Το τέλος του τουρισμού; Στοχαστείτε την κατάρρευση...

«Αφήστε τον προορισμό καλύτερο από αυτό που βρήκατε». 

Η κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον απασχολεί τους ανθρώπους που ασχολούνται με τον τουρισμό. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο γίνονται πολλές και διάφορες μελέτες από ειδικούς του χώρου.

Εδώ είναι μια έρευνα της Freya Higgins-Desbiolles, με τίτλο «Το τέλος του τουρισμού; Στοχασμοί της κατάρρευσης», που δημοσιεύθηκε πρόσφατα και μας αφορά ως τοπική κοινωνία καθώς ο τουρισμός αποτελεί  πλέον το κύριο έσοδο μας. Αξίζει να ακούμε προσεκτικά αυτό που γίνεται σε άλλα μέρη του πλανήτη και να το έχουμε στο νου μας πριν από τις όποιες αποφάσεις μας.

Οι ταξιδιώτες προέτρεψαν να το διατηρήσουν τοπικό στο όνομα του βιώσιμου τουρισμού.Από κυλιόμενους αμπελώνες μέχρι εντυπωσιακές παραλίες, δεν υπάρχει έλλειψη ομορφιάς για να ανακαλύψετε στις δικές μας αυλές, προτείνουν πλέον γκουρού του τουρισμού.

Μία ειδική στον τουρισμό από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας προτρέπει τους ταξιδιώτες να υποστηρίξουν τοπικούς προορισμούς και εμπειρίες κοντά στο σπίτι, αντί για διεθνή ταξίδια μεγάλων αποστάσεων, για να μειώσουν τις επιπτώσεις του τουρισμού στο περιβάλλον.

Η Επίκουρη Λέκτορας στη Διοίκηση Τουρισμού Δρ. Freya Higgins-Desbiolles λέει ότι θα πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο πιο τοπικών ταξιδιών και να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μειώσουμε τις περιττές εκπομπές.

Λέει ότι τα διαστημικά ταξίδια , τα ιδιωτικά τζετ και τα μαζικά ταξίδια σε απομακρυσμένα και ακραία περιβάλλοντα όπως η Ανταρκτική είναι «ανήθικα» και συμβάλλουν σε μια κουλτούρα προνομιακής υπερκατανάλωσης.

«Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι δύσκολο να δικαιολογηθεί ο τουρισμός στην Ανταρκτική. Πρέπει να αμφισβητήσουμε τη χρήση κρουαζιέρας ή πτήσεων στην τουριστική μας κατανάλωση», λέει.

«Πρέπει να δημιουργήσουμε μια πολιτιστική αλλαγή που να βλέπει την τουριστική κατανάλωση ως πολυτέλεια που πρέπει να απολαύσουμε και όχι κάτι που μπορούμε να έχουμε κάθε χρόνο ή πολλές φορές το χρόνο, όπως πολλοί αναμένουν στον παγκόσμιο Βορρά. Μετάβαση στην εκτίμηση της τοπικής αναψυχής και τα εσωτερικά ταξίδια και οι χαμηλότερες προσδοκίες για διεθνή ταξίδια μεγάλων αποστάσεων είναι απαραίτητα».

Ο Παγκόσμιος Βορράς, δηλαδή το βόρειο ημισφαίριο, είναι υπεύθυνος για το 92% των παγκόσμιων εκπομπών.

Σε πρόσφατη έρευνα, η Δρ Higgins-Desbiolles απαντά στην ανάλυση «βαθιάς προσαρμογής» του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Cumbria, Jem Bendell, ο οποίος υποστηρίζει ότι η κατάρρευση του πολιτισμού είναι πιθανή ή ακόμη και ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη λόγω της συνεχιζόμενης εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και τις εκπομπές, μια άποψη που συμμερίζονται και άλλοι συμπεριλαμβανομένου του φυσιοδίφη David Attenborough και του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Antonio Guterres.

Η εργασία της δημοσιεύεται στο Journal of Tourism Futures .

Η Δρ Higgins-Desbiolles περιγράφει πώς ο τουρισμός συμβάλλει στην εξάντληση των φυσικών πόρων, τη ρύπανση, την υπερκατανάλωση και την καταστροφή του περιβάλλοντος. Αναλογίζεται επίσης τις πυρκαγιές στη Χαβάη το 2023 στο νησί Μάουι που στοίχισαν 100 ζωές και κατέστρεψαν την πόλη Lahaina. Οι κάτοικοι δεν είχαν τους υδάτινους πόρους για να καταπολεμήσουν τις πυρκαγιές λόγω της πολυετούς υπερκατανάλωσης από γήπεδα γκολφ, ξενοδοχεία και τουριστικές εταιρείες.

Συνιστά στους ταξιδιώτες να είναι πιο προσεκτικοί στις επιλογές των προορισμών διακοπών τους και να προβληματιστούν σχετικά με τον αντίκτυπο των δραστηριοτήτων τους στο περιβάλλον.

«Ο τουρισμός πρέπει να ορίζεται από την τοπική κοινότητα , με τη λήψη αποφάσεων να ελέγχεται στο χαμηλότερο επίπεδο και να δίνει έμφαση στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ανθρώπων, του τόπου, της οικολογίας και όλων των ζωντανών όντων. Πρέπει να επιβραδύνουμε - να παραμείνουμε περισσότερο τοπικοί, να είμαστε προσεκτικοί με τις επιλογές των διακοπών μας», λέει. «Υπάρχουν τόσοι πολλοί πόροι εκεί έξω, όπως το Rise Travel Institute ή το The Travel Foundation που ρίχνουν φως στον αειφόρο, υπεύθυνο και δίκαιο τουρισμό.

«Πρόκειται για το σεβασμό του προορισμού, την αναζήτηση κωδίκων ευθύνης και την επίγνωση του πολιτισμού και των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι κοινότητες που επισκέπτεστε. Ενθαρρύνω τους ανθρώπους να προσπαθήσουν να είναι πιο συνειδητοποιημένοι στο επόμενο ταξίδι τους-μείνετε σε ένα μέρος περισσότερο, ταξιδέψτε πιο αργά, κάντε περιπάτους στη φύση, ασχοληθείτε με τον πολιτισμό, προσπαθήστε να αφήσετε τον προορισμό σε ένα καλύτερο μέρος από αυτό που τον βρήκατε».

Η Tourism Research Australia προβλέπει ότι τα επόμενα 5 χρόνια, τα εσωτερικά ταξίδια θα σημειώσουν μόνο μέτρια ανάπτυξη, κυρίως λόγω του αυξημένου ανταγωνισμού από τα διεθνή εξερχόμενα ταξίδια, τα οποία πρόκειται να συνεχίσουν να ανεβαίνουν.

Η τουριστική βιομηχανία συνεισφέρει το 8% των συνολικών παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, ωστόσο το Tourism Panel on Climate Change -ένας διεθνής οργανισμός κλιματικών επιστημόνων και ειδικών στον τουρισμό- εστιάζει στον τουρισμό ανθεκτικό στο κλίμα, αντί να ασχολείται με τη συμβολή του κλάδου στο περιβάλλον καταστροφή.

Η Δρ Higgins-Desbiolles λέει ότι εναπόκειται σε όλους να λάβουν πιο περιβαλλοντικά συνειδητές ταξιδιωτικές αποφάσεις.

«Πρέπει να δούμε όλες τις κυβερνήσεις να είναι πρόθυμες να νομοθετήσουν και να ρυθμίσουν καλύτερα τον τουρισμό. Για παράδειγμα, η Γαλλία έχει εγκρίνει νομοθεσία που απαγορεύει τις πτήσεις μικρών αποστάσεων -η μέθοδος μεταφοράς που συμβάλλει στη δεύτερη θέση στις εκπομπές ρύπων- όταν είναι διαθέσιμο ένα ταξίδι με τρένο λιγότερο από 2,5 ώρες».

«Χρειάζεται ουσιαστική αλλαγή σε κάθε επίπεδο.Οι κυβερνήσεις, οι οργανισμοί και οι ταξιδιώτες πρέπει να επικεντρωθούν στον αειφόρο και δίκαιο τουρισμό για το κλίμα».

Γεωδίφης με πληροφορίες από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας

περισσότερα,

 Freya Higgins-Desbiolles, The end of tourism? Contemplations of collapse, Journal of Tourism Futures (2024). DOI: 10.1108/JTF-11-2023-0259

https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/JTF-11-2023-0259/full/html

https://phys.org/news/2024-06-urged-local-sustainable-tourism.html