Η Αττική έχει χάσει το μεγαλύτερο μέρος των δασών της
«Δεν είναι εφικτό όλα τα επιθυμητά, δεν είναι γνωστά όλα όσα μπορούν να γίνουν γνωστά» Goethe, Maxims & Reflections.
Μια κατεστραμμένη περιοχή κοντά στο χωριό Βαρνάβας.Η Αθήνα αντιμετωπίζει νέους κινδύνους καθώς οι δασικές πυρκαγιές πλησιάζουν.
Χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους καθώς η τεράστια πυρκαγιά μαινόταν εκτός ελέγχου για τρεις ημέρες προς την πρωτεύουσα νωρίτερα αυτό το μήνα, καταπίνοντας σπίτια και αυτοκίνητα και σκοτώνοντας μία γυναίκα.
Πυροδοτούμενη από τους ισχυρούς ανέμους , η κόλαση που ξεκίνησε στον Βαρνάβα, 40 χιλιόμετρα (25 μίλια) βορειοανατολικά της Αθήνας, έφτασε στα προάστια στους πρόποδες του όρους Πεντέλη, καταστρέφοντας περίπου 10.000 εκτάρια (24.700 στρέμματα).
Με τη μυρωδιά να παραμένει στα προάστια της μετά τη χειρότερη δασική πυρκαγιά της Ελλάδας φέτος, οι πλημμύρες και η ρύπανση απειλούν πλέον την Αθήνα, λένε οι ειδικοί.
Με περισσότερο από το 1/3 του πληθυσμού των 10 εκατομμυρίων της μεσογειακής χώρας στριμωγμένο στην περιοχή της πρωτεύουσας της Αττικής και τις πυρκαγιές να πλησιάζουν όλο και πιο κοντά στην πόλη, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η κατάσταση γίνεται κρίσιμη.
Το Εθνικό Αστεροσκοπείο αναφέρει ότι το 37% των δασών γύρω από την Αθήνα καταστράφηκε από πυρκαγιές μόνο τα τελευταία οκτώ χρόνια.
«Η Αττική έχει χάσει το μεγαλύτερο μέρος του δάσους της και πλέον υπάρχει άμεσος κίνδυνος για τους κατοίκους της Αθήνας, όσον αφορά το μολυσμένο περιβάλλον και τον κίνδυνο πλημμύρας» από τη διάβρωση του εδάφους, δήλωσε ο Αλέξανδρος Δημητρακόπουλος, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
«Εκεί που πριν από 100 χρόνια υπήρχαν έντονα δάση από πεύκα, τώρα η δασική βλάστηση είναι από αδύναμα και χαμηλά πεύκα και αειθαλείς θάμνους», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο καθηγητής της επιστήμης των δασικών πυρκαγιών.
Ο μετεωρολόγος της πυρκαγιάς Θοδωρής Μ. Γιάνναρος, του Εθνικού Αστεροσκοπείου, δήλωσε ότι η κατάσταση επιδεινώνεται από τις «καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις που δυστυχώς σημειώνουμε αρκετά συχνά».
Προειδοποίησε για διάβρωση του εδάφους και ξαφνικές πλημμύρες που «πιστεύω ότι θα αντιμετωπίσουμε τον ερχόμενο χειμώνα».
Ο Δημητρακόπουλος είπε ότι η απώλεια των δασών θα ωθήσει τις ήδη καταιγιστικές καλοκαιρινές θερμοκρασίες της Ελλάδας υψηλότερα. Φέτος η χώρα είδε τους πιο ζεστούς Ιούνιο και Ιούλιο που έχουν καταγραφεί.
Επανειλημμένα καίγεται
Οι επιστήμονες λένε ότι οι εκπομπές ορυκτών καυσίμων που προκαλούνται από τον άνθρωπο αυξάνουν τη διάρκεια, τη συχνότητα και την ένταση των παγκόσμιων περιστατικών καύσωνα, αυξάνοντας τον κίνδυνο πυρκαγιών.
