναι η όλο και αυξανόμενη υφαλμύρινση των υδροφόρων οριζόντων, ενώ εξαιτίας της ανεξέλεγκτης χρήσης λιπασμάτων έχει αυξηθεί η νιτρορύπανση ακόμη και σε περιοχές που πριν από 20 χρόνια δεν είχαν έντονο πρόβλημα. Παράδειγμα είναι η Λάμπη, τα Φωκάλια αλλά και ο Κάμπος της Κω. Το κακό νερό προκαλεί ασθένειες που τώρα αρχίζουμε να κατανοούμε. Δεν είναι η ποσότητα μόνο, αλλά και η ποιότητα που πλέον αποτελεί δευτερευούσης σημασίας επειδή ζούμε σε τόπο που δοκιμάζεται με τα αποθέματα του.
Το καλύτερο νερό είναι το τρεχούμενο γιατί δεν προλαβαίνουν να δημιουργηθούν μικροβιακές ενώσεις, όπως στο στάσιμο. Στις ΗΠΑ λένε πως είναι προτιμότερο να πιει κάποιος νερό από τη λεκάνη της τουαλέτας (τρεχούμενο) παρά να πέσει στη χαλασμένη παρτίδα κάποιου εμφιαλωμένου.
Η παγίδα της νέας τεχνολογίας, μας κάνει να ξοδεύουμε περισσότερο νερό. Παλαιότερα το ντους γινόταν με δοχεία που έχυναν μέσα από μια τρύπα, οι ποσότητες νερού που ξοδεύονταν ήταν λίγοτερες. Είχαν νερουλάδες, νεροκράτες, οι χωρικοί ονόμαζαν με βάση το νερό το χωράφι τους. Μάνα του νερού, τι σοφία. Είχαν το νερόπιασμα για να εμπλούτίζουν με νερό το χωράφι. Είχαν τη μέθοδο της στάμνας. Έκαναν ντους σε σκάφη και επαναχρησιμοποιούσαν το νερό.
Είναι το αφαλατωμένο νερό ασφαλές για κατανάλωση;Υπάρχουν έρευνες που έχουν δείξει ότι δεν συνιστάται η μακροχρόνια κατανάλωση αφαλατωμένου νερού επειδή δεν περιέχει απαραίτητα μέταλλα ή άλατα και οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία μπορούν να επηρεάσουν τα όργανά και τη λειτουργία των ιστών, των οστών και του ανοσοποιητικού συστήματος.Τα μειονεκτήματα των μονάδων αφαλάτωσης περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: Υψηλή κατανάλωση ενέργειας. Περιβαλλοντική επίπτωση. Το νερό δεν είναι ένας πόρος που απευθύνεται μόνο στους ανθρώπους. Η ποιότητα του νερού μπορεί να προκαλέσει ανησυχία εάν χρησιμοποιούνται χημικές μέθοδοι. Υψηλό κόστος εκ των προτέρων και συντήρησης. Δηλαδή ακριβότερο νερό για τις τοπικές κοινωνίες.Διαβάζω στον ημερήσιο τύπο ότι σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω της εκδήλωσης φαινομένων λειψυδρίας, βρίσκεται πλέον η Λέρος. Το πρόβλημα θα απασχολήσει μελλοντικά μεγαλύτερο μέρος των νησιών μας λόγω μειωμένων βροχοπτώσεων, υπερκατανάλωσης, σπατάλης από ανημέρωτους σε κλιματικά θέματα φορείς-πολίτες και μιας πολιτείας που δεν της αρέσει να προλαμβάνει καταστάσεις.Μη έχοντας άλλη λύση η αφαλάτωση φαντάζει η μοναδική αλλά δεν είναι πανάκεια.
Είναι πράγματι απαραίτητο να καταστεί το σύστημα ύδρευσης πιο αποτελεσματικό να μειωθεί η σπατάλη και να προωθηθούν δράσεις χρήσης των επιφανειακών νερών, εμπλουτισμού των υπόγειων υδάτων, μία μέθοδος όχι με μεγάλο κόστος.
Το νερό των γεωτρήσεων που αντλείται σε βάθος 100 μέτρων δεν είναι ανανεώσιμο αφού για να δημιουργηθεί χρειάζεται αιώνες. Η χρήση των περιορισμένων υδροφορέων είναι εγκληματική ,αφού πρόκειται για ταμιευτήρες οι οποίοι χρειάζονται εκατοντάδες χρόνια για να αναπληρωθούν.Πρέπει το συντομότερο δυνατό να περιορίσουμε την άντληση νερού απο περιορισμένους υδροφορείς.
