Τι είναι οι ευκρίτες που κάηκαν πάνω από την Γερμανία;

Οι Πολωνοί κυνηγοί μετεωριτών μας ανέφεραν ότι βρήκαν θραύσματα του αστεροειδούς 2024BX1, που κάηκε πάνω από τη Γερμανία το περασμένο Σάββατο. Οι αρχικές εκτιμήσεις είναι ότι πρόκειται για Ευκρίτες, κομμάτια του μεγάλου αστεροειδούς της κύριας ζώνης Vesta. Φωτογραφία από Franck Marchis/twitter.

Διακρίνονται εύκολα

Οι Ευκρίτες πήραν το όνομά τους από την ελληνική λέξη «εύκριτος» που σημαίνει «εύκολα διακρίνονται». Αυτό αναφέρεται στα πυριτικά ορυκτά σε αυτά, τα οποία μπορούν εύκολα να διακριθούν λόγω του σχετικά μεγάλου μεγέθους κόκκου τους. 

Ευκρίτης είναι επίσης ένας πλέον απαρχαιωμένος όρος για το bytownite-gabbro, ένα πυριγενές πέτρωμα που σχηματίζεται στον φλοιό της Γης. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε ως όνομα τύπου βράχου για ορισμένα από τα παλαιογενή πυριγενή πετρώματα της Σκωτίας.

Οι ευκρίτες είναι αχονδριτικοί πετρώδεις μετεωρίτες, πολλοί από τους οποίους προέρχονται από την επιφάνεια του αστεροειδούς 4 Vesta και αποτελούν μέρος της ομάδας των μετεωριτών HED. 

Είναι η πιο κοινή ομάδα αχονδρίτη με πάνω από 100 μετεωρίτες που έχουν βρεθεί. Οι ευκρίτες αποτελούνται από βασαλτικό πέτρωμα από τον φλοιό 4 Vesta ή παρόμοιο μητρικό σώμα. Αποτελούνται κυρίως από πυροξένιο φτωχό σε ασβέστιο, πιγεονίτη και πλαγιόκλαση πλούσιο σε ασβέστιο (ανορθίτη). 

Είδη ευκριτών

Με βάση τις διαφορές στη χημική σύνθεση και τα χαρακτηριστικά των κρυστάλλων των συστατικών, υποδιαιρούνται σε διάφορες ομάδες:

Οι ευκρίτες της κύριας σειράς σχηματίζονται κοντά στην επιφάνεια και είναι ως επί το πλείστον ρηγόλιθοι που λιθοποιούνται υπό την πίεση υπερκείμενων νεότερων αποθέσεων. 

Οι ευκρίτες  Stannern είναι μια σπάνια ποικιλία. 

Οι ευκρίτες  Nuevo Laredo πιστεύεται ότι προέρχονται από βαθύτερα στρώματα του φλοιού του 4 Vesta και αποτελούν μια μεταβατική ομάδα προς τους αθροιστικούς ευκρίτες. 

Οι αθροιστικοί ευκρίτες είναι σπάνιοι τύποι με προσανατολισμένους κρυστάλλους, που πιστεύεται ότι έχουν στερεοποιηθεί σε θαλάμους μάγματος βαθιά μέσα στον φλοιό του 4 Vesta. 

Οι ευκρίτες Polymict είναι ρηγόλιθοι που αποτελούνται κυρίως από θραύσματα ευκρίτη και λιγότερο από ένα μέρος στα δέκα διογενίτη. Είναι λιγότερο συχνοί.

Ρηγόλιθος

Οι ρηγόλιθοι ονομάστηκαν για πρώτη φορά από τον Αμερικανό γεωλόγο George P. Merrill  το 1897, ο οποίος έγραψε σχετικά: «Κατά τόπους αυτό το κάλυμμα αποτελείται από υλικό που προέρχεται από αποσάθρωση βράχων ή την ανάπτυξη φυτών επί τόπου. Σε άλλες περιπτώσεις πρόκειται για θραυσματική και περισσότερο ή λιγότερο αποσυντεθειμένη ύλη που παρασύρεται από τον άνεμο, το νερό ή τον πάγο από άλλες πηγές. Ολόκληρος αυτός ο μανδύας από μη ενοποιημένο υλικό, ανεξάρτητα από τη φύση ή την προέλευσή του, προτείνεται να ονομαστεί ρηγόλιθος».

Γεωδίφης με πληροφορίες από  ΝΑΣΑ, USGS και Βικιπαίδεια