«Η Αττική δεν μπορεί να χάσει περισσότερο δάσος», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο ειδικός οικολογίας των πυρκαγιών Δημήτρης Καζάνης.
«Το ποσοστό μειώνεται χρόνο με το χρόνο, πρέπει να βρεθεί λύση.
«Σε μια περιοχή με τόσο τσιμέντο, τόσους δρόμους, τόσο θόρυβο χρειαζόμαστε δάση», είπε ο λέκτορας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αλλά οι συχνές πυρκαγιές επηρεάζουν την ικανότητα του δάσους να αναγεννηθεί.
Η πύρινη λαίλαπα του Βαρνάβα έπληξε μια περιοχή που καλύπτεται από πεύκη της Χαλεπίου —ένα είδος που έχει εξελιχθεί για να αντιμετωπίσει τη φωτιά, αλλά που απαιτεί τουλάχιστον 15 με 20 χρόνια μεταξύ των πυρκαγιών για να αναγεννηθεί φυσικά.
«Η περιοχή που κάηκε έχει βιώσει πολλά γεγονότα πυρκαγιάς στο παρελθόν, μερικά σε πολύ συχνά διαστήματα», δήλωσε η καθηγήτρια οικολογίας Μαργαρίτα Αριανούτσου, επίσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου.
«Αυτό έχει ήδη προκαλέσει σοβαρό πρόβλημα. Υπάρχουν μπαλώματα επανειλημμένα καμένα που χρειάζονται την παρέμβασή μας για να αποκατασταθούν».
Οι μελέτες αναδάσωσης και πυροπροστασίας ήταν μεταξύ των μέτρων που αποκάλυψε αυτό το μήνα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Δαιμονοποιήθηκαν» τα πεύκα
Κάποιοι έχουν ζητήσει τη φύτευση άλλων τύπων δέντρων συνολικά, καθώς τα πεύκα καίγονται πολύ γρήγορα λόγω της φυσικής εύφλεκτης ρητίνης τους.
Αλλά ο δασολόγος Νίκος Γεωργιάδης, από το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση, είπε ότι οι άνθρωποι «έχουν δαιμονοποιήσει τα πεύκα».
«Αν η φύση αποφασίσει ότι τα πεύκα πρέπει να είναι εκεί, δεν είναι εύκολο να αλλάξει».
Το κόλπο είναι να δημιουργηθεί ένα πιο ανθεκτικό, μικτό δάσος -με μερικά πλατύφυλλα ή λιγότερο εύφλεκτα είδη- και να χτιστούν πράσινες ζώνες, είπε ο Γεωργιάδης.
«Προσπαθείτε να ορίσετε αυτές τις ζώνες γύρω από οικισμούς, έτσι ώστε να προστατεύσετε τόσο το δάσος όσο και τους ανθρώπους», πρόσθεσε.
Αντί να κατηγορούν τα πεύκα, οι ειδικοί κατηγορούν την καταπάτηση αστικών περιοχών στη δασική γη.
«Όπου καίγονται δέντρα, φυτρώνουν σπίτια», είπε ο Δημητρακόπουλος.
«Ήταν πολύ συνηθισμένο σε περιοχές υψηλής ζήτησης όπως η Αθήνα... να καίγεται δάσος για να δημιουργηθεί γη για οικοδομές», είπε.
Οι περισσότερες ελληνικές πυρκαγιές προκαλούνται από τον άνθρωπο, από εμπρησμό ή από αμέλεια, πρόσθεσε.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι μια ελαττωματική κολόνα ηλεκτρικού ρεύματος μπορεί να πυροδότησε τη φωτιά στον Βαρνάβα.
«Όπου υπάρχουν άνθρωποι, υπάρχει και φωτιά », είπε ο Δημητρακόπουλος.
Γεωδίφης με πληροφορίες από το AFP,phys.org
https://phys.org/news/2024-08-athens-dangers-forest-edge-closer.html#google_vignette