Πριν από 2.700 χρόνια, ο Ηράκλειτος από την αρχαία Έφεσο παρέδωσε τον θρόνο του στον αδελφό του .Έγραψε μόνο ένα βιβλίο...σε έναν εύθραυστο κύλινδρο παπύρου. Σώζονται μηδέν αντίτυπα... Ωστόσο, επηρέασε στοχαστές από τον Πλάτωνα μέχρι τον Νίτσε .
Έγραψε για τα ελαττώματα των δημοκρατιών, γιατί χρειάζεστε σύγκρουση και πολλά άλλα.
Ο Ηράκλειτος λέει γιατί έχει σημασία η σύγκρουση: «Ο ποιητής ήταν ένας ανόητος που δεν ήθελε καμία σύγκρουση μεταξύ μας, θεών ή ανθρώπων. Η αρμονία χρειάζεται χαμηλά και ψηλά, όπως οι απόγονοι χρειάζονται τον άνδρα και τη γυναίκα. Η ζωή είναι δυνατή μόνο στην ένταση μεταξύ των αντιθέτων.Η διαμάχη του κόσμου μας είναι αυτή που τον κάνει γόνιμο.
Οι σύγχρονοι έχουν εμμονή με το πώς να ζήσουν, οι αρχαίοι είχαν εμμονή με το πώς να πεθάνουν.Ο Ηράκλειτος λέει: «Οι πιο τυχεροί πεθαίνουν με αξιόλογους θανάτους».Αυτό που αξίζει ένας θάνατος είναι ο ατομικός γρίφος του κάθε ανθρώπου που πρέπει να λύσει. Αλλά ίσως η τιμή, το θάρρος και οι αρχές είναι μέρος της απάντησης
Λέει για το πώς χειραγωγούνται οι μάζες στις δημοκρατίες: «Τι ωφελούν τα πνεύματα αυτών των ανθρώπων, που αφήνουν τους εαυτούς τους να οδηγούνται από ομιλητές, χωρίς να υπολογίζουν σε πόσους ανόητους και κλέφτες είναι μεταξύ τους και πόσοι λίγοι επιλέγουν τους καλούς;» Οι «έξυπνοι» άνθρωποι παραπλανούνται και από την προπαγάνδα.
Γιατί χρειαζόμαστε παραλείψεις από τους κανόνες, ο Ηράκλειτος λέει:«Ο κανόνας που κάνει το θέμα του να κουράζει είναι μια πρόταση σκληρής εργασίας. Για αυτόν τον λόγο, η αλλαγή δίνει ανάπαυση». Όταν κολλάς στο ίδιο μοτίβο, η ζωή μοιάζει με ρολόι, ΤΟΤΕ αναζητάτε ένα διάλειμμα στο μοτίβο.
Στα όνειρα, ο Ηράκλειτος ήταν 20 αιώνες μπροστά από όλους: «Ακόμα και μια ψυχή βυθισμένη στον ύπνο δουλεύει σκληρά και βοηθά να φτιάξουμε κάτι από τον κόσμο». Τώρα καταλαβαίνουμε ότι τα όνειρα διατηρούν την εγρήγορση μας συνεκτική. Ο Ηράκλειτος ήξερε ότι «βοηθούσαν να φτιάξουμε κάτι από τον κόσμο».
Λέει γιατί η αποτυχία είναι καλή: «Το να έχουμε πάντα αυτό που θέλουμε μπορεί να μην είναι η καλύτερη τύχη. Η υγεία φαίνεται πιο γλυκιά μετά την ασθένεια, το φαγητό στην πείνα, η καλοσύνη στον απόηχο του κακού και στο τέλος του ημερήσιου ύπνου εργασίας».Είναι ΚΑΛΟ να χάνεις, να υποφέρεις, ώστε να νιώθεις την αντίθεση.
Ο Ηράκλειτος για το πώς να ζεις: «Οι καλύτεροι επιλέγουν την πρόοδο προς ένα πράγμα, ένα όνομα που τιμάται για πάντα από τους θεούς, ενώ άλλοι τρώνε τον δρόμο τους προς τον ύπνο σαν βόδια ανώνυμα». Με ένα όνομα που τιμάται για πάντα από τους θεούς, εννοεί στόχους διαρκούς αξίας: • Αριστεία • Εξουσία • Αφοσίωση.
Έναν αιώνα πριν από τον Σωκράτη: «Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να γνωρίσουν τον εαυτό τους» Ο Ηράκλειτος ήταν σε διαλογισμό και αυτοστοχασμό τον 5ο αιώνα π.Χ. «Οι αιτούντες για σοφία κάνουν αυτό που έχω κάνει: ρωτήστε μέσα σας» Αλλά σημειώστε: ήταν επίσης γνωστός ως ο φιλόσοφος που κλαίει...
Λέει επίσης ότι: «Δεν μπορείς να περάσεις δύο φορές στο ίδιο ποτάμι». Γιατί τη δεύτερη φορά είσαι διαφορετικός και το ποτάμι επίσης.
Ο Ηράκλειτος νόμιζε ότι ο κόσμος ήταν φτιαγμένος από φωτιά και είχε την εφήμερη αστάθεια μιας φλόγας. Ας είναι, Ηράκλειτε, θα πολεμήσουμε την εντροπία ούτως ή άλλως.
Jash Dholani
@oldbooksguy/twitter
