Τα νησιά Γκαλαπάγκος θα γίνουν στρατιωτική βάση των ΗΠΑ;
Ψηφοφορία υψηλού διακυβεύματος στον Ισημερινό: Θα γίνουν τα Γκαλαπάγκος φυλάκιο του Ναυτικού των ΗΠΑ;
Ο Λορέντζο Ιντρόβο μεγάλωσε στο ανατολικότερο νησί του Αρχιπελάγους Γκαλαπάγκος, μια επαρχία του Ισημερινού, 600 μίλια από την ηπειρωτική χώρα. Για τον Ιντρόβο, είναι ουτοπία - τέλεια ηλιοβασιλέματα και περίπατοι κατά μήκος της παραλιακής λεωφόρου, και μια ευκαιρία να θαυμάσει θαλάσσιους λέοντες και δελφίνια που πηδούν από κρυστάλλινα νερά, μαζί με περιστασιακές θαλάσσιες χελώνες και μερικές φορές φάλαινες και όρκες.
«Θα μπορούσαμε κυριολεκτικά να πούμε ότι ζούμε στον παράδεισο», είπε ο Ιντρόβο. Αλλά τελευταία, βλέπει κάτι καινούργιο: πολεμικά πλοία του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ.
Την Κυριακή 16 Νοεμβρίου, οι κάτοικοι του Ισημερινού θα ψηφίσουν για την ανατροπή ή όχι του ισχύοντος συντάγματος. Εάν το δημοψήφισμα περάσει, πιθανότατα θα καταργήσει τα Δικαιώματα της Φύσης , τα οποία εμμέσως περιλαμβάνονται στο ψηφοδέλτιο , και θα επιτρέψει επίσης επίσημα στον Ισημερινό να φιλοξενήσει ξένες βάσεις.
Αλλά φαίνεται ότι οι ΗΠΑ μπορεί να έχουν ένα προβάδισμα. «Μπορείτε να δείτε τα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού, μια ομάδα ανθρώπων να κατεβαίνουν, να ξεφορτώνουν στρατιωτικό εξοπλισμό, να χτίζουν μια βάση, να τοποθετούν δορυφόρους», είπε ο Ιντρόβο. «Στρατιώτες να μεθάνε και να θέλουν να πιάσουν [άγρια] ζώα». Ανησυχεί ότι αν το σύνταγμα ξαναγραφτεί, η κατάσταση θα επιδεινωθεί».
Το σύνταγμα που υιοθετήθηκε το 2008 απαγόρευε ρητά τις ξένες βάσεις, αλλά πέρυσι, αφού κήρυξε «κατάσταση εσωτερικής σύγκρουσης», ο πρόεδρος του Ισημερινού, Ντάνιελ Νομπόα, επικύρωσε συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας που επιτρέπουν σε πολεμικά πλοία των ΗΠΑ να περιπολούν την περιοχή.
Ο Νομπόα, στενός σύμμαχος του Προέδρου Τραμπ, επιδιώκει τώρα να δώσει στον αμερικανικό στρατό πιο μόνιμη βάση στον Ισημερινό, υπονοώντας σε ραδιοφωνική συνέντευξη ότι μια μόνιμη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ θα βοηθούσε τα νησιά να αντιμετωπίσουν την παράνομη αλιεία, το λαθρεμπόριο καυσίμων και το εμπόριο ναρκωτικών. Ο Νομπόα αργότερα άλλαξε τα σχόλια του μετά από αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, λέγοντας ότι τα Γκαλαπάγκος ήταν «εκτός συζήτησης» και δεν αποτελούν προτεραιότητα αυτή τη στιγμή, αλλά δεν είναι όλοι πεπεισμένοι ότι λέει την αλήθεια.
Ψηφίζουν εν μέσω κλιμάκωσης της έντασης
Το επικείμενο δημοψήφισμα έρχεται στο τέλος μιας απεργίας που διήρκεσε σχεδόν ένα μήνα, με επικεφαλής τους ιθαγενείς, η οποία επικεντρώθηκε στα βόρεια υψίπεδα της ηπειρωτικής γης του Ισημερινού. Οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν όταν ο Noboa κατάργησε τις επιδοτήσεις καυσίμων, αυξάνοντας την τιμή του ντίζελ κατά πάνω από 50%.
