Τοποθεσία Αμπάβρης ή Αμπαύρης

Οικισμός σε ύψωμα, στην Οδό Βουρίνας νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας. Εδώ συγκέντρωναν το νερό της Βουρίνας οι Ιταλοί και με υδραγωγεία το διοχέτευαν στην πόλη. 

Η φωτογραφία από το πέτρινο λήφθηκε το 2008, πριν από τον σεισμό του 2017, ο οποίος προκάλεσε ζημιές στο εν λόγω κτίριο.

Στο βάθος το ύψωμα περιέχει μια από τις σπουδαίες κατασκευές της Κω, το αρχαίο θέατρο της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής πόλης, το οποίο βρισκόταν μέσα στο αρχαίο τείχος  του 4ου αιώνα π.Χ.

Ίσως σε αυτή την τοποθεσία να γινόταν ανάπαυλα των πεζοπόρων που κατευθύνονταν προς το Ασκληπιείο. 

Άμπαυσις

Η λέξη ἄμπαυσις σημαίνει ανάπαυσις. «Ανάπαυσις ἐν παντὶ γλυκεῖα ἔργῳ» αναφέρει ο Πίνδαρος. «Ανάπαυσις ἔκ τινος, κακῶν» μας λέει ο Θουκυδίδης. 

Το τοπωνύμιο πιθανόν να προέρχεται από το «άμπαυλις» ποιητικός τύπος του ανάπαυλις κατά τον Α.Καραναστάση.

Για τον Μ.Σκανδαλίδη «Αμπαύρης» μπορεί να σημαίνει μέρος όπου γινόταν ανάπαυλα των πεζοπόρων το πιθανότερο ή τόπος με φρουρά καθώς ήταν σε ύψωμα[φρυκτωρία] ή ακόμη νεκροταφείο κάτι που δεν έχει επιβεβαιωθεί.

Ο Ιάκωβος Ζαρράφτης αναφέρει μόνο τα μικρά υψώματα Αμπάβρη, τίποτα άλλο.

Ο Αμπάβρης κείται πάνω σε νεότερες ολοκαινικές αποθέσεις δηλαδή προσχωσιγενή χαλαρά αργιλοαμμώδη και αδρομερή υλικά ηλικίας των τελευταίων 10000 χρόνων. 

Οι γεωτεχνικές συνθήκες του εδάφους δεν είναι οι καλύτερες όμως πρόκειται για περιοχή ιδιαίτερη εύφορη  και πλούσια σε νερά γι' αυτό κατοικείται από τα παλιά χρόνια.

Αποτελεί μια σπουδαία υδρογεωλογική λεκάνη που δρα σαν σφουγγάρι συγκεντρώνοντας τα νερά που έρχονται από τα ορεινά μέρη. Δεν είναι τυχαίο ότι εδώ υπήρχαν σημαντικά τεχνικά έργα αρχαία ή ακόμη νεότερα όπως υδραγωγεία, δεξαμενές,εντυπωσιακά πηγάδια, βαπτιστήρια  τα οποία σήμερα μπορεί να μην χρησιμοποιούνται αλλά μας δίνουν μία ιδέα για το παρελθόν της περιοχής. 

Αμπαρβάλια

Τέλος αξίζει να τονιστεί η ρωμαϊκή αγροτική γιορτή της γονιμότητας που πραγματοποιόταν στα τέλη του μήνα Μάη, και ονομαζόταν Αμπαρβάλια. Από την λατινική σύνθετη λέξη Ambervalia, [arvum «πεδίο» και amb «τριγύρω», «περιβάλλον»].

Δεν ξέρω αν έχει κάποια σχέση με το τοπωνύμιο της περιοχής. 

Όμως ήταν προς τιμή της ρωμαϊκής θεότητας Κέρες (Ceres), της αντίστοιχης θεάς Δήμητρας των αρχαίων Ελλήνων. Σε αυτή θυσίαζαν έναν ταύρο, ένα γουρούνι και ένα πρόβατο, τα οποία πριν τη θυσία τα γύριζαν τρεις φορές γύρω από τα χωράφια. 

Ωστόσο δεν έχει βρεθεί ναός της Δήμητρας σε μία περιοχή που περισσότερο φημίζεται για την σχέση της με τον Διόνυσο από τα ελληνιστικά χρόνια.

Γεωδίφης

Πηγή-Παιδί της Ρέας