Η κρίση νερού στην Τεχεράνη αποτελεί προειδοποίηση για κάθε διψασμένη πόλη
Η Τεχεράνη αντιμετωπίζει οξεία έκτακτη ανάγκη για το νερό.Η ιστορική ξηρασία και οι χαμηλές βροχοπτώσεις έχουν εξαντλήσει τις δεξαμενές, με αποτέλεσμα ο Πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν να εκδώσει προειδοποιήσεις ότι η πρωτεύουσα ενδέχεται να χρειαστεί να μετεγκατασταθεί.Το φράγμα Amir Kabir καλύπτει μόνο το 8% της χωρητικότητάς του, αφήνοντας λιγότερο από δύο εβδομάδες πόσιμου νερού.Οι αρχές παροτρύνουν τους πολίτες να μειώσουν την κατανάλωση καθώς επίκειται δελτίο.
Η Τεχεράνη ξεμένει από νερό. Έχει ξεκινήσει η διανομή νερού στην πρωτεύουσα του Ιράν, με μερικούς από τους περίπου 10 εκατομμύρια κατοίκους να βιώνουν «νυχτερινές μειώσεις πίεσης» μεταξύ μεσάνυχτων και 5 π.μ.
Ολόκληρη η χώρα βρίσκεται σε μια άνευ προηγουμένου ξηρασία, αντιμετωπίζοντας το πιο ξηρό - και πιο ζεστό - φθινόπωρο των τελευταίων σχεδόν 60 ετών. Στην Τεχεράνη δεν έχει βρέξει καθόλου από τις αρχές Σεπτεμβρίου και δεν αναμένονται βροχοπτώσεις στο άμεσο μέλλον.
Η πόλη εξαρτάται από πέντε μεγάλες δεξαμενές για την ύδρευσή της. Μία έχει στερέψει εντελώς, ενώ μια άλλη έχει χωρητικότητα κάτω από 8%. Ο διευθύνων σύμβουλος της Περιφερειακής Αρχής Υδάτων της Τεχεράνης δήλωσε στα κρατικά μέσα ενημέρωσης την περασμένη εβδομάδα ότι το φράγμα Karaj έχει μόνο δύο εβδομάδες πόσιμου νερού.
Η ξηρασία επεκτείνεται και πέρα από την πόλη. Τα αποθέματα νερού της Μασάντ, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας, έχουν μειωθεί κάτω από το 3% της χωρητικότητας, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο 4 εκατομμύρια ανθρώπους. Αλλά αν δεν αλλάξει τίποτα, η Τεχεράνη μπορεί σύντομα να αντιμετωπίσει την Ημέρα Μηδέν - ή όταν ένας δήμος δεν θα μπορεί πλέον να παρέχει πόσιμο νερό στους κατοίκους του και οι βρύσες θα στερέψουν.
Τον Οκτώβριο, ο Πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν ισχυρίστηκε ότι η Τεχεράνη δεν θα μπορούσε πλέον να χρησιμεύσει ως πρωτεύουσα της χώρας, αναφέροντας την κρίση του νερού ως σημαντικό παράγοντα. «Αν δεν βρέξει στην Τεχεράνη μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, θα πρέπει [επίσημα] να δώσουμε δελτίο νερού», δήλωσε ο Πεζεσκιάν στα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης την Πέμπτη. «Και αν εξακολουθεί να μην βρέχει, θα πρέπει να εκκενώσουμε την Τεχεράνη». Ενώ είναι απίθανο να συμβεί εκκένωση σύντομα, η κρίση νερού της Τεχεράνης δεν είναι ισότιμη. Όταν οι βρύσες στερεύουν, οι πιο εύποροι Τεχερανοί αγοράζουν μεταλλικό νερό ή βασίζονται σε βυτιοφόρα νερού, μια απαγορευτικά ακριβή επιλογή για πολλούς. Οι υπόλοιποι πρέπει να βασίζονται σε φιλανθρωπίες, αλλιώς θα πεθάνουν από δίψα.