Σύμφωνα με ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων , τουλάχιστον δύο άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και πάνω από 400 έχουν τραυματιστεί στις πιο πρόσφατες διαμαρτυρίες. Την περασμένη εβδομάδα, οι διοργανωτές ακύρωσαν τη διαμαρτυρία αφού ο Νομπόα απείλησε με περαιτέρω στρατιωτική δράση εναντίον των διαδηλωτών.
«Είναι πραγματικά αβέβαιο αν αυτή η στρατιωτική βάση στα Γκαλαπάγκος θα κατασκευαστεί πράγματι», δήλωσε ο Αγκουστίν Γκριχάλβα Χιμένες, πρώην δικαστής του συνταγματικού δικαστηρίου. «Δεν ξέρουμε αν πρέπει να τον πιστέψουμε ή όχι».
Ο Αλμπέρτο Ακόστα, πρόεδρος της Συντακτικής Συνέλευσης από το 2007 έως το 2008, αναγνωρίζεται ευρέως ως ο αρχιτέκτονας του ισχύοντος συντάγματος. Είπε: «Μια αμερικανική στρατιωτική βάση δεν είναι χρήσιμη για την καταπολέμηση του εμπορίου ναρκωτικών· αυτό είναι το πρόσχημα... οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να δημιουργήσουν μια βάση για να ενισχύσουν τη γεωστρατηγική τους θέση σε αυτήν την περιοχή εν μέσω της τους διαμάχης με την Κίνα».
«Αυτοί που θέλουν να ανατρέψουν το σύνταγμα του 2008 είναι οι ολιγαρχίες, οι οποίες ποτέ δεν συμφώνησαν με το συνταγματικό κείμενο», πρόσθεσε ο Ακόστα. «Διεξάγουν μια σφοδρή εκστρατεία εναντίον του, στηρίζοντάς το με μια σειρά από ψέματα για να μπερδέψουν την κοινωνία... θέλουν να θάψουν τα δικαιώματα της Μητέρας Γης, τα οποία αντιπροσωπεύουν ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του συντάγματος του 2008».
Επιθέσεις στα Δικαιώματα της Φύσης και στο Συνταγματικό Δικαστήριο
Οι πολίτες του Ισημερινού είναι εξοικειωμένοι με τα λαϊκά δημοψηφίσματα. Το τελευταίο διεξήχθη μόλις πέρυσι. Αλλά το επερχόμενο δημοψήφισμα, εάν είναι επιτυχές, θα έχει διαρκείς συνέπειες και θα ανατρέψει τη νομολογία που έχει θεσπίσει το Συνταγματικό Δικαστήριο.
Ο Agustín Grijalva Jiménez, δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου που είναι υπεύθυνος για την ιστορική απόφαση που μπλόκαρε την εξόρυξη του οικοπέδου Los Cedros, λέει ότι ένα νέο σύνταγμα θα θέσει υπό αμφισβήτηση τη «νομολογία τόσο για τα Δικαιώματα της Φύσης όσο και για τα συλλογικά δικαιώματα των αυτόχθονων λαών».
«Η κυβέρνηση και ο Πρόεδρος Noboa έχουν δηλώσει ρητά ότι αυτό το δικαστήριο πρέπει να εξαφανιστεί, ότι πρέπει να αντικατασταθεί από έναν άλλο θεσμό που υπόκειται σε πολιτική κρίση... σημάδια ότι θέλουν να παραχωρήσουν περισσότερη εξουσία σε ένα σαφώς αυταρχικό καθεστώς που δεν υπόκειται στον έλεγχο άλλων δημόσιων θεσμών», δήλωσε ο Jiménez. «Η αντικατάσταση του ισχύοντος συντάγματος είναι ακατάλληλη επειδή θέτει σαφή κίνδυνο για το κράτος δικαίου και τη δημοκρατία».
