Οι παγετώνες της Μ.Ασίας υποχωρούν
Οι παγετώνες της Μ.Ασίας πέφτουν θύματα της κλιματικής αλλαγής.
Νέα τμήματα των βουνών που κάποτε ήταν καλυμμένα με πάγο λιώνουν γρήγορα χρόνο με το χρόνο.
Ο Κεμάλ Οζντεμίρ κοίταξε ψηλά στις γυμνές κορυφές του όρους Τσίλο, στα νοτιοανατολικά της Τουρκίας, όπου η κουρδική πλειοψηφία κατοικείται από ανθρώπους: «Υπήρχαν παγετώνες πριν από 10 χρόνια», θυμήθηκε κάτω από έναν ξάστερο ουρανό.
Ως οδηγός βουνού επί 15 χρόνια, ο Οζντεμίρ στράφηκε στη συνέχεια προς το ρέμα που μετέφερε δεκάδες κομμάτια πάγου κάτω από μια πλαγιά καλυμμένη με γρασίδι και βράχους - ένα σημάδι της απώλειας παγετώνων που επιδεινώνεται από την υπερθέρμανση του πλανήτη .
«Μπορείτε να δείτε ότι υπάρχουν αρκετά κομμάτια παγετώνα στο νερό αυτή τη στιγμή... ο λόγος για τον οποίο οι καταρράκτες ρέουν πλούσια μας δείχνει στην πραγματικότητα πόσο γρήγορα λιώνει ο πάγος», είπε.
Οι παγετώνες του όρους Τσίλο, το οποίο υψώνεται στα 4.135 μέτρα στην επαρχία Χακάρι στα σύνορα με το Ιράκ, είναι οι δεύτεροι μεγαλύτεροι στη χώρα μετά από εκείνους του όρους Αραράτ (5.137 μέτρα) - 250 χιλιόμετρα (155 μίλια) βορειότερα.
Καθώς οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξάνονται εν μέσω της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, νέα τμήματα των βουνών που κάποτε ήταν καλυμμένα με πάγο λιώνουν γρήγορα χρόνο με το χρόνο.
Η Τουρκία, η οποία βιώνει καύσωνες και ξηρασία, κατέγραψε μάλιστα ρεκόρ θερμοκρασίας 50,5 βαθμών Κελσίου την Παρασκευή στη Σιλόπη, περίπου 200 χιλιόμετρα από το Χακάρι.
«Η διαδικασία τήξης είναι ταχύτερη από ό,τι περιμέναμε. Σύμφωνα με την έρευνά μας, τα τελευταία 40 χρόνια, χάσαμε σχεδόν το 50% αυτού του συνεχούς χιονιού και πάγου σε αυτό το μέρος», δήλωσε ο Ονούρ Σατίρ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Γιουζουντζού Γιλ και ειδικός σε γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών στην ανατολική επαρχία Βαν.
Μέχρι το τέλος του αιώνα, οι θερμοκρασίες αναμένεται να αυξηθούν στην Τουρκία κατά 5 έως 6 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τους μέσους όρους που καταγράφηκαν μεταξύ 1961 και 1990.
«Δεν υπάρχει τρόπος να καλυφθεί ο πάγος»
«Ορισμένα μέρη λιώνουν πιο γρήγορα από άλλα, οπότε στην πραγματικότητα μας δείχνει ποια μέρη πρέπει να προστατευτούν, αλλά δεν έχουμε την ευκαιρία να καλύψουμε ολόκληρη την περιοχή με τους πάγους», είπε ο Σατίρ.
Τα τελευταία χρόνια, αρκετοί παγετώνες στις Άλπεις έχουν καλυφθεί με λευκούς μουσαμάδες σε μια προσπάθεια να καθυστερήσει η κατάρρευσή τους.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, οι παγετώνες σε αρκετές περιοχές του κόσμου δεν θα επιβιώσουν τον 21ο αιώνα, απειλώντας την παροχή νερού εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων.
Το γύρω τοπίο είναι μια απόλαυση για τους πεζοπόρους, πολλοί από τους οποίους συρρέουν στα βουνά Χακάρι από τότε που τα όπλα σιώπησαν τα τελευταία χρόνια στην περιοχή, όπου μαχητές του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) αμφισβητούν εδώ και καιρό το τουρκικό κράτος.
Η συνεχιζόμενη ειρηνευτική διαδικασία με το PKK, το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική ομάδα από την Τουρκία και τους δυτικούς συμμάχους της, υποδηλώνει ότι ο τουρισμός θα επιταχυνθεί στην περιοχή, η οποία έγινε εθνικό πάρκο το 2020.
Τα τελευταία χρόνια, αρκετοί παγετώνες στις Άλπεις έχουν καλυφθεί με λευκούς μουσαμάδες σε μια προσπάθεια να καθυστερήσει η κατάρρευσή τους.
«Μην περπατάς στον πάγο»
Ωστόσο, το λιώσιμο των πάγων έχει καταστήσει ορισμένες περιοχές επικίνδυνες. Τον Ιούλιο του 2023, δύο πεζοπόροι σκοτώθηκαν όταν παρασύρθηκαν από ένα κομμάτι πάγου που αποκολλήθηκε από έναν παγετώνα.
«Οι άνθρωποι δεν πρέπει να περπατούν στον πάγο», προειδοποίησε ο Οζντεμίρ, εκφράζοντας ανησυχίες για την ασφάλεια των πεζοπόρων και τη διατήρηση των παγετώνων.
«Αυτή η περιοχή απέχει 40-50 χιλιόμετρα από την πόλη, αλλά στο παρελθόν δεν υπήρχε δρόμος. Τώρα, με την κατασκευή του δρόμου, έρχονται περισσότερα οχήματα και η αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που έρχονται εδώ στην πραγματικότητα επιταχύνει λίγο την τήξη», είπε ο 38χρονος ξεναγός.
Μια έκθεση του ΟΗΕ για την ερημοποίηση παγκοσμίως εκτιμά ότι το 88% του εδάφους της Τουρκίας κινδυνεύει: οι βροχοπτώσεις αναμένεται να μειωθούν κατά 30% μέχρι το τέλος του αιώνα, ενώ οι θερμοκρασίες αναμένεται να αυξηθούν κατά 5 έως 6 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τους μέσους όρους που καταγράφηκαν μεταξύ 1961 και 1990.
Γεωδίφης με πληροφορίες από το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων
https://phys.org/news/2025-07-turkey-glaciers-fall-victim-climate.html#google_vignette