ΘΕΜΑΤΑ

ΑΝΤΙΤΗΛΟΣ1 ΑΡΚΟΙ2 ΑΡΚΟΝΗΣΟΣ3 ΑΡΜΑΘΙΑ1 ΑΣΤΑΚΙΔΑ1 ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ11 ΑΥΓΟ1 ΓΑΔΑΡΟΣ7 ΓΑΙΑ4244 ΓΛΑΡΟΣ1 ΓΥΑΛΙ33 ΔΙΒΟΥΝΙΑ2 ΔΟΛΙΧΗ1 ΕΛΛΑΔΑ1820 ΖΑΦΟΡΑΣ ΜΑΚΡΥΣ1 ΙΑΣΟΣ4 ΙΜΙΑ2 ΚΑΛΑΒΡΟΣ1 ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ4 ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ1 ΚΑΛΟΛΙΜΝΟΣ2 ΚΑΛΥΜΝΟΣ165 ΚΑΜΗΛΟΝΗΣΙ2 ΚΑΝΔΕΛΙΟΥΣΑ3 ΚΑΡΠΑΘΟΣ13 ΚΑΣΟΣ8 ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ20 ΚΑΣΤΡΙ1 ΚΕΔΡΕΑΙ[SEDIR]1 ΚΕΡΑΜΟΣ1 ΚΙΝΑΡΟΣ1 ΚΝΙΔΟΣ26 ΚΟΛΟΦΩΝΑΣ1 ΚΟΥΝΕΛΙ1 ΚΡΕΒΑΤΙΑ1 ΚΩΣ2397 ΛΕΒΙΘΑ3 ΛΕΙΨΟΙ7 ΛΕΠΙΔΑ1 ΛΕΡΟΣ32 ΛΕΣΒΟΣ1 ΛΥΤΡΑ1 ΜΥΝΔΟΣ1 ΝΕΚΡΟΘΗΚΗ1 ΝΕΡΟΝΗΣΙ1 ΝΗΠΟΥΡΙ1 ΝΗΣΟΣ1 ΝΙΜΟΣ1 ΝΙΣΥΡΟΣ203 ΞΕΝΑΓΟΡΑ ΝΗΣΟΙ1 ΟΦΙΔΟΥΣΑ1 ΠΑ.ΦΩ.ΚΩ43 ΠΑΤΜΟΣ30 ΠΑΧΕΙΑ6 ΠΕΝΤΙΚΟΝΗΣΙΑ1 ΠΕΤΡΟΚΑΡΑΒΟ1 ΠΙΑΤΑ1 ΠΙΤΤΑ1 ΠΛΑΤΕΙΑ1 ΠΛΑΤΗ2 ΠΟΝΤΙΚΟΥΣΑ1 ΠΡΑΣΟ1 ΠΡΑΣΟΝΗΣΙ1 ΠΡΑΣΟΝΗΣΙΑ1 ΠΡΑΣΟΥΔΑ ΚΑΤΩ1 ΠΥΡΓΟΥΣΑ5 ΡΟΔΟΣ150 ΡΩ1 ΣΑΒΟΥΡΑ1 ΣΑΜΟΣ14 ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ86 ΣΑΡΑΚΙ1 ΣΑΡΙΑ1 ΣΕΣΚΛΙ1 ΣΟΧΑΣ1 ΣΤΡΟΒΙΛΟΣ1 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ[ΑΓΑΘΟΝΗΣΙΟΥ]1 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ[ΜΕΓΙΣΤΗΣ]1 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ[ΝΙΣΥΡΟΥ]3 ΣΥΜΗ39 ΣΥΡΝΑ4 ΣΦΥΡΝΑ1 ΤΕΛΕΝΔΟΣ1 ΤΕΡΜΕΡΑ1 ΤΗΛΟΣ28 ΤΡΑΓΟΝΕΡΑ1 ΤΡΑΓΟΥΣΑ1 ΤΣΟΥΚΑ1 ΦΑΡΜΑΚΟΝΗΣΙ3 ΧΑΛΚΗ15 ΨΕΡΙΜΟΣ22
Εμφάνιση περισσότερων