Τουλάχιστον το 90% των υδατικών αναγκών μας καλύπτεται από την εκμετάλλευση των υπόγειων νερών.
Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης, προστασίας και χρήσης των υδάτινων πόρων,χρειαζόμαστε κάτι επικαιροποιημένο, ενιαίο και όχι αποσπασματικό, να λαμβάνει υπόψη το περιβάλλον, τους φυσικούς πόρους και τη γεωτεχνική υποδομή του νησιού μας. Τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά των επιφανειακών και υπόγειων νερών της περιοχής μας πλέον μελετούνται και παρακολουθούνται από την ΔΕΥΑΚ.Οι Ιταλοί είχαν καταγράψει όλα τα πηγάδια και τις πηγές. Εμείς φτιάξαμε ενιαία ΔΕΥΑΚ και αυτό κρίνεται πολύ θετικό, έχουν ψηφιοποιηθεί ρολόγια, άρα έχουμε τη δυνατότητα να δούμε ποιοι καταναλώνουν περισσότερο, που και πότε;
Η γάγγραινα των ανεξέλεγκτων γεωτρήσεων πρέπει να σταματήσει. Να αποκτήσουν κωδικό όλες οι γεωτρήσεις και να γίνει μια βάση δεδομένων, με συνεχή ενημέρωση. Πρέπει να ξέρουμε τα συνολικά αποθέματα και τη διάρκεια τους, μια δυνατότητά που είναι εφικτή με τη σύγχρονη τεχνολογία.
Επαναχρησιμοποίησή νερού, παντού. Ο νέος βιολογικός να τεθεί άμεσα σε λειτουργία.
Ο Κήπος της Κω των Ιταλών πολεοδόμων, πρέπει να υποστηριχθεί ,να εμπλουτιστεί με δέντρα φυτά που δεν αντλούν νερό, από την τοπική χλωρίδα, οι πισίνες να πληρώνονται με θαλασσινό νερό, το γκαζόν να αντικατασταθεί με το τοπικό.Μέτρα που να περιορίζουν την αλόγιστη χρήση του νερού πρέπει να ληφθούν άμεσα, το συντομότερο δυνατό. Δεν χρειάζεται πανικός, αλλά μόνο υπεύθυνες δράσεις. Υπάρχει τρόπος για να αναπτυχθεί ο τόπος και ταυτόχρονα να σταματήσει η σπατάλη του νερού.
Για να διατηρηθεί πράσινος ο χλοοτάπητας κοντά στη θάλασσα πρέπει να ποτίζεται με νερό τουλάχιστον 3 φορές την ημέρα. Πίνουμε νερό που δημιουργήθηκε πριν από 200.000 χρόνια.Για να αποθηκευτεί μία σταγόνα νερού πρέπει να συμβεί η εξής παράδοξη και χρονοβόρα διαδικασία:«Όταν βρέχει, το νερό πρέπει να πέσει στη γη. Όταν έχουμε ζεστό καιρό και ήλιο, το νερό αυτό να θερμανθεί και να μετατραπεί σε υδρατμούς. Σε μορφή υδρατμού να μεταφερθεί με τον αέρα, σε υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας όπου υπό προϋποθέσεις να ψυχθεί και θα δημιουργήσει σύννεφα. Όταν τα σύννεφα δεν μπορούν να το κρατήσουν, τότε αυτό να πέσει πάλι στη στεριά σαν βροχή, εφόσον έχουμε κρύο καιρό. Όμως, το νερό που θα πέσει έχει ως φυσικούς αποδέκτες τη θάλασσα, τα ρέματα και το έδαφος που το απορροφά. Το νερό πρέπει να εισχωρήσει στο έδαφος του νησιού και να μην χαθεί. Από αυτό το νερό πρέπει να τροφοδοτηθεί μία πόλη που μία καλοκαιρινή μέρα φιλοξενεί τουλάχιστον 150.000 κατοίκους».Αυτός ο κύκλος του νερού μας κρατάει στην ζωή και πρέπει να ικανοποιήσει τις αυξανόμενες ανάγκες.
Άουστρος και αλμυρίκι; το ντόπιο άγριο γρασίδι που επιβιώνει ακόμη δίχως νερό, έχει υπερβολική αντοχή στην ξηρασία και δεν χρειάζεται καμία συντήρηση, έχει την ιδιότητα να συγκρατεί το νερό και αποτελεί έναν θαυμάσιο τρόπο να προστατέψεις το σπίτι σου από την υγρασία.Σε περίπτωση φωτιάς, λειτουργεί ως φυσική ζώνη πυροπροστασίας διότι το νερό που συγκρατεί δεν θα την αφήσει να περάσει. Σε μεγάλες περιόδους όπως αυτή που ζούμε σήμερα, η ανθεκτικότητα ,το κόστος αλλά και ο χρόνος φροντίδας κάνει τον άουστρο ιδανική λύση έναντι του εισαγόμενου που απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού. Το αλμυρίκι επίσης δεν θέλει νερό και είναι εξαιρετικό σε περιοχές διάβρωσης.
Η διεθνής εμπειρία σε τέτοια φαινόμενα μας λέει ότι η προσπάθεια πρέπει να είναι συνεχής.Οι συνεχόμενες αντλήσεις νερού μιας γεώτρησης μπορεί να προκαλέσει πτώση του υδροφορέα με αποτέλεσμα να σχηματιστεί «κωνική ταπείνωση» γύρω από την γεώτρηση.
Κάθε χρόνο στην Κω προστίθενται κλίνες σε νέες ή υφιστάμενες ξενοδοχειακές μονάδες. Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα, οι πιο βρόχινες περίοδοι των τελευταίων 15 χρόνων ήταν το 2002 και το 2003. Ζούμε σε μία από τις πιο άνομβρες περιοχές της Ευρώπης. Αυτό οφείλεται αφενός στον μικρό αριθμό βροχοπτώσεων, αφετέρου στην αδυναμία διακράτησης των αποθεμάτων στους ταμιευτήρες, καθώς ένα μεγάλο μέρος χάνεται στη θάλασσα.Οι δράσεις μας έχουν ενταθεί τα τελευταία 30 χρόνια.Οταν ξοδεύεις περισσότερο νερό από αυτό που σου χαρίζει η φύση, είναι αναπόφευκτο, κάποια μέρα θα το στερηθείς.
Ο σεισμός του 2017, έχει επιδεινώσει την κατάσταση στα υπόγεια νερά, όχι παντού το ίδιο αλλά σε σημαντικές υδρογεωλογικές λεκάνες όπως του Αμπάβρη ειναι ορατές οι επιπτώσεις του.
Μέτρα άμεσα, βραχυπρόθεσμα και διαρκείας
Οι ασχολούμενοι με το νερό πρέπει επιτέλους να καταλάβουν ότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.
Πρέπει όχι μόνο να ευαισθητοποιήσουμε τους συμπολίτες μας αλλά να αλλάξουμε τις συνήθειες μας, δίνοντας περισσότερη σημασία στη σωστή διαχείριση των λειψών υδάτινων πόρων και όχι στη σπατάλη.
Το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με περιοριστικά μέτρα, μείωση του παρεχόμενου νερού, με κλείσιμο γεωτρήσεων και σπάταλων μέσων, με τεχνητό εμπλουτισμό και σοβαρό, υπεύθυνο σχεδιασμό. Η επάνοδος της στάθμης των υπόγειων νερών σε μια θετική κατάσταση δεν είναι εύκολη με το υπάρχον οπλοστάσιο, απαιτούνται γενναία, αυστηρά μέτρα άμεσα.
Καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης. Πού είμαστε, τι στόχους θέτουμε, τι κάνουμε αν τα πράγματα δεν πάνε όπως τα θέλουμε;
Προτείνω τη σύσταση επιτροπής διαπαραταξιακής για τον κύριο σχεδιασμό, των μέτρων που θα τηρηθούν από όλες τις δημαρχιακές αρχές σε βάθος χρόνου. Ο αγώνας δεν είναι μιας θητείας, αλλά πολλών.Οφείλει η επιτροπή να εργαστεί προς την κατεύθυνση της ενημέρωσής, της ανάθεσης μελετών για το νερό, τις δράσεις του, να γνωρίσει για το τι κάνουν σε άλλα μέρη , τέλος να προωθήσει ένα συνολικό σχέδιο σε βάθος χρόνου.
Χρειαζόμαστε ένα πλάνο μακροπρόθεσμο, σεβαστό από όλους.
Να γίνει καμπάνια και ενημέρωση από το δήμο, το επαρχείο την περιφέρεια. Τι περιμένουν; Οι πολίτες και οι ασχολούμενοι με τον τουριστικό τομέα θα πρέπει να μάθουν να περιορίζουν τις ποσότητες του νερού, ενώ οι αγρότες να σταματήσουν την ανεξέλεγκτη άρδευση και ο τουριστικός φορέας οφείλει να συμμετέχει σε αυτές τις δράσεις έμπρακτα και να αναλάβει μεγάλο μέρος από αυτή την προσπάθεια.
