Τα μυρμήγκια για εκατομμύρια χρόνια χρησιμοποιούν ίδια αισθητήρια όργανα;

Φωτογραφία απολιθωμένου μυρμηγκιού, από Ryo Taniguchi.

Οι ερευνητές ανακαλύπτουν ότι τα μυρμήγκια από εκατομμύρια χρόνια πριν χρησιμοποιούσαν τα ίδια αισθητήρια όργανα με τα σύγχρονα μυρμήγκια.

Μια διεπιστημονική ομάδα επιστημόνων από διάφορα ιδρύματα στην Ιαπωνία, σε συνεργασία με συναδέλφους στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, βρήκε στοιχεία ότι ορισμένοι τύποι μυρμηγκιών που ζούσαν κατά την Κρητιδική περίοδο είχαν αισθητήρια όργανα για επικοινωνία παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούν πολλά σύγχρονα είδη μυρμηγκιών .

Στη μελέτη τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances, η ομάδα ανέπτυξε μια νέα τεχνική απεικόνισης για να επιτρέψει τη στενή μελέτη των μικροδομών που είναι ενσωματωμένες στο αρχαίο κεχριμπάρι για να μάθουν περισσότερα για τα μυρμήγκια από εκατομμύρια χρόνια πριν.

Προηγούμενες μελέτες μυρμηγκιών ενσωματωμένων σε κεχριμπάρι πριν από εκατομμύρια χρόνια έδειξαν ότι επικοινωνούσαν για να επιβιώσουν - η κοντινή τους γειτνίαση και η τοποθέτησή τους μέσα σε δείγματα κεχριμπαριού υποδηλώνουν ότι επικοινωνούσαν με κάποιο τρόπο, αλλά επειδή το κεχριμπάρι προκαλεί τη διασπορά του φωτός, είναι αδύνατο να χρησιμοποιηθεί συμβατική τεχνολογία μικροσκοπίου για να τα δούμε καλύτερα.

Σε αυτή τη νέα μελέτη, η ερευνητική ομάδα ξεπέρασε αυτό το πρόβλημα αναπτύσσοντας μια νέα τεχνολογία απεικόνισης που ονομάζεται «περιστρεφόμενη ομοεστιακή μικροσκοπία σάρωσης λέιζερ». Δυστυχώς, η διαδικασία είναι καταστροφική και περιλάμβανε το ράγισμα του κεχριμπαριού και την αποκοπή τμημάτων του υπό μελέτη δείγματος—σε αυτή την περίπτωση, κεραίες και κεφαλές μυρμηγκιών. Καθένα από τα τεμάχια δείγματος στη συνέχεια περιστράφηκε καθώς σαρώθηκε.

Χρησιμοποιώντας τη νέα τεχνική, οι ερευνητές μελέτησαν μυρμήγκια ενσωματωμένα σε κεχριμπάρι που χρονολογούνται περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια πριν. Κατάφεραν να δουν από κοντά αυτό που υποψιάζονταν ότι η κεραία sensilla - όργανο που χρησιμοποιείται από τα σύγχρονα μυρμήγκια για να «μυρίσουν» τις φερομόνες που απελευθερώνονται από άλλα μυρμήγκια.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές συνέκριναν τις εικόνες με παρόμοιες εικόνες από σύγχρονα μυρμήγκια. Βρήκαν ότι είναι σχεδόν πανομοιότυπα και βρίσκονται στα ίδια σημεία στα σώματα τόσο των αρχαίων μυρμηγκιών όσο και των σύγχρονων μυρμηγκιών.

Προηγούμενη έρευνα έχει δείξει ότι τα σύγχρονα μυρμήγκια χρησιμοποιούν φερομόνες για να επικοινωνήσουν ως τρόπο οργάνωσης κυνηγιού, για άμυνα, ακόμη και για αναπαραγωγή. Επειδή τα όργανα στα αρχαία μυρμήγκια ήταν τόσο παρόμοια, οι ερευνητές προτείνουν ότι είναι πιθανό να τα χρησιμοποιούσαν για τους ίδιους σκοπούς.

Γεωδίφης με πληροφορίες από Science Advances 

περισσότερα,

https://phys.org/news/2024-06-ants-millions-years-sensory-modern.html

Ryo Taniguchi et al, Sensory evidence for complex communication and advanced sociality in early ants, Science Advances (2024). DOI: 10.1126/sciadv.adp3623