Ο εφευρέτης της στίξης
Ωστόσο, κάθε φορά που χρησιμοποιείτε κόμμα, βάζετε τελεία ή έλλειψη, αφιερώστε μια φευγαλέα σκέψη, στον Aldo Manunzio[1449;-1515], έναν από τους πιο διάσημους εκδότες στον κόσμο, που έχει εισαγάγει πολλά πράγματα σε κοινή χρήση, όπως τα βιβλία με οκτάβο (δηλ. τα χαρτόδετά μας) και τα πλάγια, αλλά κυρίως καθιέρωσε τη χρήση των σημείων στίξης στα έντυπα βιβλία.
Γεννημένος στη σημερινή επαρχία της Λατίνα το 1449, ο Άλντο έζησε στο Κάρπι, αλλά ήταν στη Βενετία που βρήκε την τύχη του. Ουμανιστής με πάθος για τα ελληνικά, η ζωή του αφιερώθηκε εξ ολοκλήρου στη διάδοση της κλασικής λογοτεχνίας.
Η Βενετία του 1400 ήταν το ιδανικό του σπίτι και ο εκδοτικός του οίκος ήταν σημείο αναφοράς για όλους τους ανθρώπους των γραμμάτων στην Ευρώπη. Από τον Έρασμο του Ρότερνταμ μέχρι τον Πιέτρο Μπέμπο, όλοι ήθελαν να συνεργαστούν μαζί του, γιατί οι εκδόσεις του ήταν και εξακολουθούν να είναι εξαιρετικής κομψότητας και εξαιρετικής αυστηρότητας. Τύπωσε τα πάντα: οι εκδόσεις που αποτελούν τη βάση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, βγήκαν όλες από τα πιεστήρια του Άλντους: Όμηρος, Βιργίλιος, Θουκυδίδης, Αριστοφάνης, Αριστοτέλης, Ευριπίδης, Ηρόδοτος, Πλάτωνας, Δάντης.
Στην Αναγέννηση δεν θα μπορούσες να θεωρηθείς καλλιεργημένος αν δεν είχες στα χέρια σου ένα βιβλίο του Μανούτιου. Μεταξύ των συνεργατών του δεν ήταν μόνο ο Erasmo και ο Bembo, αλλά και ο Poliziano, έργα του οποίου τύπωσε, και ο Costantino Lascaris. Ο Μανούτιος δεν ήταν τυπογράφος, αλλά ένας γαλαξίας, που διέδωσε τον αρχαίο και σύγχρονο πολιτισμό και δημιούργησε τα θεμέλια για έναν νέο κόσμο. Εστία ομορφιάς και αυστηρότητας, γιατί ακόμα και σήμερα οι κρίσιμες λύσεις που υιοθετούνται για τα κείμενα, έστω και αν έχουν περάσει αιώνες, συχνά θεωρούνται πολύ έγκυρες.
Κάθε φορά που ανοίγετε ένα βιβλίο, ακόμα κι αν είναι το χειρότερο φθηνό βιβλίο μυστηρίου που έχετε αγοράσει από ένα περίπτερο, ή βάζετε τελεία στο τέλος μιας παραγράφου ή χρησιμοποιείτε πλάγιους χαρακτήρες σε ένα email, θυμηθείτε τον, τον Άλντο, τον άρχοντα των εκτυπώσεων.
Μια επιχείρηση που συνέχισε ο γιος του, Πάολο. Ο οποίος γεννήθηκε στις 12 Ιουνίου 1512.
Pier luigi pinn/twitter
https://incunabulos.wordpress.com/2015/12/11/aldo-manuzio-ca-1450-1515-o-inventor-do-italico/
https://www.lavanguardia.com/historiayvida/edad-moderna/20230216/8756240/aldo-manuzio-impresor-saber-grecolatino-libro-bolsillo.html#foto-7