Περιορισμός στη χρήση του νερού όχι με κάθετα μέτρα, αλλά με τρόπο, πρώτα ο δήμος, το επαρχείο , ο στρατός, όλοι , οι μονάδες φιλοξενίας, τα ξενοδοχεία, κά . Επιβράβευση με μπόνους του συνετού καταναλωτή.
Θα έβλεπα με θετικό μάτι την Αντιδημαρχία φυσικών πόρων και περιβάλλοντος στη θέση της καθαριότητας και στελέχωση με αρμόδιο προσωπικό.
Πρέπει να δράσουμε συντονισμένα, όλοι μαζί με ένα κοινό στόχο για να μην πιαστούμε στον ύπνο και για να έχουμε το χρόνο να προωθήσουμε δράσεις προς τη σωστή κατεύθυνση.
Πολλοί έχουν ζήσει χωρίς αγάπη, κανένας χωρίς νερό.
Σας ευχαριστώ....
Γεωδίφης
Για το νερό... από την ομιλία μου στις 2 Αυγούστου 2024, στις 7 μ.μ στη Δημοτική Κοινότητα Κω, στο γραφείο του Προέδρου -Σάκη Χατζηπέτρου.
περισσότερα,
1.ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑ ΤΗΣ ΚΩ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2010/03/blog-post_9.html
2.ΥΠΕΡΑΝΤΛΗΣΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΑΤΩΝ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2019/08/h.html
3.ΣΠΑΤΑΛΟΙ ΚΑΙ ΑΝΗΜΕΡΩΤΟΙ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2023/03/blog-post_44.html
4.ΙΕΡΟ ΥΔΩΡ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2024/01/blog-post_4.html
5.ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΥΣΗ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2024/06/blog-post_536.html
6.ΛΕΙΨΙΔΡΙΑ ΘΑ ΑΥΞΗΘΕΙ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2024/07/blog-post_94.html
7.ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΞΗΡΑΣΙΑΣ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2010/02/blog-post_95.html
8.ΤΟ ΝΕΡΟ ΤΗΣ ΚΩ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2010/02/blog-post_89.html
9.ΔΙΧΩΣ ΝΕΡΟ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2010/05/blog-post_0.html
10.ΑΣ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2024/07/blog-post_77.html
11. ΤΟ ΑΓΙΑΣΜΑ ΚΑΙ Η ΔΙΕΝΕΞΗ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2023/03/blog-post_23.html
12. Η ΓΗ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΝΑ ΘΕΡΜΑΙΝΕΤΑΙ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2024/07/blog-post_73.html
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Για τον Σάκη ρε γαμώτο...
Δεν θα μπορούσα να λείψω από το κάλεσμα του προέδρου της Δημοτικής Κοινότητας Κω, όπου κλήθηκα να ενημερώσω , να μιλήσω για το καυτό θέμα του νερού, τη σοβαρότητα που το αντιμετώπιζαν οι αρχαίοι Κώοι, των προβλημάτων του και τι μας περιμένει στο κοντινό μέλλον. Εκτός από μια μικρή ομάδα συμπολιτών τους οποίους ευχαριστώ για την δέουσα προσοχή και το ενδιαφέρον, έλαμψαν με την απουσία τους προύχοντες, συναγωνιστές, αντίπαλοι της πιο σημαντικής κοινότητας του νησιού, και παπαγαλάκια για τους δικούς τους λόγους.«Ένα έθνος συμπεριφέρεται καλά εάν αντιμετωπίζει τους φυσικούς πόρους ως περιουσιακά στοιχεία που πρέπει να τα παραδώσει στην επόμενη γενιά αυξημένα, και δεν υποβαθμίζονται σε αξία», είχε πει ο Teddy πιο γνωστός ως Theodore Roosevelt, γεωλόγος, στρατιώτης, οικολόγος, ιστορικός, φυσιοδίφης, εξερευνητής και συγγραφέας που υπηρέτησε ως ο 26ος πρόεδρος των ΗΠΑ, από το 1901 έως το 1909. Στον φιλότιμο Σάκη εύχομαι ολόψυχα ότι το καλύτερο...εδώ είναι ένα μέρος από τη χθεσινή συζήτηση για την επερχόμενη κρίση νερού... Φωτογραφία-Αρχαίο στάδιο της Κω.
Μην σπαταλάς το νερό, αντικατέστησε το νεροβόρο ξενικό γκαζόν με το ανθεκτικό στην ξηρασία τοπικό γρασίδι που συγκρατεί νερό και σε προστατεύει από τις φωτιές. Προσαρμόσου, μάθε, άλλαξε τις συνήθειές σου, γίνε μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος.Αμυγδαλώνας Κω, 16 Αυγούστου 2024.