Η μυκηναϊκή μωβ βαφή του 16ου αιώνα π.Χ.

Το νησί της Αίγινας φιλοξενούσε ένα εργαστήριο μωβ βαφής,το λεγόμενο τυριανό μωβ, της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό ανοιχτής πρόσβασης PLOS ONE από τη Lydia Berger του Πανεπιστημίου Paris Lodron του Σάλτσμπουργκ, Αυστρία και τους συνεργάτες της.

Εργαλεία, κεραμικά και κοχύλια παρέχουν λεπτομέρειες της μυκηναϊκής παραγωγής βαφής τον 16ο αιώνα π.Χ.

Οι έγχρωμες βαφές ήταν ένα σημαντικό αγαθό στην περιοχή της Μεσογείου κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού και η κατανόηση της παραγωγής αυτών των βαφών είναι πολύτιμη για τις ερμηνείες του πολιτισμού και του εμπορίου εκείνη την εποχή.

Σε μια νέα μελέτη, η Berger και οι συνεργάτες της περιγράφουν τη θέση ενός εργαστηρίου μωβ βαφής του 16ου αιώνα π.Χ. που βρίσκεται στην Αίγινα Κολωνά στον Σαρωνικό.

Η παρουσία ενός εργαστηρίου βαφής σε αυτήν την τοποθεσία συνάγεται από τρεις βασικές αποδείξεις: μωβ χρωστική που διατηρείται σε κεραμικά θραύσματα, τα οποία είναι πιθανώς υπολείμματα δοχείων βαφής, εργαλεία βαφής, συμπεριλαμβανομένων των λίθων λείανσης, ενός λάκκου απορριμμάτων και θρυμματισμένα κελύφη θαλάσσιων σαλιγκαριών των οποίων το σώμα συλλέγεται για αυτές τις χρωστικές ουσίες.

Η ανάλυση των κελυφών και της χημικής σύστασης των χρωστικών ουσιών δείχνει ότι το εργαστήριο χρησιμοποιούσε κυρίως ένα είδος μεσογειακού σαλιγκαριού, την λωρίδα βαφής-murex.

Η ανασκαφή σε αυτή τη θέση αποκάλυψε επίσης πολλά καμένα οστά από νεαρά θηλαστικά, κυρίως χοιρίδια και αρνιά.

Οι συγγραφείς υποθέτουν ότι αυτά θα μπορούσαν να είναι τα υπολείμματα ζώων που θυσιάστηκαν τελετουργικά ως πνευματικές προσφορές για την προστασία του τόπου παραγωγής, μια πρακτική γνωστή από άλλους πολιτιστικούς χώρους, αν και η ακριβής σχέση μεταξύ αυτών των οστών και της παραγωγής βαφής δεν είναι ακόμη πλήρως σαφής.

Αυτός ο χώρος παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για τα εργαλεία και τις διαδικασίες παραγωγής μυκηναϊκής μωβ βαφής.

Περαιτέρω έρευνα μπορεί να αποκαλύψει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την κλίμακα παραγωγής βαφής στην Κολωνά Αίγινας, τις λεπτομέρειες των επιτόπιων διαδικασιών και τη χρήση αυτής της βαφής στο περιφερειακό εμπόριο.

Οι συγγραφείς προσθέτουν: «Για πρώτη φορά, η ανακάλυψη αξιοσημείωτων ποσοτήτων καλοδιατηρημένης χρωστικής ουσίας, μαζί με μεγάλο αριθμό θρυμματισμένων κελυφών μαλακίων και μερικές λειτουργικές εγκαταστάσεις, επιτρέπουν μια λεπτομερή εικόνα της παραγωγής μωβ βαφής στο νησί της Αίγινας πριν από περίπου 3600 χρόνια .Χημικές αναλύσεις με HPLC, μαλακολογικές, ζωολογικές και αρχαιολογικές μελέτες απεικονίζουν την τεχνική διαδικασία και τις ιδιαιτερότητες της πρώιμης παραγωγής βαφής και αποδεικνύουν ένα εργαστήριο στον οικισμό της Ύστερης Εποχής του Χαλκού.

Γεωδίφης με  πληροφορίες από τη σελίδα sciencedaily.com

Lydia Berger, Gerhard Forstenpointner, Peter Frühauf, Fabian Kanz. More than just a color: Archaeological, analytical, and procedural aspects of Late Bronze Age purple-dye production at Cape Kolonna, Aegina. PLOS ONE, 2024; 19 (6): e0304340 DOI: 10.1371/journal.pone.0304340

https://www.chemistryworld.com/news/colourant-chemistry-identifies-ancient-greek-workshop-for-tyrian-purple/4019652.article