Ένας πόνος στο Λαιμό...

«Sic natura iubet. Ideo noli molestare eam». Έτσι διατάζει η φύση. Μην την ενοχλείς λοιπόν. Άστη να το κάνει όπως αυτή επιθυμεί.

Η καλδέρα της Κεφάλου και στο βάθος ένα από τα μοναδικά γεωλογικά χαρακτηριστικά  του νησιού, ο Λαιμός του από το βουνό του Δία, το Ζηνί.

Ο Λαιμός απέχει περίπου 4,6 χλμ από το Φυτώριο της Πλάκας μια περιοχή με γερμανική μονάδα και διοικητή κατά τη διάρκεια της μεγάλης πείνας του νησιού. Οι Κεφαλιανοί όφειλαν να τροφοδοτούν με ντόπιο κρέας από τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις τους τις ανάγκες του στρατοπέδου που ανήκε πλέον στους Γερμανούς.

Ο Κλέβερ κατά τα λεγόμενα του, ήταν πολιτικός μηχανικός όχι στρατιωτικός καριέρας, λάτρης του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού που του άρεσε να απαγγέλει ομηρικούς στίχους και είχε ως όνειρο ζωής να ταξιδέψει στους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας μετά το τέλος του πολέμου. Δεν γνωρίζω αν μπόρεσε να πραγματοποιήσει ποτέ την επιθυμία του. 

Όμως η διαδρομή που έκανε ο Γερμανός διοικητής για να φτάσει στην Κέφαλο είναι η ίδια που έπαιρνα για να βρεθώ στον μοναδικό Βρωμότοπο της. Πέρναγα από τις Αμμουδιές, την παράλια λαγκαδιά του Πολέμη, που ίσως σχετίζεται με τις πολεμικές επιχειρήσεις του ‘21 σύμφωνα με ντόπιες πηγές. 

Όλες αυτές οι τοποθεσίες είναι φτιαγμένες από το υλικό που έφτιαξε τη «γέφυρα» στεριάς την οποία συχνά διέσχιζα και προήλθε από τη Μεγάλη Έκρηξη του ηφαιστείου της Αβύσσου, πριν από 161 περίπου χιλιετίες. Πριν το Φυτώριο είχε χρησιμοποιηθεί από τους προηγούμενους ενοίκους του νησιού Ιταλούς, όπου είχαν σκαφτεί τεχνητές σπηλιές και σήραγγες στους συμπαγοποιημένους και εύκολους σε λάξευση τόφφους για την αποθήκευση καυσίμων και πυρομαχικών. 

Αρκετοί γήλοφοι πορσελάνης χάθηκαν με τη διάνοιξη του δρόμου Κω-Κεφάλου μου έχουν πει παλιοί Κεφαλιανοί.

Η γεωγραφία του Λαιμού της Κω, από αυτό το σημείο διέρχεται το Ρήγμα Κοχυλάρι μέρος της συστάδας ρηγμάτων της τεκτονικής δομής Κω που έδωσε το μέγιστο επεισόδιο του 1493 μ.Χ από τον οποίο σκοτώθηκαν τουλάχιστον 5000 κάτοικοι του νησιού. Κατά την αρχαιότητα σύμφωνα με τον Ζαρράφτη αριθμός των κατοίκων της Κεφάλου υπερέβαινε τους 50.000;

Την πρώτη περίοδο του πολέμου επί ιταλοκρατίας λίγο πριν το 1928, κυβερνητικά έργα οδοποιίας συνέδεσαν την πόλη με την Κέφαλο διαμέσου του Ζιπαριού, του Πυλιού και της Αντιμάχειας με αποτέλεσμα σε 1,5 ώρα περίπου να μπορείς να βρεθείς με αυτοκίνητο στο δυτικό άκρο. Πριν η επικοινωνία ήταν προβληματική αν και υπήρχε οθωμανικός δρόμος που ένωνε το χωριό της Κεφάλου με την Αντιμάχεια. Για να φτάσει ένα ζώο χρειαζόταν χρόνος περίπου 7 ώρες. Η απομόνωση και η απόσταση πάντοτε έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και το γλωσσικό ιδίωμα της Κεφάλου, το οποίο παραμένει ακόμη δωρικό. 

Ο λαιμός στην ανατομία των σπονδυλωτών είναι το μέρος του σώματος που χωρίζει το κεφάλι από τον κορμό.Είναι μια σύνθετη δομή πολλών οστών, μυών, νεύρων, αιμοφόρων αγγείων, λεμφαγγείων και άλλων συνδετικών ιστών.Η ευθυγράμμιση των σπονδύλων καθορίζει το σχήμα του ανθρώπινου λαιμού, αυτό δεν απέχει κατά κάποιο τρόπο από τον γεωλογικό τρόπο δημιουργίας και ανάπτυξης του στη δυτική Κω. 

Ο Λαιμός για εκατομμύρια χρόνια δεν υπήρχε, ήταν κάτω από τη θάλασσα. Γεννήθηκε από σεισμούς και τις ηφαιστειακές εκρήξεις του νησιού. Είναι ένα μέρος όπου μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τις φυσικές δυνάμεις που σαν μηχανικοί της γης δούλεψαν για να ενοποιήσουν δύο γειτονικούς αλλά ξένους κόσμους για χιλιάδες χρόνια. 

Μία πρώτη προσπάθεια έγινε από την έκρηξη που γέννησε το Ζηνί, όμως έμεινε στη μέση. Χρειάστηκε μια ακόμη πιο ισχυρή, αυτό ακριβώς έγινε με την πλειοκαινική υπερέκρηξη της Χελώνης από την Άβυσσο με την οποία είχε πλέον επιτευχθεί ο στόχος. Όλα αυτά είναι γραμμένα στους βράχους του Λαιμού, προϊόν της μοναδικής γεωλογίας του νησιού και δίπλα του το Κοχυλάρι ένα ρήγμα από το οποίο μάλλον προήλθε ο φοβερός σεισμός του 1493 μ.Χ που άφησε πίσω του τουλάχιστον 5000 νεκρούς συμπατριώτες μας.

«Η ζωή μπορεί να γίνει κατανοητή μόνο προς τα πίσω, αλλά πρέπει να τη ζήσουμε μπροστά» όπως είχε πει ο Δανός θεολόγος και ο πρώτος υπαρξιστής φιλόσοφος, Søren Kierkegaard[1813-1855].

 Γεωδίφης

Πηγές:

1. Κώια-Ιάκωβος Ζαρράφτης

2.Ο μύθος των Κώων για το ακρωτήριο Χελώνη -μέρος 2ο

3.Παιδί της Ρέας

4.Περίσσεμα αγάπης- Χαράλαμπος Νικολής

5. Ιστορία των σεισμών της Κω, 2018-2023

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

Πώς σχηματίστηκε ο Λαιμός στην Τάφρο της Αντιμάχειας; Σήμερα και πριν από 161.000 χρόνια.

Τάφροι υποθαλάσσιοι της Κω και ο Λαιμός της Κεφάλου με μήκος 1670μ. σε τρισδιάστατο μοντέλο.

Ο Λαιμός σε γεωμορφολογικό τρισδιάστατο μοντέλο της Δυτικής Κω...υπήρχε όταν η αρχαία Αστυπάλαια ήταν η πρώτη πρωτεύουσα του νησιού της Κω.

Μία υπέροχη φωτογραφία της δεκαετίας του 30 από την ορεινή Κω. Από την Οροσειρά του Πρίωνα [Δίκαιου] διακρίνεται η μεγάλη και εύφορη πεδιάδα της Καρδάμαινας, το οροπέδιο της Αντιμάχειας και ο Λαιμός του νησιού με τη χερσόνησο της Κεφάλου, ή του Λακητήρα κατά τον Στράβωνα!

Ο Λαιμός υπαγόταν στον αρχαίο Δήμο των Ισθμιωτών σύμφωνα με τον Σκωτσέζο επιγραφολόγο W.Paton, 1891.

Σε ιταλικό σκίτσο ο δρόμος που συνέδεε την πόλη της Κω με την Κέφαλο.