Οι νεκρές ζώνες της Ελλάδας!

H έλλειψη οξυγόνου είναι ένας βασικός παράγοντας στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Ο αριθμός «νεκρών ζωνών» - δηλαδή οι περιοχές του θαλάσσιου πυθμένα με λίγο οξυγόνο για την περισσότερη θαλάσσια ζωή-έχουν αυξηθεί κατά ένα τρίτο μεταξύ 1995 και 2007. Σύμφωνα με μελέτη Σουηδών και Αμερικανών επιστημόνων, η υπερβολική εκμετάλλευση των θαλασσών, η απώλεια ενδιαιτημάτων, και τα επιβλαβή φύκια θεωρούνται πια ως παγκόσμια περιβαλλοντικά προβλήματα. Οι νεκρές ζώνες των ωκεανών δηλαδή οι θαλάσσιες περιοχές που δεν συντηρούν ζωή, καταλαμβάνουν έκταση 245.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Ιδιαίτερη αναφορά κάνει η μελέτη στο φαινόμενο, με την ονομασία ευτροφισμός, που προκαλείται από τα βιομηχανικά απόβλητα και από το νερό που περιέχει φωσφάτη και νιτράτη και καταλήγει στους ωκεανούς. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αύξησης της άλγης και της βλάστησης στις παράκτιες περιοχές. Όταν η άλγη πεθαίνει και βουλιάζει στον πυθμένα του βυθού, μειώνει τα επίπεδα οξυγόνου στη γύρω περιοχή, μια διαδικασία γνωστή ως υποξία, με σημαντικές επιπτώσεις στους πληθυσμούς των ψαριών και της τροφής τους, θέτοντας σε κίνδυνο την εμπορική αλιεία. Το φαινόμενο παρατηρήθηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1950, στις ακτές της Αδριατικής, ενώ εποχιακές νεκρές ζώνες επηρεάζουν τον Κόλπο του Μεξικού και τις ακτές της Σκανδιναβίας. Η υποξία απαιτεί πολλά χρόνια για να υποχωρήσει σε μια παράκτια περιοχή, ενώ μόνο το 4% των απειλούμενων περιοχών δείχνουν σημάδια ανάκαμψης, παρά το ότι η διαδικασία θεωρείται αναστρέψιμη, επισημαίνει η μελέτη.

Η μελέτη αναφέρει ότι η παγκόσμια υπερθέρμανση σημαίνει την περαιτέρω αύξηση των νεκρών ζωνών, γεγονός που θα επιφέρει αλλαγές στις μετεωρολογικές συνθήκες και τη μείωση των βροχοπτώσεων αλλά και τη μεταβολή των συστατικών των καλλιεργήσιμων εδαφών. Οι κλιματικές αλλαγές επίσης έχουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν της περιοχές με ελάχιστο οξυγόνο στα πιο ρηχά νερά και επακόλουθες αρνητικές συνέπειες στην αλιεία. Εκτός αυτού, η μελέτη εμφανίζει δύσκολη  την προοπτική επιστροφής των υδάτων στα προ-βιομηχανικά επίπεδα.

Σχετικά με τα ελληνικά πελάγη προηγούμενη διεθνή έρευνα του αμερικανικού οργανισμού ΝCΕΑS για την κατάσταση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, η περιοχή της Μεσογείου και οι ελληνικές θάλασσες είναι βαθιά επηρεασμένες από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Χλωρίδα και πανίδα κινδυνεύουν από τη μόλυνση. Στις ανατολικές ακτές της Αττικής και στον Σαρωνικό έως τη βραχονησίδα του Αγίου Γεωργίου η επιβάρυνση χτυπάει κόκκινο. Ο Πατραϊκός, Θερμαϊκός, Παγασητικός και Αργολικός κόλπος καταλαμβάνουν τις επόμενες θέσεις με υψηλά επίπεδα επιβάρυνσης. Σημαντικές καταστροφές έχουν υποστεί επίσης τα θαλάσσια οικοσυστήματα στις εκβολές του Έβρου και του Αξιού, στα Χανιά και το Ηράκλειο, στην Κυλλήνη, καθώς και οι περιοχές από τα παράλια της Σμύρνης έως τη Βόρεια Χίο και τη Νότια Λέσβο, από τα νότια της Σάμου έως τα Δωδεκάνησα και τα παράλια της Μικράς Ασίας. Το πρόβλημα δεν έχει αγγίξει ακόμη την θάλασσα που περιβάλλει την Κω. Ωστόσο ελάχιστες είναι οι περιοχές που δεν έχουν επηρεαστεί τόσο έντονα: Νότια της Κέρκυρας, ανάμεσα στην Κεφαλονιά, τη Λευκάδα και τα παράλια της Αιτωλοακαρνανίας. Νότιος και Βόρειος Ευβοϊκός έως τη Σκόπελο (εκτός του Παγασητικού). Νοτιοδυτικά της Αίγινας έως τον Πόρο, την Ύδρα και τις Σπέτσες. Μεταξύ Πάρου και Νάξου και νότια έως την Ίο. Και τέλος ανατολικά της Χίου και βόρεια της Κω.

Φωτογραφία-  Οι νεκρές ζώνες της Ελλάδας.Οι νεκρές ζώνες είναι μεγάλες περιοχές του ωκεανού που έχει μειωθεί το οξυγόνο και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να οδηγεί στη δολοφονία της ζωής θάλασσας.

Γεωδίφης