Πώς έγιναν τα πράγματα τόσο άσχημα; Η χρήση νερού στην Τεχεράνη είναι αρκετά υψηλή, ακόμη και για τις πόλεις. Αλλά τα προβλήματα νερού του Ιράν είναι βαθύτερα από αυτή την πρωτοφανή ξηρασία. Η χώρα είναι μοναδικά απομονωμένη και υπόκειται σε πολυάριθμες κυρώσεις, παραλύοντας την οικονομία και καθιστώντας πολύ δύσκολο για το Ιράν να αποκτήσει τεχνολογίες νερού τελευταίας τεχνολογίας. Είναι εχθρικό κράτος για πολλούς από τους γείτονές της, καθώς και για περιφερειακούς ηγέτες στην τεχνολογία αφαλάτωσης - το Ισραήλ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αλλά η αφαλάτωση είναι σε μεγάλο βαθμό άσχετη σε ένα ιρανικό πλαίσιο, συχνά με υψηλό περιβαλλοντικό κόστος.
Σύμφωνα με τον αναλυτή θεμάτων ύδατος Nik Kowsar, οι Ιρανοί βρίσκονται υπό την επήρεια μιας «μαφίας του νερού» - ενός σκιώδους και καλά συνδεδεμένου δικτύου που οδηγεί αυτά τα μεγάλα έργα για δικό τους όφελος. «Το Ιράν αντιμετωπίζει πτώχευση νερού, με τη ζήτηση να υπερβαίνει κατά πολύ την προσφορά», έγραψε ο Kowsar στο Time.
«Η κατάρρευση της ασφάλειας του νερού στο Ιράν έχει ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες και έχει τις ρίζες της σε μια μανία για μεγάλα έργα - κατασκευή φραγμάτων, βαθιά πηγάδια και σχέδια μεταφοράς νερού - που αγνόησαν τα θεμελιώδη στοιχεία της υδρολογίας και της οικολογικής ισορροπίας».
Το Ιράν είναι επίσης ιδιαίτερα ευάλωτο στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής: Πάνω από το 82% της χώρας είναι άνυδρο ή ημιάνυδρο, και το Ιράν είναι η έκτη στον κατάλογο των χωρών που είναι πιο επιρρεπείς σε φυσικές καταστροφές. Η χώρα καλλιεργεί διψασμένες καλλιέργειες, και η αναζήτησή της για επισιτιστική ασφάλεια και αυτάρκεια αποτελεί τρομερό παράγοντα για την πτώχευση του νερού. Ο γεωργικός τομέας αποτελεί έως και το 90% των συνολικών αντλήσεων νερού της χώρας. Ωστόσο, η περιβαλλοντική κρίση του Ιράν επιδεινώνει τις υπάρχουσες γεωπολιτικές εντάσεις τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας.
Το νερό μεταφέρεται μερικές φορές από μια περιοχή της χώρας για να τροφοδοτήσει μια άλλη, δημιουργώντας φόβους ότι ορισμένοι εθνοτικοί πληθυσμοί στερούνται σκόπιμα εις βάρος άλλων. Ο ιστορικός του Πανεπιστημίου Γέιλ και ειδικός σε θέματα Ιράν, Αράς Αζίζι, ο οποίος είναι επίσης συνεργαζόμενος αρθρογράφος στο The Atlantic, είπε ότι παρά το τεράστιο ανθρωπιστικό κόστος των συνεχιζόμενων κυρώσεων, είναι πολύ απίθανο να αποσυρθούν ως απάντηση στην κρίση του νερού.
Το μέλλον της αστικής ζωής στην Τεχεράνη ενώνεται με πολλές, πολλές άλλες πόλεις που έχουν πλησιάσει την Ημέρα Μηδέν, και σίγουρα δεν θα είναι η τελευταία. Το Σάο Πάολο στη Βραζιλία και το Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής αντιμετώπισαν παρόμοιες κρίσεις που έληξαν με βροχοπτώσεις.
