Το πρόβλημα της ξηρασίας στο νησί της Κω
Οι βροχοπτώσεις του τελευταίου εξαμήνου στην Κω. Νέα έρευνα δείχνει ότι η έλλειψη νερού από την οποία δοκιμάζεται η νοτιοανατολική Αυστραλία ξεκίνησε 15 έτη πριν.
Τα αποτελέσματα από την εργασία μπορεί να μην εκπλήξουν πολλούς ανθρώπους, παρέχουν όμως τις επιστημονικές ενδείξεις του προβλήματος. Η ανάλυση του εδάφους από δεδομένα 30 ετών και από δορυφορικές παρατηρήσεις των υδάτινων πόρων της Αυστραλίας, ανέδειξαν το πρόβλημα.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα πρώτα σημάδια της μείωσης της διαθεσιμότητας νερού στην Αυστραλία εμφανίστηκαν κάπου μεταξύ 1993 και 1996, όταν το ποσοστό των υδάτινων πόρων που δεσμεύονταν για χρήση άρχισαν να υπερβαίνουν το ποσοστό εφοδιασμού από την ροή των ρεμάτων. Αναλύοντας διάφορα αρχεία και 30 έτη δορυφορικών παρατηρήσεων, συνδυάστηκαν δεδομένα που ενσωματώνουν και αναλύουν τα στοιχεία μέσα σε ένα ισχυρό σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών που παρέχει τις εκτενείς, λεπτομερείς και αξιόπιστες πληροφορίες για τους υδάτινους πόρους νοτιοανατολικής Αυστραλίας.
Οι επιστήμονες κατέληξαν ότι εάν αυτή η τεχνολογία ήταν διαθέσιμη στα μέσα της δεκαετίας του '90, το πρόβλημα της ξηρασίας θα μπορούσε να έχει ανιχνευθεί νωρίτερα. Τα αποτελέσματα της μελέτης υπογραμμίζουν πόση σημασία έχουν οι καλές πληροφορίες που αφορούν το νερό για τον προγραμματισμό και την διαχείριση των υδάτινων πόρων.
Η μελέτη επίσης αποκαλύπτει ότι ο αντίκτυπος της ξηρασίας στους τρέχοντες υδάτινους πόρους της Αυστραλίας είναι ευρέως σύμφωνος και με τις ιστορικές προβλέψεις αλλαγής τάσης και κλίματος. Πολλά μέρη της Αυστραλίας παρουσιάζουν χαμηλές βροχοπτώσεις τα τελευταία χρόνια, αλλά τα γήινα αρχεία δεν ήταν αρκετά για να εκτιμήσουν αν η ξηρασία μπορεί ακόμα να είναι μέσα σε φυσικά όρια. Η κατάσταση εμφανίζεται τόσο πολύ κακή διότι η δεκαετία του '60 και η δεκαετία του '70 ήταν αρκετά υγρές. Τότε ξεκίνησαν να παίρνουν νερό από τα ποτάμια συστήματα για τη γεωργία και για να τροφοδοτούν τις πόλεις τους.
Ο υπουργός Γεωργίας της Αυστραλίας τελευταία πρότεινε τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες ως όπλο που θα επιτρέψει στους αγρότες να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή, καθώς η ξηρασία αναδεικνύεται σε μείζον πρόβλημα τα τελευταία χρόνια. Ενώ, ο νέος πρωθυπουργός της Αυστραλίας έχει φέρει στην κορυφή της πολιτικής του ατζέντας το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής και αποδέχτηκε τη διεθνή συμφωνία του Πρωτοκόλλου του Κιότο παρά τη διαφωνία της αντιπολίτευσης. Τμήματα της Αυστραλίας πλήττονται από ξηρασία για περισσότερα από επτά συνεχόμενα έτη, μια τάση που περιόρισε δραστικά τις σοδειές και ανάγκασε πολλούς αγρότες να εγκαταλείψουν τη γη τους. Για το σύνολο της Αυστραλίας, το 2007 ήταν το έκτο θερμότερο έτος από το 1910 που άρχισαν να καταγράφονται επίσημα οι θερμοκρασίες. Από το 2001 έως σήμερα η κυβέρνηση έχει καταβάλει σχεδόν τρία δισ. αμερικανικά δολάρια σε αποζημιώσεις και άλλα μέτρα ανακούφισης από την λειψυδρία. Αυτές οι δαπάνες δεν μπορούν να συνεχιστούν επ΄ αόριστον και οι αγρότες σε συνεργασία με την κυβέρνηση πρέπει να αποφασίσουν ποιες περιοχές μπορούν να υποστηρίξουν βιώσιμη καλλιέργεια, σύμφωνα με το υπουργείο Γεωργίας. Ένα άλλο μέτρο είναι να μειώσουν το χρόνο που κάνουν ντους ζήτησε η κυβέρνηση της Αυστραλίας από τους κατοίκους πολλών περιοχών, καθώς η ανομβρία που πλήττει τη χώρα δεν έχει προηγούμενο. Οι περιορισμένες βροχοπτώσεις και η άνοδος της θερμοκρασίας έχουν δημιουργήσει σοβαρότατα προβλήματα ξηρασίας και στη δυτική και τη νότια Αυστραλία, στη Βικτώρια και τη Βόρεια Τασμανία. Οι γεωργικές καλλιέργειες είναι σχεδόν κατεστραμμένες και οι ζημιές είναι ανυπολόγιστες. Οι αρχές της Μελβούρνης ζήτησαν από τους κατοίκους της πόλης, να μειώσουν το χρόνο που κάνουν ντους από το μέσο όρο των επτά λεπτών στα τέσσερα για να εξοικονομηθεί νερό, αλλιώς η χώρα θα αντιμετωπίσει τη χειρότερη ανομβρία των τελευταίων 12 χρόνων.
Το πρόβλημα της Αυστραλίας παρουσιάζεται σε πολλά μέρη του κόσμου και όχι μόνο.
Και στο νησί μας οι ταμιευτήρες των ΔΕΥΑΚ βρίσκονται στο «κόκκινο», χωρίς να μελετώνται στρατηγικές και έκτακτα μέτρα για τη κατανάλωση νερού. Η ανάπτυξη του νησιού και η κλιματική αλλαγή θα επιδεινώσουν το πρόβλημα της έλλειψης υδάτινων πόρων.
Όσο αναπτύσσεται ανορθόδοξα η τοπική οικονομία, με τα γιγαντιαία ξενοδοχειακά συγκροτήματα τόσο θα μεγαλώνει και η δίψα του τόπου μας. Εκτός από την ποιότητα του νερού που είναι πολύ βασική σε ένα τόπο πολύ σημαντική είναι και η ποσότητα των αποθεμάτων. Η ξηρασία και η έλλειψη νερού δεν έρχεται ξαφνικά όπως μας έδειξε η μελέτη που αφορούσε τα υδάτινα αποθέματα της Αυστραλίας. Πολλοί μιλούν για τις βροχοπτώσεις του τελευταίου διμήνου. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο μέσος όρος βροχόπτωσης του τελευταίου εξαμήνου είναι μόλις 210,96mm ενώ του βόρειου τμήματος της Σαχάρας είναι 100 mm τον χρόνο. Όταν η γη του νησιού μας πεθαίνει από δίψα. Ποιο μπορεί να είναι το μέλλον του τόπου μας; Οι συνθήκες γίνονται χειρότερες και η ξηρασία μας απειλεί. Το καμπανάκι για το νησί μας έχει ήδη χτυπήσει.
Οι ασχολούμενοι με το νερό πρέπει επιτέλους να το καταλάβουν. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Πρέπει να προσπαθήσουμε να συνειδητοποιήσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε τους συμπολίτες μας για τη σημασία που έχει η σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων.
Η Ουνέσκο σε συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες καθιέρωσε την έννοια του «αποτυπώματος νερού» (water footprint). Το αποτύπωμα νερού είναι ο δείκτης της ποσότητας νερού που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των διάφορων προϊόντων και καλύπτει τόσο τη διαδικασία παραγωγής όσο και τη μεταφορά των αγαθών.
Έτσι, ένα μήλο που ζυγίζει 100 γραμμάρια έχει «αποτύπωμα νερού» 70 λίτρα μέχρι να φτάσει στον καταναλωτή ενώ ένα φλιτζάνι καφές το διπλάσιο- 140 λίτρα. Αντίστοιχα, το αποτύπωμα ενός κιλού κριθαριού υπολογίζεται στα 1.300 λίτρα ενώ η βιομηχανική παραγωγή ενός κιλού κρέατος- μοσχάρι- ξεπερνά τα 15.000 λίτρα.
Γεωδίφης