Πώς θα προστατέψουμε τις ακτές μας;

Εκατοντάδες χρόνια παρατηρήσεων έδειξαν ότι τα κύματα όταν έχουμε καλό καιρό με ήρεμες κορυφές μεταξύ αυτών κυλούν κανονικά προς την ακτή. Όταν έχουμε ισχυρούς ανέμους τότε τα κύματα κινούνται με διάφορα σχήματα και μεγέθη και μπορούν να φτάνουν στην ακτή με βιαιότητα καταστρέφοντας τοιχία προστασίας και κατασκευές. Για να καταλάβουμε την δυναμική μιας ακτής και για να πάρουμε αποφάσεις πώς να την προστατέψουμε πρέπει να γνωρίζουμε πως τα κύματα δουλεύουν και επεξεργάζονται την ακτή.

Οι κύριες γεωλογικές δυνάμεις που επιδρούν στην ακτή είναι τα κύματα και οι πλημμύρες. Αυτές οι δυνάμεις διαβρώνουν τις πιο ανθεκτικές βραχώδεις ακτές. Τα κύματα και οι πλημμύρες δημιουργούν ρεύματα τα οποία μεταφέρουν ιζήματα που δημιουργούνται από την διάβρωση του εδάφους  και τα αποθέτουν στις παραλίες και στα ρηχά νερά κατά μήκος μιας ακτής. Ο άνεμος που φυσά πάνω από την επιφάνεια του νερού δημιουργεί κύματα μεταφέροντας την κινητική  ενέργεια από τον αέρα στο νερό. Όταν ένα απλό αεράκι φυσά με 5 έως 20 χιλιόμετρα την ώρα, το νερό σε μια ήρεμη επιφάνεια δημιουργεί μικρά κύματα με ύψος  λιγότερο από 1 εκατοστό. Όπως αυξάνεται η ταχύτητα  του ανέμου σε 30 χιλιόμετρα την  ώρα οι κυματισμοί μετατρέπονται σε κανονικά κύματα. Δυνατά κύματα δημιουργούν μεγαλύτερα κύματα. Το μυστικό στην προστασία κάθε ακτής βρίσκεται στα κύματα, τις πλημμύρες και την μορφολογία του βυθού. Γνωρίζοντας αυτά πως αλληλεπιδρούν στην ακτή τότε μόνο μπορούμε να πάρουμε τις καλύτερες δυνατές λύσεις για προστασία της. Οι παρεμβάσεις που επιχειρούνται στις ακτές με βαριές και μεγάλες κατασκευές επιβαρύνουν το πρόβλημα των ακτών μας.

Μία από τις τεχνικές που κερδίζει έδαφος τα τελευταία χρόνια στην Αμερική, Μ. Βρετανία και σε άλλα κράτη όπου έχουν παρουσιασθεί ανάλογα προβλήματα είναι οι τεχνητοί ύφαλοι. Τι είναι: ένας τεχνητός ύφαλος  είναι μια προκαλούμενη από τον άνθρωπο, υποβρύχια δομή, που φτιάχνεται για δύο λόγους: για να προστατεύσουμε την θαλάσσια ζωή και για να χρησιμεύσει στην βελτίωση της υδροδυναμικής των κυμάτων ελέγχοντας την διάβρωση παραλιών. Επιτυγχάνει τη σταθεροποίηση και την θρέψη της παραλίας και τη βελτίωση των συνθηκών κυματισμού.

Οι τεχνητοί ύφαλοι μπορούν να χτιστούν με  διάφορες μεθόδους. Πολλοί χτίζονται με την χρησιμοποίηση υπαρχόντων υλικών προκειμένου να δημιουργηθεί ένας ύφαλος. Μπορεί να χρησιμοποιηθούν μπάζα, ρόδες, ή και διάφορα άλλα  συντρίμμια. Άλλοι τεχνητοί ύφαλοι είναι κατασκευασμένοι από γρανίτη, PVC ή/και σκυρόδεμα. Τα ιστορικά ή σύγχρονα ναυάγια γίνονται από μόνοι τους τεχνητοί ύφαλοι  στον πυθμένα θάλασσας. Πάνω σε αυτά στηρίζεται η συγκεκριμένη τεχνική.

Οι τεχνητοί ύφαλοι χρησιμοποιούνται εδώ και αρκετά χρόνια στην παράκτια προστασία, στην αύξηση βιότοπων και στην παράκτια έρευνα. Η παγκόσμια πρώτη προσπάθεια έγινε στο Ελ Σεγκούντο, κοντά στο Λος Άντζελες, στην Καλιφόρνια. Η επόμενη έγινε στο Περθ, της δυτικής Αυστραλίας. Αυτός ο ύφαλος κατασκευάστηκε από μεγάλους βράχους γρανίτη που τοποθετήθηκαν σε σχήμα πυραμίδας για να μπορέσουν να επιτύχουν το σπάσιμο των κυμάτων. Παρεπιμπτόντως γρανιτοειδή έχει και το νησί μας και μάλιστα σε κοινή θέα. Τα κορήματα απο μονζονίτη,  όπως χαρακτηριστικά λέγεται το πέτρωμα, βρίσκονται στους πρόποδες του Δίκαιου και θα μπορούσαν να γίνουν ιδανικοί υποθαλάσσιοι κυματοθραύστες,  των ακτών μας.

Οι τεχνητοί ύφαλοι μοιάζουν με έναν «καταδυμένο κυματοθραύστη. Ένας τεχνητός ύφαλος τοποθετείται σε 150-300 μέτρα από την παράκτια ζώνη  και πάντοτε σε συνδιασμό με τα ρεύματα της περιοχής μπορεί να δημιουργήσει κυματισμό και να  απελευθερώσει  την ενέργεια των κυμάτων, και κατά συνέπεια να μειώσει την παράκτια διάβρωση. Ο πρώτος τεχνητός σκόπελος της Ευρώπης έγινε  το 2008. 

Η κατασκευή άρχισε στις 30 Αυγούστου 2008 στο  Boscombe- Bournemouth, Αγγλίας και λειτούργησε το Νοέμβριο του 2009, ενώ αποτελείται από  εμπορευματοκιβώτια. Οι λύσεις στα προβλήματα της καθημερινότητας μας δεν πρέπει να αναζητούνται πάντοτε στα μεγάλα τεχνικά έργα. Απλά έργα σχεδιασμένα  όμως σωστά και με ορθολογισμό μπορούν να φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Γεωδίφης

Φωτογραφίες

1.Η παραλία Βασιλέως Γεωργίου
2. Δημιουργία τεχνητού υφάλου