Η επιγραμματικότητα των νησιωτών

Η Καρδάμαινα της δεκαετίας του '70.

Ἀπὸ τὰ παιδικὰ καὶ μαθητικά μου χρόνια ἔνιωθα μεγάλη εὐχαρίστηση καὶ ζωηρὸ ἐνδιαφέρον, νὰ παρακολουθώ στὸ χωριό μου τὶς συζητήσεις τῶν γερόντων, εἴτε ἦσαν γεωργοί, μυλωνάδες, μαραγκοί, ψαράδες, χτίστες καὶ παπάδες, εἴτε ἦσαν ἁπλοὶ ἐργάτες καὶ βιοπαλαιστές.

Παρόλο ποὺ ἦσαν ἀγράμματοι ἄνθρωποι κι ἄβγαλτοι ἀπὸ τὸν στενὸ περίγυρο τοῦ χωριοῦ, ὡστόσο δὲν ἀστοχοῦσαν καθόλου στὶς κρίσεις τους πάνω στὰ διάφορα θέματα τῆς δουλειᾶς καὶ τῶν ἀσχολιῶν τους. Ἐκφράζονταν ἐπιγραμματικὰ καὶ θυμόσοφα γιὰ τὸ κάθε τὶ καὶ οἱ ἰδέες τους ἦσαν πάντα λαγαρές, εὔστοχες, θεμελιωμένες.

Ζωηρότατη μοῦ μένει ἀπὸ τότε ἡ ἐντύπωση ἀπὸ τὶς διάφορες συνελεύσεις τῆς Δημογεροντίας. Λάβαιναν μέρος οἱ προύχοντες καὶ οἱ ἡλικιωμένοι, ὅταν ἐπρόκειτο νὰ συζητήσουν καὶ νὰ πάρουν ἀπόφαση γιὰ ζητήματα, ποὺ ἐνδιέφεραν ὅλο τὸ χωριό.

Συνήθως ἐμαζεύονταν στὴν ἐκκλησία, εἴτε στὸ Σχολείο γιὰ μεγαλύτερη εὐρυχωρία. Γιὰ δευτερεύοντα ζητήματα μαζεύονταν καὶ στὴν «πεζούλα» ἢ στὸν «ταβλάδο» τοῦ σπιτιοῦ τοῦ μουχτάρη.

Τὶς συζητήσεις αὐτὲς ποὺ μᾶς θυμίζουν τὴν Ἐκκλησία τοῦ Δήμου τῆς ἀρχαίας ᾿Αθήνας καὶ τὴν «᾿Απέλλα» τῆς Σπάρτης, μποροῦσαν νὰ παρακολουθοῦν καὶ ὅσοι ἀπὸ τοὺς νεότερους ἤθελαν, χωρὶς ὅμως νὰ ἔχουν τὸ δικαίωμα νὰ πάρουν τὸ λόγο καὶ νὰ ἐκφέρουν γνώμη. Ἦσαν δηλαδὴ ἁπλοὶ θεατὲς καὶ ἀκροατές...

Ηρακλής Καραναστάσης

Λαογραφικά της Κω,1980

Ο Ηρακλής Καραναστάσης, συγγραφέας και καθηγητής από την Καρδάμαινα, σε ταυτότητα ως πρωτοετής φοιτητής της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών...