Τα εξαφανιζόμενα βουνά και το πεινασμένο ηφαίστειο

Ερευνώντας την εξέλιξη της οροσειράς Teton από ένα γεωτρύπανο στη λίμνη Τζάκσον το φθινόπωρο του 2023. 

Η ομάδα έρευνας πυρήνων περιλάμβανε φοιτητές και καθηγητές από το Πανεπιστήμιο του Κεντάκι και ειδικούς στον πυρήνα της λίμνης από την Ηπειρωτική Επιστημονική Εγκατάσταση Γεωτρήσεων του Πανεπιστημίου της Μινεσότα. Από: Summer Brown, Πανεπιστήμιο του Κεντάκι.

Μια φορά και έναν καιρό, η οροσειρά Teton, μια οροσειρά μήκους 40 μιλίων στα βόρεια Βραχώδη Όρη, μπορεί να εκτείνεται πολύ περισσότερο από ό,τι τώρα. 

Μια ομάδα, με επικεφαλής τους καθηγητές του Πανεπιστημίου του Κεντάκι, Ryan Thigpen και Mike McGlue, μαζί με τους Ed Woolery, Summer Brown και Kevin Yeager, δοκιμάζει μια υπόθεση ότι το ηφαίστειο Yellowstone κατάπιε την οροσειρά Teton. 

Πιο συγκεκριμένα, ότι το βόρειο μισό της οροσειράς κατέρρευσε στην καλντέρα του Yellowstone μετά την έκρηξη του Huckleberry Ridge πριν από περισσότερα από 2 εκατομμύρια χρόνια. 

Το ηφαίστειο Yellowstone είναι ένα hotspot, που σημαίνει ότι το ηφαίστειο σχηματίστηκε όταν η τεκτονική πλάκα της Βόρειας Αμερικής μετακινήθηκε σε μια ιδιαίτερα καυτή περιοχή στον μανδύα της Γης.«Ενώ το hotspot έχει καθίσει ακίνητο με την πάροδο του χρόνου, η υπερκείμενη πλάκα κινείται από πάνω του σαν ένα χαρτί πάνω από μια φλόγα», λέει ο Thigpen. 

«Όταν τα βουνά περνούν πάνω από το hotspot, νομίζουμε ότι συμβάλλει στην κατάρρευσή τους». Η δραματική εξαφάνιση θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά την τοπογραφία, την υδρολογική κατάσταση, τη βιοποικιλότητα και την κλιματική εξέλιξη ολόκληρης της περιοχής. 

Για να ελέγξουν την υπόθεσή τους, οι ερευνητές χρησιμοποιούν μελέτες ανύψωσης και μετατόπισης ρήγματος που εστιάζουν στη μακροπρόθεσμη κίνηση του ρήγματος Teton. «Κατανοώντας πόσο έχει μετακινηθεί το ρήγμα, μπορούμε να καταλάβουμε πόσο χρονών μπορεί να ήταν το ρήγμα. Είναι σαν μια ρωγμή σε ένα παρμπρίζ· καθώς η ρωγμή συσσωρεύει αυξανόμενα ποσά μετατόπισης, η ρωγμή μεγαλώνει».

Γεωδίφης με πληροφορίες από phys.org

περισσότερα,

http://www.nsf.gov/

https://phys.org/news/2024-08-mountains-hungry-volcano-evolution-teton.html