Ασκληπιώ ανατιθείσαι και θυσιάζουσαι

«Αυτή είναι η επίσκεψη δύο φτωχών γυναικών με προσφορά στον ναό του Ασκληπιού στην Κω. Ενώ θυσιάζεται ο κόκορας, στρέφονται, για να θαυμάσουν τα έργα τέχνης...».

Σε περιοδικό το 1904, ο Richard Wünsch αντιμετώπισε το τέταρτο Mimus του Ηρώνδα ως «Ασκληπιώ ανατιθείσαι και θυσιάζουσαι» ως νέο θρησκευτικό-ιστορικό έγγραφο και από αυτή την άποψη η προϋπόθεση (σελ. 114) ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε με ασφάλεια τις δηλώσεις του Ηρώνδα για τις τρέχουσες τελετουργίες ως υλικό τεκμηρίωσης είναι απολύτως δικαιολογημένη, αν και θα ήθελα να διατυπώσω το σκεπτικό κάπως διαφορετικά: όχι ως εκπρόσωπος του Docta poesis των Αλεξανδρινών που μελέτησε τις Κωακές τελετουργίες, αλλά ως βιολόγος που αναπαρήγαγε πιστά όσα παρατήρησε από τη ζωή κατά την παραμονή του στην Κω χωρίς καμία επιστημονική μελέτη. 

Η ανακάλυψη του Ασκληπιείου της Κω ολοκληρώθηκε το φθινόπωρο του 1904· με οδήγησε στην ανακάλυψή του το 1902 μετά από 10 χρόνια μελέτης του Ηρώνδα.

Η επαλήθευση της περιγραφής του έναντι των αποτελεσμάτων των ανασκαφών πρέπει επομένως να έχει μια ειδική έκκληση για μένα, και μέσω αυτών έπειθα όλο και περισσότερο για την τεκμηριωμένη αξία των λογοτεχνικών τεκμηρίων. Τα αρχαιολογικά ευρήματα και η απεικόνιση του ποιητή εξηγούσαν το ένα το άλλο βήμα βήμα. 

Τα αποτελέσματα αυτής της σύγκρισης τα έχω παρουσιάσει προσωρινά στην πρώτη μου ανασκαφική έκθεση Αρχ. Anz. 1903, σ. 8 και αναλυτικότερα στα αυστριακά, ετήσια περιοδικά .

 Από τότε, πιστεύω ότι έχω σημειώσει περαιτέρω πρόοδο στην ερμηνεία των μνημειακών στοιχείων και έτσι έχω αποκτήσει γνώσεις που ανοίγουν περαιτέρω προοπτικές για την ιστορία της θρησκείας. Πρώτα απ 'όλα, η ιδέα του σκηνικού της δράσης πρέπει να τεθεί σε νέα βάση, αν και το έχω ήδη κάνει. 

Από τους τρεις ναούς του Ασκληπιείου, μόνο ο Ναός Β λαμβάνεται υπόψη δεδομένης χρονικής περιόδου. Για το ποίημα δεν υπάρχει άλλο εύρος από το 270 - 250 π.Χ  δυνατό· ο νέος ναός Α μόλις χτίστηκε πριν από το 250. 

Εάν ο νέος ναός ήταν το σκηνικό, ο ποιητής θα έπρεπε επίσης να υπαινίσσεται αυτό. Δεδομένου ότι ο Ναός Β υπήρχε ακόμη σε όλη την αρχαιότητα, δεν θα υπήρχε λόγος να μεταφερθεί σε αυτόν η ζωγραφική του Απελλή, που δημιουργήθηκε πολύ πριν την κατασκευή του νέου ναού. 

Το πρώτο μέρος του Mimus[Μίμου] δεν λαμβάνει χώρα στο ναό ή στον προαύλιο χώρο του, όπως υπέθεσε ο Wünsch στη σ. 95, αλλά μπροστά του, στο βωμό, που ήταν διακοσμημένο με αγάλματα της οικογένειας του Ασκληπιού, δωρεά του Ευθεία και έργο των γιων του Πραξιτέλη. 

Εδώ ειπώθηκε η προσευχή, εδώ κατατέθηκε η προσφορά, εδώ καλούνταν να παραλάβει το ζώο της θυσίας και να προσφέρει τη θυσία. Γύρω από το βωμό και τον ναό, πιθανότατα όχι και στον προθάλαμο του [Προκαταρκτικές αναφορές για τις ανασκαφές, 1905] υπήρχαν τα έργα που θαύμαζαν οι γυναίκες. Κατά τη διάρκεια αυτών των ενεργειών έφτασε η μέρα: η μεγάλη πόρτα που οδηγεί από τον προθάλαμο του ναού στο σηκό ανοίγει ...

Έτσι ο Wünsch ερμήνευσε σωστά τις λέξεις «η θύρη γαρ ώικται κανείθ ο παστός»  στη σελ. 108 και το εξήγησε με τη διάταξη της κουρτίνας ως δεύτερο κλείσιμο ακριβώς πίσω από την πόρτα, το οποίο μπορεί ακόμα να παρατηρηθεί στις ιταλικές εκκλησίες. Ωστόσο, δεν πρέπει να σκεφτόμαστε μια βαριά δερμάτινη κουρτίνα, όπως στην Ιταλία, αλλά μια ελαφριά λινή κουρτίνα που μπορεί να τραβηχτεί προς τα πάνω ή στο πλάι και που μπορεί επίσης να ήταν σε κάποια απόσταση από την πόρτα. 

 Rudolf Herzog

Aus  dem  Asklepieion  von  Kos

[Tübingen,1907]