Το λιώσιμο των παγετώνων προκαλεί ηφαιστειακές εκρήξεις;


Μια φωτογραφία από ελικόπτερο που κοιτάζει τη βορειοανατολική πλευρά του ηφαιστείου Μότσο-Τσοσουένκο που καλύπτεται από πάγο. Από: Δελτίο Γεωλογικής Εταιρείας της Αμερικής (2024). DOI: 10.1130/B37514.1

Το λιώσιμο των παγετώνων θα μπορούσε να προκαλέσει περισσότερες εκρηκτικές εκρήξεις παγκοσμίως.

Το λιώσιμο των παγετώνων μπορεί σιωπηλά να προετοιμάζει το σκηνικό για πιο εκρηκτικές και συχνές ηφαιστειακές εκρήξεις στο μέλλον, σύμφωνα με έρευνα σε έξι ηφαίστεια στις Χιλιανές Άνδεις.

Μια μελέτη που παρουσιάστηκε την Τρίτη 8 Ιουλίου στο Συνέδριο Goldschmidt στην Πράγα υποδηλώνει ότι εκατοντάδες αδρανή υποπαγετώδη ηφαίστεια παγκοσμίως -ιδιαίτερα στην Ανταρκτική- θα μπορούσαν να γίνουν πιο ενεργά καθώς η κλιματική αλλαγή επιταχύνει την υποχώρηση των παγετώνων.

Η σύνδεση μεταξύ της υποχώρησης των παγετώνων και της αυξημένης ηφαιστειακής δραστηριότητας είναι γνωστή στην Ισλανδία από τη δεκαετία του 1970, αλλά αυτή είναι μια από τις πρώτες μελέτες που διερευνούν το φαινόμενο σε ηπειρωτικά ηφαιστειακά συστήματα.

Τα ευρήματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν και να προβλέψουν καλύτερα την ηφαιστειακή δραστηριότητα σε περιοχές που καλύπτονται από παγετώνες.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν-Μάντισον των ΗΠΑ, χρησιμοποίησαν χρονολόγηση αργού και ανάλυση κρυστάλλων σε έξι ηφαίστεια στη νότια Χιλή, συμπεριλαμβανομένου του πλέον αδρανούς ηφαιστείου Μότσο-Τσοσουένκο, για να διερευνήσουν πώς η προώθηση και η υποχώρηση του παγοκαλύμματος της Παταγονίας επηρέασαν την ηφαιστειακή συμπεριφορά στο παρελθόν. Η εργασία γίνεται σε συνεργασία με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Lehigh, το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες και το Κολλέγιο Dickinson.

Χρονολογώντας με ακρίβεια προηγούμενες εκρήξεις και αναλύοντας κρυστάλλους σε εκρηκτικά πετρώματα, η ομάδα παρακολούθησε πώς το βάρος και η πίεση του παγετώδους πάγου μεταβάλλουν τα χαρακτηριστικά του μάγματος υπόγεια.

Διαπίστωσαν ότι κατά την κορύφωση της τελευταίας εποχής των παγετώνων (περίπου 26.000-18.000 χρόνια πριν), το παχύ στρώμα πάγου κατέστειλε τον όγκο των εκρήξεων και επέτρεψε σε μια μεγάλη δεξαμενή μάγματος πλούσιου σε πυρίτιο να συσσωρευτεί 10-15 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια.

Καθώς το στρώμα πάγου έλιωνε ραγδαία στο τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων, η ξαφνική απώλεια βάρους προκάλεσε χαλάρωση του φλοιού και διαστολή των αερίων στο μάγμα. Αυτή η συσσώρευση πίεσης πυροδότησε εκρηκτικές ηφαιστειακές εκρήξεις από το βαθύ φράγμα, προκαλώντας τον σχηματισμό του ηφαιστείου .

Ο Pablo Moreno-Yaeger από το Πανεπιστήμιο του Wisconsin-Madison, παρουσιάζει την έρευνα στο Συνέδριο Goldschmidt. Είπε: «Οι παγετώνες τείνουν να καταστέλλουν τον όγκο των εκρήξεων από τα ηφαίστεια από κάτω τους. Αλλά καθώς οι παγετώνες υποχωρούν λόγω της κλιματικής αλλαγής, τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι αυτά τα ηφαίστεια συνεχίζουν να εκρήγνυνται πιο συχνά και πιο εκρηκτικά».

«Η βασική προϋπόθεση για αυξημένη εκρηκτικότητα είναι αρχικά η ύπαρξη μιας πολύ πυκνής παγετώδους κάλυψης πάνω από έναν μαγματικό θάλαμο και το σημείο ενεργοποίησης είναι όταν αυτοί οι παγετώνες αρχίζουν να υποχωρούν, απελευθερώνοντας πίεση - κάτι που συμβαίνει αυτή τη στιγμή σε μέρη όπως η Ανταρκτική».

«Η μελέτη μας υποδηλώνει ότι αυτό το φαινόμενο δεν περιορίζεται στην Ισλανδία, όπου έχει παρατηρηθεί αυξημένη ηφαιστειακή δραστηριότητα, αλλά θα μπορούσε να συμβεί και στην Ανταρκτική. Άλλες ηπειρωτικές περιοχές, όπως μέρη της Βόρειας Αμερικής, της Νέας Ζηλανδίας και της Ρωσίας, απαιτούν επίσης πλέον στενότερη επιστημονική προσοχή».

Ενώ η ηφαιστειακή αντίδραση στην τήξη των παγετώνων είναι σχεδόν άμεση από γεωλογικής άποψης, η διαδικασία των αλλαγών στο σύστημα του μάγματος είναι σταδιακή και συμβαίνει κατά τη διάρκεια αιώνων, δίνοντας χρόνο για παρακολούθηση και έγκαιρη προειδοποίηση.

Οι ερευνητές σημειώνουν επίσης ότι η αυξημένη ηφαιστειακή δραστηριότητα θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στο παγκόσμιο κλίμα. Βραχυπρόθεσμα, οι εκρήξεις απελευθερώνουν αερολύματα (μικροσκοπικά σωματίδια σε αέρια) που μπορούν να ψύξουν προσωρινά τον πλανήτη. Αυτό παρατηρήθηκε μετά την έκρηξη του όρους Πινατούμπο στις Φιλιππίνες το 1991, η οποία μείωσε τις παγκόσμιες θερμοκρασίες κατά περίπου 0,5°C. Αλλά με πολλαπλές εκρήξεις, τα αποτελέσματα αντιστρέφονται.

«Με την πάροδο του χρόνου, η σωρευτική επίδραση πολλαπλών εκρήξεων μπορεί να συμβάλει στη μακροπρόθεσμη υπερθέρμανση του πλανήτη λόγω της συσσώρευσης αερίων του θερμοκηπίου», δήλωσε ο Moreno-Yaeger. «Αυτό δημιουργεί έναν βρόχο θετικής ανάδρασης, όπου το λιώσιμο των παγετώνων πυροδοτεί εκρήξεις και αυτές με τη σειρά τους θα μπορούσαν να συμβάλουν σε περαιτέρω υπερθέρμανση και τήξη».


Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα phys.org

Conference abstract: Expansion and contraction of the Patagonian ice sheet and it's influence on magma storage beneath Mocho-Choshuenco volcano. zenodo.org/records/15021753

https://phys.org/news/2025-07-glaciers-trigger-explosive-eruptions-globally.html


ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

Recent Posts Widget