Η ζωή άρχισε και θα τελειώσει σαν όνειρο

«Η ζωή είναι ένα βιβλίο από αυτοσχεδιασμούς, θυσίες και δάκρυα εκατομμυρίων χρόνων». 

Φωτογραφία του περιπατητή, φύλακα της Ρέας γης Κώστα Κωστογλάκη από τον ορεινό όγκο του πανάρχαιου Πρίωνα της Κω.

Όσο παράδοξο και αν ακούγεται ο άνθρωπος εμφανίστηκε μετά από 5 μαζικές εξαφανίσεις ειδών: Τέλος Ορδοβίσιου, Τέλος Δεβόνιου, Τέλος Πέρμιου, Τέλος Τριασικού και Τέλος Κρητιδικού. 

Δεν βίωσε καμία από αυτές , έτσι τα όρια μεταξύ ζωής και θανάτου είναι στην καλύτερη περίπτωση σκιώδη, ασαφή. Όμως, αυτά τα όρια μπορεί να είναι απίστευτα δίπλα μας και καμιά φορά να μας συντροφεύουν. 

Όλες οι πάνω μαζικές εξαφανίσεις της Γης έχουν καταγραφεί στα στρώματα της Κω, ίσως η μόνη περίπτωση στη χώρα μας που μέρος της έχει βιώσει  αυτά τα τρομερά συμβάντα.  

Αν ποτέ βρεθείτε στις κορυφές του αρχαίου Πρίωνα-σήμερα Δίκαιου, να ξέρετε ότι περπατάτε πάνω σε πονεμένες πέτρες από δραματικά  επεισόδια ενός πλανήτη που δεν έπαψε να αγωνίζεται από την πρώτη στιγμή που γεννήθηκε και δεν θέλει με τίποτα να πεθάνει.

Μαζικές εξαφανίσεις ειδών

Όλες  οι μεγάλες  εξαφανίσεις προκλήθηκαν από κάποιο συνδυασμό ραγδαίων και δραματικών αλλαγών στο κλίμα, σε συνδυασμό με σημαντικές αλλαγές στη σύνθεση των περιβαλλόντων στη γη ή στον ωκεανό (όπως οξίνιση των ωκεανών ή όξινη βροχή από έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα).

Τι προκαλεί τις μαζικές εξαφανίσεις; Αν και η πιο γνωστή αιτία είναι η πρόσκρουση αστεροειδούς που σκότωσε τους δεινόσαυρους, στην πραγματικότητα, η ηφαιστειακή δραστηριότητα φαίνεται να έχει προκαλέσει πολύ μεγαλύτερο όλεθρο στη γήινη ζωή και εμπλέκεται σε τουλάχιστον 4 μαζικές εξαφανίσεις.Ενώ πολλαπλές αιτίες μπορεί να έχουν συμβάλει σε πολλές μαζικές εξαφανίσεις, όλες οι υποτιθέμενες αιτίες έχουν δύο κοινά πράγματα: προκαλούν σημαντικές αλλαγές στα γήινα συστήματα - την οικολογία, την ατμόσφαιρα, την επιφάνεια και τα νερά της - με γρήγορους ρυθμούς. Ακολουθούν οι πιθανές αιτίες για καθεμία από τις μεγαλύτερες μαζικές εξαφανίσεις της Γης :

Ορδοβίσιο [ πριν από 444 εκατομμύρια χρόνια].Αυτό το γεγονός εξαφάνισης έχει δύο διακριτές ιστορίες που εξαφάνισαν περίπου το 85% όλων των ειδών. Η πρώτη πιστεύεται ότι προκλήθηκε από πτώση της στάθμης της θάλασσας λόγω του σχηματισμού παγετώνων, που οδήγησε σε απώλεια ενδιαιτημάτων για πολλούς θαλάσσιους οργανισμούς.Η δεύτερη μπορεί να προκλήθηκε από την ταχεία θέρμανση και την αύξηση των επιπέδων CO2 μετά το λιώσιμο αυτών των παγετώνων.

Δεβόνιο [372 εκατομμύρια χρόνια πριν]. Αυτό το γεγονός εξαφάνισης εξαφάνισε «μόνο» περίπου το 75% των ειδών.Πιστεύεται ότι προκλήθηκε από συνδυασμούς παραγόντων όπως η κλιματική αλλαγή, οι διακυμάνσεις της στάθμης της θάλασσας και πιθανώς ακόμη και η εξέλιξη των φυτών της ξηράς που οδηγεί σε αλλαγές στον κύκλο των θρεπτικών συστατικών.

Πέρμιο [πριν από 252 εκατομμύρια χρόνια]. Είναι ένα μεγάλο - το πιο σοβαρό γεγονός μαζικής εξαφάνισης στην ιστορία της Γης, όπου το 96% όλων των θαλάσσιων ειδών και το 70% των χερσαίων ειδών σπονδυλωτών εξαφανίστηκαν. Πιθανότατα προκλήθηκε από τεράστιες ηφαιστειακές εκρήξεις στη σημερινή Σιβηρία, που οδήγησαν σε ταχεία κλιματική αλλαγή, οξίνιση των ωκεανών και πτώση των επιπέδων οξυγόνου στη θάλασσα.