Η Τεχεράνη μπορεί να μην είναι τόσο τυχερή όσον αφορά την πρόγνωση καιρού. Ας επιστρέψουμε, λοιπόν, στην ιδέα της εκκένωσης της Τεχεράνης. Είναι, φυσικά, εξαιρετικά αντιδημοφιλής. Οι Ιρανοί δίστασαν στην ιδέα όταν ο πρόεδρος ανέφερε την πιθανότητα. Ο πρώην δήμαρχος της Τεχεράνης, Γκολαμχοσεΐν Καρμπάσι, είπε ότι αυτό ήταν «ένα αστείο. ... Η εκκένωση της Τεχεράνης δεν έχει κανένα νόημα». Ο Αζίζι πιστεύει ότι είναι απίθανο το Ιράν να καταλήξει να μεταφέρει την πρωτεύουσά του σύντομα. Η πλειονότητα των θέσεων εργασίας βρίσκεται στην Τεχεράνη. Και η εκκένωση μιας πόλης με πληθυσμό άνω των 10 εκατομμυρίων κατοίκων θα ήταν μια απίστευτη υλικοτεχνική πρόκληση. Το πιο σημαντικό είναι ότι η μετεγκατάσταση δεν θα λύσει το άμεσο ζήτημα της πρόσβασης στο νερό. Αλλά η τρέχουσα στρατηγική της μεταφοράς προμηθειών με φορτηγά, της δελτίωσης του νερού και της προσευχής για βροχή είναι θλιβερά ανεπαρκής για να ανταποκριθεί στη στιγμή. Και η δελτίωση του νερού είναι ένα προσωρινό μέτρο.
«Στην πραγματικότητα, η διακοπή της παροχής νερού σε νοικοκυριά ή σε μεμονωμένες γειτονιές μειώνει de facto την κατανάλωσή τους», δήλωσε ο David Michel, ανώτερος συνεργάτης για την ασφάλεια των υδάτων στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών. «Αλλά η υποκείμενη ζήτηση εξακολουθεί να υπάρχει». Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα είδη στρατηγικών που θα μπορούσαν να εφαρμόσουν πόλεις όπως η Τεχεράνη.
Ο Michel υποστήριξε ότι οι πόλεις πρέπει να δώσουν προτεραιότητα σε επιχειρηματικά μοντέλα που παρέχουν τους πόρους και τα έσοδα που απαιτούνται για τη λειτουργία, τη συντήρηση και την επέκταση των συστημάτων ύδρευσης για την εξυπηρέτηση νέων πελατών. «Αυτή η πρόκληση έχει βάλει πολλά συστήματα ύδρευσης πόλεων σε όλο τον κόσμο σε αυτήν την πολύ απαιτητική σπείρα όπου πολλά έσοδα των δημοτικών συστημάτων ύδρευσης δεν καλύπτουν το κόστος λειτουργίας και συντήρησης, πόσο μάλλον την επέκταση της παροχής», δήλωσε ο Michel.
Οικονομικά κίνητρα όπως τα ογκομετρικά τιμολόγια, όπου το κόστος του νερού είναι ανάλογο με την ποσότητα που καταναλώνεται, θα μπορούσαν να είναι ωφέλιμα. Όσο περισσότερο χρησιμοποιείτε, τόσο υψηλότερη τιμή πληρώνετε, ουσιαστικά, με την ελπίδα να μειωθεί η πίεση στους φτωχότερους καταναλωτές.
Η ανακούφιση στην Τεχεράνη δεν μπορεί να έρθει αρκετά σύντομα. Οι αμερικανικές πόλεις στην Καλιφόρνια και τα νοτιοδυτικά, με παρόμοια ξηρά κλίματα και μειωμένα αποθέματα νερού, θα πρέπει να το προσέξουν. Και όλοι θα πρέπει να δώσουν προσοχή όταν ο πρόεδρος του Ιράν λέει ότι οι κάτοικοι της πρωτεύουσάς του μπορεί να χρειαστεί να εκκενώσουν τις εστίες τους σε λίγους μήνες. «Μπορείτε να φανταστείτε το ψυχολογικό αποτέλεσμα», είπε ο Azizi. Και αυτό θα μπορούσε να είναι «το μέλλον παντού στον κόσμο».
Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα Grist
https://www.vox.com/future-perfect/468778/tehran-water-crisis-iran-day-zero-relocation-solutions