Ο Μεγάλος Κάμπος της Κω,1961
«Ους η Κως έθρεψε ουδ' Αίγυπτος δύναται θρέψαι».
Ο Μεγάλος Κάμπος σε φωτογραφία των Konrad Helbig-Toni Schneider, αποτελείται από πρόσφατα παράκτια υλικά και από νεότερες αλλουβιακές αποθέσεις δηλαδή χαλαρές αργιλοαμμώδεις ποτάμιες προσχώσεις, ηλικίας τουλάχιστον 10000 ετών. Ένα από τα πιο εύφορα μέρη της Μεσογείου, ο μικρός Νείλος του Αρχιπελάγους του Αιγαίου.
«Κάμπος» τόπος ανοιχτός, ανοιχτωσιά , πεδιάδα , τόπος πεδινός. Στα λατινικά campus, από την ελληνιστική.« Κατὰ τὰ ῥεῖθρα καμπῶν», Στράβωνας.
Οι Γερμανοί Konrad Helbig-Toni Schneider, αναφέρουν τα εξής:
«Το μεγάλο αλλά θεαματικό νησί της Κω - έχει 282 τετραγωνικά χιλιόμετρα και περίπου 18.000 κατοίκους - δείχνει ένα εντελώς ασύμμετρο προφίλ: η νότια ακτή κυριαρχείται από τα απότομα, ύψους 846 μέτρων, Δίκαιο Όρος, τον Ορομέδωνα της αρχαιότητας, με τους γκρίζους και μαύρους ασβεστολιθικούς σχιστόλιθους, ενώ η βόρεια ακτή είναι μια ασυνήθιστα εκτεταμένη προσχωσιγενής πεδιάδα που ξεκινά από την πρωτεύουσα του νησιού και συνοδεύει την οροσειρά για 30 χιλιόμετρα».
«Εδώ βρίσκεται η σημαντική ευφορία της Κω, όπου σήμερα καλλιεργείται κυρίως καπνός, αλλά και τεράστια ποσότητα καρπουζιών και κολοκυθιών, τα οποία εξάγονται στα μακρινά νησιά από τις αρχές του καλοκαιριού και μετά. Εδώ βρισκόταν κάποτε οι πολύκροτοι πορτοκαλόκηποι των Τούρκων αξιωματούχων, από τους οποίους ονομάστηκε ολόκληρο το νησί Νεραντζιά. Μαράθηκαν λόγω προσβολής από παράσιτα γύρω στα μέσα του περασμένου αιώνα και επανεμφανίστηκαν μόνο στα περίχωρα της πόλης».
«Τα χωριά αναπτύχθηκαν στις πρώτες κορυφές λόφων. Η ίδια η πεδιάδα παρέμενε πάντα ακατοίκητη λόγω της ελονοσίας, η οποία ήταν παντοδύναμη μέχρι την εισαγωγή του αμερικάνικου DDT».
«Τα χωράφια είναι ραντισμένα, το νερό από τα ρυάκια ρεέι από την έξοδο του βουνού, ενώ στα προς τη θάλασσα μέρη υπάρχουν βρύσες και ανεμόμυλοι. Μόνο στις λίγες πολυσύχναστες περιόδους εργασίας της γεωργικής χρονιάς συναντάς ανθρώπους μέσα στα λάχανα και τα αγαθά, αλλά ακόμα και ο αγρότης και η άτονη ομάδα βοοειδών μπροστά στο άροτρο χάνονται αμέσως ξανά στην απεραντοσύνη και πλάτος αυτής της ατελείωτης πεδιάδας».
Γεωδίφης
Πηγή-Konrad Helbig-Toni Schneider,1961
Αρχιπέλαγος του Αιγαίου