Ο Ισημερινός ήταν το πρώτο έθνος που αναγνώρισε συνταγματικά τα Δικαιώματα της Φύσης το 2008 , δίνοντας στη φύση, ή «Pachamama» (Μητέρα Γη), μια νομική υποκειμενικότητα «για να υπάρχει, να επιμένει, να διατηρείται και να αναγεννάται». Παρόμοια μέτρα έχουν υιοθετηθεί από τις κυβερνήσεις της Νέας Ζηλανδίας, του Παναμά και της Βολιβίας, και έχουν μάλιστα υιοθετηθεί από υποεθνικές κυβερνήσεις και δικαστήρια, όπως αυτά της Πενσυλβάνια στις ΗΠΑ και του Ταμίλ Ναντού στην Ινδία.
«Η πιθανή κατάργηση ή αποδυνάμωση των Δικαιωμάτων της Φύσης στον Ισημερινό θα αποτελούσε μια ανεπιθύμητη οπισθοδρόμηση σε μια χώρα που αποτελεί εδώ και καιρό παγκόσμιο σημείο αναφοράς για τη συνταγματική προστασία του περιβάλλοντος», δήλωσε η Μαρία Αντόνια Τίγκρε, διευθύντρια παγκόσμιων κλιματικών διαφορών στο Κέντρο Sabin για το Δίκαιο της Κλιματικής Αλλαγής, το οποίο αποτελεί μέρος της Σχολής Κλίματος του Κολούμπια.
«Εάν ο Ισημερινός υποχωρήσει από αυτές τις προστασίες, αυτό θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια ευρύτερη μετατόπιση από τις καινοτόμες νομικές προσεγγίσεις για την προστασία των οικοσυστημάτων σε μια στιγμή που πολλές δικαιοδοσίες κινούνται προς ισχυρότερες, όχι ασθενέστερες, περιβαλλοντικές εγγυήσεις».
Πολλές ομάδες αυτόχθονων, περιβαλλοντικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον Ισημερινό ανησυχούν για τις συνέπειες μιας ψήφου «ναι».
«Δεν θα υπάρχει πλέον προηγούμενη διαβούλευση, ούτε προ-νομοθετική διαβούλευση. Οι περιβαλλοντικές αρχές της φιλο-φύσης, της φιλο-ανθρωπότητας και της διαγενεακής βιωσιμότητας θα εξαλειφθούν», δήλωσε ο Γιάκου Σάσα Πέρεζ, πρόεδρος του Συντονισμού Οργανώσεων Αυτόχθονων των Άνδεων.
Ο Πέρεζ είναι περήφανος για τις προσπάθειες που ενσωματώνονται στο σύνταγμα του 2008, ιδιαίτερα για τη διάταξη για τα Δικαιώματα της Φύσης. Αλλά ανησυχεί για ένα νέο σύνταγμα που υποστηρίζει ο Νομπόα. «Είναι μια νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση, αναίσθητη απέναντι στη φύση, τη Μητέρα Γη και το νερό», είπε. «Θα καταργήσουν τα δικαιώματα που τους εμποδίζουν».
Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα columbia.edu
περισσότερα,
https://news.climate.columbia.edu/2025/11/15/ecuadors-high-stakes-vote-will-the-galapagos-become-a-u-s-navy-outpost/
https://www.newsbreak.com/the-associated-press-510077/4351267900241-ecuadorians-vote-on-whether-to-allow-foreign-military-bases-amid-rising-crime
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος
Ο πρόεδρος του Ισημερινού Ντανιέλ Νομπόα παραδέχθηκε χθες Κυριακή την ήττα που υπέστη στο δημοψήφισμα, καθώς οι πολίτες απέρριψαν την επιστροφή ξένων στρατιωτικών βάσεων κατά το 60% και τον σχηματισμό συντακτικής συνέλευσης για να καταρτίσει νέο Σύνταγμα κατά το 61%, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα.