Τι συμβαίνει στην Αϊτή;

Ο σεισμός του 2010 υπολογίζεται ότι σκότωσε περισσότερους από 200.000 ανθρώπους. Κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος των υποδομών του κράτους και άφησε πάνω από 2 εκατομμύρια ανθρώπους άστεγους.

Έκτοτε, η χώρα δεν έχει σταματήσει να υποφέρει από φυσικές καταστροφές και προβλήματα διοίκησης.

Η Αϊτή έχει βυθιστεί στο χάος, με ό,τι έχει απομείνει από την κυβέρνησή της να κηρύσσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ακόμη και καθώς ο εν ενεργεία πρωθυπουργός Ariel Henry δεν μπορεί να επιστρέψει στη χώρα λόγω κλιμακούμενης αναταραχής και απειλεί με «εμφύλιο πόλεμο».

Οι επικριτές λένε ότι ο Χένρι, ο οποίος έλειπε στην Κένυα προσπαθώντας να υποστηρίξει μια συμφωνία για την ανάπτυξη μιας διεθνούς αποστολής ασφαλείας για να βοηθήσει στην καταστολή αχαλίνωτων συμμοριών, δεν έχει νομιμότητα ως πρωθυπουργός και κατηγορεί τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους ότι προσπαθούν να στηρίξουν μια διεφθαρμένη αφρόκρεμα.

Μετά από μια σύνοδο κορυφής CARICOM την περασμένη εβδομάδα στη Γουιάνα, οι περιφερειακοί ηγέτες είπαν ότι ο Χένρι είχε δεσμευτεί για εκλογές έως τις 31 Αυγούστου του επόμενου έτους, αλλά με τον αρχηγό συμμορίας Jimmy Cherizier να καλεί τις μυριάδες ένοπλες εγκληματικές ομάδες της Αϊτής να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να τον ανατρέψουν, πολλά είναι τώρα αβέβαια.

Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι το νέο κύμα αναταραχών στην Αϊτή προκαλεί δραματική αύξηση στις ανθρωπιστικές ανάγκες της χώρας, εκτοπίζοντας χιλιάδες και αφήνοντας πολλούς χωρίς καταφύγιο και μικρή πρόσβαση σε τρόφιμα και ιατρικές υπηρεσίες.

Σύμφωνα με το συντονιστικό όργανο έκτακτης βοήθειας του ΟΗΕ, OCHA, σχεδόν 15.000 άνθρωποι εκδιώχθηκαν από τις τοποθεσίες τους στην πρωτεύουσα, Πορτ-ο-Πρενς, το Σαββατοκύριακο – 10 από τις 12 τοποθεσίες εκκενώθηκαν εντελώς.

Καθώς πολλά νοσοκομεία στο Πορτ-ο-Πρενς δεν λειτουργούν πλέον, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) ανέφεραν ότι ο αριθμός των τραυματιών στην πρωτεύουσα έχει αυξηθεί κατακόρυφα.

Τα οδοφράγματα και η ανασφάλεια καθιστούν αδύνατη τη μεταφορά των τραυματιών με ασθενοφόρο ή τη χρήση κινητών κλινικών, ενώ τα νοσοκομεία που εξακολουθούν να λειτουργούν εξαντλούνται από ιατρικές προμήθειες.

Ο Χένρι, ο οποίος ασκούσε καθήκοντα αρχηγού κράτους από τη δολοφονία του προέδρου Jovenel Moïse τον Ιούλιο του 2021, αντιμετώπιζε κρίση νομιμότητας εδώ και χρόνια και έπρεπε να παραιτηθεί τον Φεβρουάριο.

Αντίθετα, διπλασίασε τις προσπάθειες για την ανάπτυξη μιας εγκεκριμένης από τον ΟΗΕ αποστολής Πολυεθνικής Υποστήριξης Ασφάλειας (MSS) στην Αϊτή, ταξιδεύοντας την περασμένη εβδομάδα στην Κένυα, η χώρα που επρόκειτο να ηγηθεί της αποστολής, αλλά τα δικαστήρια της την είχαν εμποδίσει.

Οι αρχηγοί συμμοριών εκμεταλλεύτηκαν το ταξίδι του Χένρι για να πάρουν τον έλεγχο των βασικών υποδομών και να τον εμποδίσουν να επιστρέψει, πυρπολώντας αστυνομικά τμήματα και εξαπολύοντας επίθεση στο διεθνές αεροδρόμιο. Ένοπλες ομάδες εισέβαλαν επίσης σε δύο σωφρονιστικά ιδρύματα, απελευθερώνοντας περισσότερους από 3.600 κρατούμενους, πολλοί από τους οποίους ήταν μέλη συμμοριών. Τουλάχιστον 12 άνθρωποι σκοτώθηκαν και πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν.

Στις 5 Μαρτίου, ο Χένρι προσγειώθηκε στο Πουέρτο Ρίκο και αναφέρθηκε ότι αναζητούσε τρόπους να επιστρέψει στη χώρα του, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες και η CARICOM φέρεται να τον πιέζουν τώρα να παραιτηθεί .

Ορισμένες αναφορές αναφέρουν ότι ο πρώην αρχηγός της αστυνομίας, γερουσιαστής και ηγέτης  Guy Philippe, ο οποίος έπαιξε ρόλο στην ανατροπή του Jean-Bertrand Aristide το 1991 και αποφυλακίστηκε πρόσφατα από τη φυλακή στις ΗΠΑ, θέλει να ηγηθεί ενός μεταβατικού προεδρικού συμβουλίου.

Οι ρίζες των προβλημάτων της Αϊτής χρονολογούνται από την εποχή της αποικίας. Αν και το έθνος της Καραϊβικής έγινε η πρώτη μαύρη δημοκρατία στον κόσμο το 1804, αναγκάστηκε να πληρώσει δισεκατομμύρια στη Γαλλία για να εξασφαλίσει την ελευθερία της. 

Αυτό το χρέος ακρωτηρίασε οικονομικά την Αϊτή και σε συνδυασμό με δεκαετίες δικτατοριών, φυσικών καταστροφών, πολιτικής και περιβαλλοντικής κακοδιαχείρισης, μακρά στρατιωτική κατοχή των ΗΠΑ και εξουθενωτικό εμπορικό εμπάργκο των ΗΠΑ, συνέβαλε στην πρόσφατη αναταραχή της.

Γεωδίφης με πληροφορίες  από την  thenewhumanitarian.org

 https://www.thenewhumanitarian.org/news/2024/03/06/haiti-round-up-humanitarian-backdrop