Πως γεννιούνται οι ποταμοί;

Φωτογραφίες από το ποταμό Νείλο.

Οι νέοι ποταμοί γεννιούνται όταν υπάρχει μια ξαφνική αλλαγή στο φυσικό τοπίο, παραδείγματος χάριν εξαιτίας ενός σεισμού ή μιας καθίζησης εδάφους. 

Η παραμόρφωση που γίνεται από τέτοια γεγονότα είναι καθοριστική, αφού αλλάζει την ροή του νερού και δημιουργεί νέο δίκτυο από ρέματα. Σε ένα πιό μακροχρόνιο χρονοδιάγραμμα, καθώς ο ποταμός διαβρώνει το έδαφος τότε κινείται σύμφωνα με το βραχώδες υπόβαθρο που χαράζει. Από το υπόβαθρο εξαρτάται το φορτίο ιζημάτων του ποταμού και η αύξηση του όγκου νερού που μεταφέρει. Με αυτό τον τρόπο με τον χρόνο θα δημιουργηθούν οι ποταμοί.

Όμως από πού προέρχεται το νερό των ποταμών; Το νερό των ποταμών προέρχεται από μια πηγή ή  μπορεί να προέλθει από το λιώσιμο των πάγων και του χιονιού. Οι ποταμοί, διαμορφώνονται καθώς το νερό ρέει πάνω στο έδαφος. Η κίνηση αυτή συνοδεύεται και από διάβρωση η οποία  χαράζει το κανάλι από το οποίο περνά το νερό. Συνήθως οι ποταμοί χρειάζονται πάρα πολύ χρόνο για να δημιουργηθούν, μπορεί όμως να διαμορφωθούν και γρήγορα όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.

Η ακριβής τοποθεσία των πηγών των μεγάλων ποταμών δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Για παράδειγμα η πηγή του ποταμού Νείλου, η ακριβής τοποθεσία της οποίας αναζητήθηκε επί δεκαετίες ,αποτέλεσε αντικείμενο σφοδρών διαφωνιών. 

Μόλις το 2006 μια ομάδα εξερευνητών, οι οποίοι μετά χιλίων βασάνων και αφού διασταυρώθηκαν πολλάκις με πυρά ανταρτών, κατάφερε να προσεγγίσει την πηγή στα πιο δύσβατα σημεία της Αφρικής. Σύμφωνα με τους εξερευνητές το μήκος του Νείλου είναι 6.718 χιλιόμετρα, καθώς τα νέα στοιχεία τοποθετούν την πηγή πολύ μακρύτερα από τη λίμνη Βικτόρια και συγκεκριμένα στο δάσος Νιούνγκουε της Ρουάντα. Εκεί οι εξερευνητές ανακάλυψαν νερό να αναβλύζει μέσα από λασπώδες έδαφος και κατέληξαν ότι πρόκειται για την πηγή του ποταμού Ρουκαράρα, του πιο μακρινού παραποτάμου του Νείλου.

Ωστόσο, αυτά τα μοναδικά οικοσυστήματα είναι εφήμερα και δεν διαρκούν για πάντα. Πολλά από τα σημαντικότερα ποτάμια του κόσμου, όπως ο Δούναβης και ο Νείλος, κινδυνεύουν να στερέψουν εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών, της ρύπανσης, των φραγμάτων και της υπεράντλησης. 

Η παγκόσμια θέρμανση περιορίζει τις βροχοπτώσεις, τα φράγματα εμποδίζουν τη ροή του νερού μέχρι τη θάλασσα και τη μετακίνηση της πανίδας, η μόλυνση περιορίζει τη βιοποικιλότητα και η υπεράνλτηση μειώνει το νερό που φτάνει μέχρι τα δέλτα των ποταμών.

Γεωδίφης

Ένα διάσημο μέρος στη Γενεύη όπου συναντώνται με δύο διαφορετικά χρώματα, οι ποταμοί Ροδανός, ο οποίος πηγάζει από τον παγετώνα του Ρον σε υψόμετρο 2.209 μ. και ο Άρβε με τα νερά του να είναι πλούσια με λευκή άμμο και λάσπη, δημιουργώντας τη γαλακτώδη εμφάνιση...