Σπάταλοι και ανημέρωτοι
gdf.jpg)
Για να διατηρηθεί πράσινος ο χλοοτάπητας κοντά στη θάλασσα πρέπει να ποτίζεται με νερό τουλάχιστον 3 φορές την ημέρα.
Πίνουμε νερό που δημιουργήθηκε πριν από 200.000 χρόνια. Στο μικρό μας τόπο για να αποθηκευτεί μία σταγόνα νερού πρέπει να συμβεί η εξής παράδοξη και χρονοβόρα διαδικασία:
«Όταν βρέχει, το νερό πρέπει να πέσει στη γη. Όταν έχουμε ζεστό καιρό και ήλιο, το νερό αυτό να θερμανθεί και να μετατραπεί σε υδρατμούς. Σε μορφή υδρατμού να μεταφερθεί με τον αέρα, σε υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας όπου υπό προϋποθέσεις να ψυχθεί και θα δημιουργήσει σύννεφα. Όταν τα σύννεφα δεν μπορούν να το κρατήσουν, τότε αυτό να πέσει πάλι στη στεριά σαν βροχή, εφόσον έχουμε κρύο καιρό. Ομως, το νερό που θα πέσει έχει ως φυσικούς αποδέκτες τη θάλασσα, τα ρέματα και το έδαφος που το απορροφά. Το νερό πρέπει να εισχωρήσει στο έδαφος του νησιού και να μην χαθεί. Από αυτό το νερό πρέπει να τροφοδοτηθεί μία πόλη που μία καλοκαιρινή μέρα φιλοξενεί τουλάχιστον 150.000 κατοίκους».
Αυτός ο κύκλος του νερού μας κρατάει στην ζωή και πρέπει να ικανοποιήσει τις αυξανόμενες ανάγκες. Οσο διαρκεί ο κύκλος του νερού [ή της ζωής], οι άνθρωποι όπως και οι υπόλοιποι ζωντανοί οργανισμοί, χρησιμοποιούμε ξανά και ξανά το ίδιο νερό. Ως πότε;
Κάθε χρόνο στην Κω προστίθενται κλίνες σε νέες ή υφιστάμενες ξενοδοχειακές μονάδες. Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα, οι πιο βρόχινες περίοδοι των τελευταίων 15 χρόνων ήταν το 2002 και το 2003.
Ζούμε σε μία από τις πιο άνομβρες περιοχές της Ευρώπης. Αυτό οφείλεται αφενός στον μικρό αριθμό βροχοπτώσεων, αφετέρου στην αδυναμία διακράτησης των αποθεμάτων στους ταμιευτήρες, καθώς ένα μεγάλο μέρος χάνεται στην θάλασσα.
Οι ανθρωπογενείς δράσεις μας έχουν ενταθεί τα τελευταία 30 χρόνια.
Μια πικρή αλήθεια λέει ότι οι καθημερινές δράσεις μας δεν αποθηκεύουν νερό, παρά μόνο ξοδεύουν. Σε συνδυασμό με τις φυσικές συνθήκες που επικρατούν στη Μεσόγειο, αυτό καθιστά ένα μεγάλο τμήμα των εκτάσεών του νησιού ευάλωτο στην ξηρασία.
Η διαχείριση των όχι πολλών, αλλά μέχρι πριν από λίγα χρόνια αρκετών, υδάτινων πόρων, δεν γίνεται με το πλέον ορθόδοξο και κατάλληλο τρόπο. Οι πισίνες, οι καλλιέργειες, το γκαζόν, τα σιντριβάνια, τα αυτοκίνητα μας, τα λουλούδια μας ,τα τζακούζι, και οι κακές μας συνήθειες διογκώνουν το πρόβλημα.
Οταν ξοδεύεις περισσότερο νερό από αυτό που σου χαρίζει η φύση, είναι αναπόφευκτο, κάποια μέρα θα το στερηθείς. Ήδη στα 2/3 του νησιού το πρόβλημα είναι ορατό. Τελευταία τους κατοίκους απασχολεί και η ποιότητα του νερού.
Δύο θέματα σημαντικά που συνήθως διαφεύγουν της προσοχής, αλλά αποτελούν μέρη του ίδιου προβλήματος είναι το ζήτημα των [παράνομων ή μη] γεωτρήσεων και των υφάλμυρων νερών των παράκτιων περιοχών.
