Το στράγγισμα της Κω
Η υπεράντληση νερού βγάζει πλέον... αλμύρα, ενώ δραματική είναι η μόλυνση των υπόγειων υδροφορέων που καλύπτουν τις ανάγκες της περιοχής μας. Μια ατελείωτη σπάταλη και αλόγιστη διαχείριση των νερών συντελείται στο νησί μας, αφού δεν υπάρχει υδατική πολιτική και σχεδιασμός, με αποτέλεσμα η ανομβρία και οι πλημμύρες να αντιμετωπίζονται διαχρονικά με μέτρα προσωρινού χαρακτήρα. Οι βροχοπτώσεις των τελευταίων μηνών δεν πρέπει να μας αποπροσανατολίζουν. Ανησυχητικοί είναι οι δείκτες ποσοτικής και ποιοτικής υποβάθμισης των νερών του νησιού μας κατά τα τελευταία 30 χρόνια.
Σήμερα στη περιοχή μας λειτουργούν πολλές παράνομες γεωτρήσεις οι οποίες ποτέ δεν έχουν καταγραφεί. Πρόκειται για ανεξέλεγχτες γεωτρήσεις οι οποίες σε πολλές περιοχές πλέον φθάνουν σε βάθη πάνω από 100 μέτρα. Συνεπακόλουθη είναι η όλο και αυξανόμενη υφαλμύρινση των υδροφόρων οριζόντων, ενώ εξαιτίας της ανεξέλεγκτης χρήσης λιπασμάτων έχει αυξηθεί η νιτρορύπανση ακόμη και σε περιοχές που πριν από 20 χρόνια δεν είχαν έντονο πρόβλημα. Παράδειγμα είναι η Λάμπη, τα Φωκάλια αλλά και ο Κάμπος της Κω.
Τα αποθέματα νερού μειώνονται συνεχώς, ενώ η ζήτηση αυξάνεται. Ο τουριστικός και ο αγροτικός τομέας είναι αυτοί που καταναλώνουν το περισσότερο νερό και γιʼ αυτόν το λόγο απαιτείται εξοικονόμηση των διαθέσιμων ποσοτήτων και άμεση αλλαγή των υφιστάμενων αρδευτικά συστημάτων. Όμως δεν φτάνει μόνο να αντιμετωπίζεις τις διαρροές από τα δίκτυα ύδρευσης και άρδευσης, που στην πλειονότητά τους είναι πεπαλαιωμένα. Στη χώρα μας τουλάχιστον το 80% των υδατικών αναγκών καλύπτεται από την εκμετάλλευση των υπόγειων νερών. Η Οδηγία Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ για τα νερά είτε δεν εφαρμόζεται είτε η εφαρμογή της γίνεται με σχεδιασμούς των υδρογεωλογικών συνθηκών της Βορειοδυτικής Ευρώπης, που είναι εντελώς διαφορετικές από αυτές της χώρας μας.
Με πρόχειρες εκτιμήσεις, τα υπόγεια νερά ίσως να αποτελούν το 90% των αξιοποιήσιμων υδατικών πόρων του νησιού μας. Αυτό είναι απαράδεκτο αφού σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες το μεγαλύτερο ποσοστό των αξιοποιήσιμων υδατικών πόρων αποτελούν τα επιφανειακά νερά των ποταμών, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στον τόπο μας. Πίνουμε νερό και ξοδεύουμε από τα αποθέματα μας τα οποία με το χρόνο μειώνονται. Το νερό των γεωτρήσεων που αντλείται σε βάθος 100 μέτρων δεν είναι ανανεώσιμο αφού για να δημιουργηθεί χρειάζεται αιώνες. Η χρήση των περιορισμένων υδροφορέων είναι εγκληματική ,αφού πρόκειται για ταμιευτήρες οι οποίοι χρειάζονται εκατοντάδες χρόνια για να αναπληρωθούν.
Για να σταματήσει η Κως να είναι ένα απέραντο σουρωτήρι πρέπει το συντομότερο δυνατό να περιορίσουμε την άντληση νερού απο περιορισμένους υδροφορείς. Επιπλέον πρέπει οι εκθέσεις άδειας εκτέλεσης έργου υδροληψίας να συντάσσονται και να ελέγχονται από υπηρεσιακούς παράγοντες που έχουν σχέση με το αντικείμενο. Πρέπει να εκπονηθεί το συντομότερο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης των υδάτινων πόρων που να λαμβάνει υπόψη το περιβάλλον, τους φυσικούς πόρους και την γεωτεχνική υποδομή του νησιού μας. Τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά των επιφανειακών και υπόγειων νερών της περιοχής μας πρέπει να μελετούνται και να παρακολουθούνται από ένα φορέα, ο οποίος θα συντηρεί τις βάσεις δεδομένων.
Η γάγγραινα των ανεξέλεγκτων γεωτρήσεων πρέπει επιτέλους να σταματήσει. Πρέπει να γίνει καμπάνια και ενημέρωση από τους δήμους μας, με τις οποίες οι πολίτες και οι ασχολούμενοι με τον τουριστικό τομέα θα πρέπει να μάθουν να περιορίζουν τις ποσότητες του νερού, ενώ οι αγρότες να σταματήσουν την ανεξέλεγκτη άρδευση.
Γεωδίφης