Τριασικό [πριν από 201 εκατομμύρια χρόνια]. Αυτό το γεγονός εξαφάνισης είδε περίπου το 80% όλων των ειδών να εξαφανίζονται, συμπεριλαμβανομένων πολλών μεγάλων ερπετών και αμφιβίων. Πιστεύεται ότι προκλήθηκε από μια άλλη τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη, αυτή τη φορά σε αυτό που σήμερα είναι η Μαγματική Επαρχία του Κεντρικού Ατλαντικού. Αυτό οδήγησε σε κλιματική αλλαγή και πιθανώς και οξίνιση των ωκεανών.

Κρητιδικό [ πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια]. Αυτό είναι που όλοι γνωρίζουν, χάρη στους δεινόσαυρους. Εξολόθρευσε περίπου το 75% όλων των ειδών, συμπεριλαμβανομένων όλων των δεινοσαύρων που δεν ήταν πτηνά. Η κύρια θεωρία για αυτή την εξαφάνιση είναι μια τεράστια πρόσκρουση αστεροειδών στη σημερινή χερσόνησο Γιουκατάν, η οποία θα είχε προκαλέσει παγκόσμια κλιματική αλλαγή και πιθανώς επίσης εκτεταμένες πυρκαγιές και όξινη βροχή. Υπάρχουν επίσης στοιχεία αυξημένης ηφαιστειακής δραστηριότητας αυτή τη στιγμή, η οποία θα μπορούσε να έχει συμβάλει στην εξαφάνιση.

Το μεγάλο μυστήριο

«Ο θάνατος είναι ένα τεράστιο μυστήριο, αλλά υπάρχουν δύο πράγματα που μπορούμε να βάλουμε σε αυτό: Είναι απολύτως βέβαιο ότι θα πεθάνουμε και είναι αβέβαιο πότε και πώς.Η μόνη βεβαιότητα που έχουμε, λοιπόν, είναι αυτή η αβεβαιότητα για την ώρα του θανάτου μας, την οποία εκμεταλλευόμαστε ως δικαιολογία για να αναβάλουμε την άμεση αντιμετώπιση του θανάτου. Είμαστε σαν τα παιδιά που καλύπτουν τα μάτια τους σε ένα παιχνίδι κρυφτού και νομίζουν ότι κανείς δεν μπορεί να τα δει» Sogyal Rinpoche, The Tibetan Book of Living and Dying.

Όλα θα τελειώσουν στο τέλος. Ο θάνατος είναι ο κανόνας και η ζωή  εξαίρεση αυτό λένε τα αρχεία της γης του Δίκαιου και όχι μόνο. Το τέλος θα φτάσει μέσα από ένα συνδυασμό παραγόντων, όπως έγινε τις προηγούμενες φορές και θα καταγραφεί σε στρώμα εδάφους. 

Σε αντίθεση με τα προηγούμενα γεγονότα εξαφάνισης που προκλήθηκαν από φυσικά φαινόμενα, η 6η μαζική εξαφάνιση που ήδη βιώνουμε, οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα, του είδους Εξολοθρευτή.Επί του παρόντος, το 40% του συνόλου της γης έχει μετατραπεί για παραγωγή τροφίμων.

Τα αποτελέσματα είναι ζοφερά: ο υπερυπολογιστής λέει ότι το 10% όλων των ειδών φυτών και ζώων θα εξαφανιστεί μέχρι το 2050 και το 27% της ποικιλότητας των σπονδυλωτών θα εξαφανιστεί μέχρι το 2100. Ναι, αυτό είναι πάνω από το 1/4 των ζώων μας σε περίπου 75 χρόνια.

Τα καλά νέα είναι ότι θα εξακολουθούν να υπάρχουν ευκαιρίες να περιορίσουμε τον αντίκτυπό μας και να προστατέψουμε πολλά από τα εναπομείναντα είδη του βασιλείου της Γης.

Και οι άνθρωποι; 

Το έτος 3000 θα έχουν μεγαλύτερο κρανίο αλλά, ταυτόχρονα, πολύ μικρό εγκέφαλο. «Είναι πιθανό να αναπτύξουμε πιο παχιά κρανία, αλλά αν γίνει πιστευτή μια επιστημονική θεωρία, η τεχνολογία μπορεί επίσης να αλλάξει το μέγεθος του εγκεφάλου μας», αυτό λένε οι γραφές.

Είναι όπως ακριβώς τα λέει ο Charles Bukowski:«Όλοι θα πεθάνουμε, όλοι μας! Αυτό από μόνο του θα έπρεπε να μας κάνει να αγαπιόμαστε αλλά δεν συμβαίνει. Τρομοκρατούμαστε και μας πλακώνουν οι επιπολαιότητες, μας τρώει το τίποτα».

Γεωδίφης

Πηγές:

1.Γεωστοχασμοί, 2010

2. Παιδί της Ρέας, τριλογία