Στις παράκτιες περιοχές έχει χαθεί η δυναμική ισορροπία μεταξύ των θαλασσινών και των υπόγειων νερών λόγω της υποβάθμισης της στάθμης, κάτι που κάνει τη ροή να κινείται ανάποδα, με αποτέλεσμα η θάλασσα να διεισδύει στα υπόγεια νερά και όχι να συμβαίνει το αντίθετο. Επιπλέον, ο σεισμός του 2017 έχει επιδεινώσει περισσότερο την κατάσταση.
Είμαστε σπάταλοι και ανημέρωτοι. Δεν θα αργήσει η μέρα που θα το πληρώσουμε ακριβά, εκτός και αν αποφασίσουμε να αλλάξουμε έστω την ύστατη ώρα, τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα λιγοστά αποθέματα.
Οι βροχοπτώσεις του νησιού μας λένε ότι πρέπει να μοιραστούμε έναν φυσικό πόρο που ήδη σπανίζει. Οι υδάτινοι πόροι λιγοστεύουν εδώ και χρόνια, από καιρό έπρεπε να έχουμε προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Οφείλαμε να αλλάξουμε τις μέχρι σήμερα συνήθειες μας. Ωστόσο, συνεχίζουμε να ξοδεύουμε αφειδώς το λιγοστό πόσιμο νερό που μας έχει απομείνει. Αντλούμε νερό στα 100-200 μέτρα, αρκετά βαθιά και τα αποθέματα γίνονται όλο λιγότερα. Τα αρχαία πηγάδια της πόλης από καιρό υποφέρουν.
Τα χρόνια που είχαμε ως δεδομένο ότι το νερό είναι καλής ποιότητας και σε επάρκεια έχουν περάσει. Είμαστε ήδη στο κόκκινο, και δεν θα αργήσει η στιγμή να δίνουμε καθημερινή μάχη για την εξασφάλιση του. Οι κτηνοτρόφοι και οι αγρότες γνωρίζουν πολύ καλά τι αυτό σημαίνει.
Η κλιματική αλλαγή είναι αμείλικτη όπως η συνεχής ανάπτυξη και οι ανάγκες ενός τουριστικού τόπου. Αλλά το νερό δεν είναι ανεξάντλητος και παντοτινός πόρος. Οι πρόσφυγες ή μετανάστες ειδικά οι Σύριοι που φιλοξενούμε, ξέρουν πολύ καλά τι σημαίνει να ζεις σε μέρος με ελάχιστο ή καθόλου νερό.
Το «ουδέν εξ ουδενός», ή «εκ του μηδενός μηδέν» [ex nihilis nihil] που διατύπωσε πρώτος ο φιλόσοφος Παρμενίδης, και κατόπιν υιοθέτησαν οι αρχαίοι Ρωμαίοι, ψιθυρίζει ότι τίποτα δεν γεννιέται από το τίποτα και τίποτα δεν ανάγεται στο τίποτα. Δυστυχώς, αυτό ισχύει και για το νερό.
Η αλόγιστη σπατάλη που έχουμε υιοθετήσει τα χρόνια της ανάπτυξης και ευημερίας αποτελεί «τορπίλη» στο υδάτινο ισοζύγιο του τόπου και κατ΄ επέκταση στις καθημερινές δραστηριότητες μας.
Δεν το κρύβω ότι συχνά με βασανίζει η σκέψη, άραγε πόσο νερό έχει ακόμη απομείνει;
Γεωδίφης
Παιδί της Ρέας
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Ο κύκλος της ζωής ή του νερού στο νησί της Κω.
Το κανονάκι, το ξερό γκαζόν και το λιγοστό και κακής ποιότητας νερό σε δημόσιο χώρο της πόλης.
Το ξηρό κίτρινο γκαζόν υποδηλώνει νερό με πολλά άλατα έως και υφάλμυρο.
Βλάστηση που δεν απαιτεί νερό πρέπει να υιοθετηθεί από όλους. Μέτρα που να περιορίζουν την αλόγιστη χρήση του νερού πρέπει να ληφθούν το συντομότερο δυνατό. Δεν χρειάζεται πανικός, αλλά μόνο υπεύθυνες δράσεις. Υπάρχει τρόπος για να αναπτυχθεί ο τόπος και ταυτόχρονα να σταματήσει η σπατάλη του νερού.
