Σπηλιές με προιστορικές ενδείξεις στο νησί της Καλύμνου
Από τις σημειώσεις του Ιταλού αρχαιολόγου Amedeo Maiuri, την δεκαετία του ΄20.
Οι πρώτες ανακαλύψεις του νεολιθικού πολιτισμού στις Νότιες Σποράδες ξεκίνησαν το 1920 με την εξερεύνηση του σπηλαίου της Αγίας Βαρβάρας στο νησί της Καλύμνου, την οποία ακολούθησε αυτό της Χειρομάνδρας το 1921 και η πιο σημαντική και γόνιμη εξερεύνηση του μεγάλου σπηλαίου το 1922, του κόλπου του Βαθύ.
Το νησί της Καλύμνου, χωρίζεται από έναν στενό βραχίονα της θάλασσας από την Κω και των ασιατικών ακτών.Στο βορειότερο άκρο του, με ένα πολύ μικρό κανάλι, από το συνεχόμενο νησί της Λέρου, στην απόκρημνη περιοχή με απρόσιτα βουνά και απογυμνωμένα, που διασχίζεται κατά μήκος από λιγοστές κοιλάδες με δύσκολη πρόσβαση μεταξύ τους, με καλούς όρμους και δύσκολες παραλιακές διαδρομές, προσφέρει ένα σπηλαιολογικό πλούτο που κανένα άλλο νησί στις νότιες Σποράδες δεν έχει .
Μια σειρά από λίγο πολύ μεγάλες φυσικές σπηλιές είναι διατεταγμένες κατά μήκος της ακτής και σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα και μερικές φορές κοντά σε φυσικούς κόλπους, προκειμένου να προσφέρουν καλές συνθήκες κατοίκησης και καταφυγίου στους πρώτους κατοίκους του νησιού.
Ο Baldanzini, βοηθός στις ανασκαφές της Αποστολής, κατά την προσεκτική εξερεύνηση του νησιού, αναγνώρισε έναν μεγάλο αριθμό από αυτά τα σπήλαια, εκ των οποίων 3 ανασκάφηκαν στη συνέχεια, άλλα επισκέφθηκαν και άλλα εντοπίστηκαν με βάση ακριβείς πληροφορίες που συλλέχθηκαν στην τοποθεσία.
Μετά τα καλά αποτελέσματα που έδωσε το Σπήλαιο Βαθύ, σε μελλοντικές εξερευνήσεις θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το σπήλαιο της Σπηλιάς στον όρμο της Παλιονήσου και αυτό της Συκάτης στον ομώνυμο όρμο λόγω της ευνοϊκής τους θέσης σε σχέση με τη θάλασσα.
Φαίνεται ότι στο σπήλαιο της Σπηλιάς υπάρχουν λείψανα αρχαίας κεραμικής όπως ανέφερε ήδη ένας καλός γνώστης και περιηγητής του νησιού, ο Καλλισπέρης, που ήταν ξεναγός στον Πάτον στην Κάλυμνο και την Κω.
Γεωδίφης
Πηγές
1.Esplorazione di grotte con avanzi preistorici nell isola di Calimno, Guido Baldanzini και Amedeo Maiuri, 1920-1921.
2. Φωτογραφία-Καρστικό έγκοιλο στο νησί της Καλύμνου, δεκαετία ΄30. Στα Αργυνώντα σύμφωνα με τον Νικόλαο Πελεκάνο.