Πώς ένα φυσικό φαινόμενο την ημέρα των Χριστουγέννων έφερε τον φόβο του Θεού;

Μωσαϊκό στο Μαυσωλείο Μ στη νεκρόπολη του 4ου αιώνα κάτω από τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη, ερμηνευμένο από ορισμένους ως ο Ιησούς που παριστάνεται ως Christus Sol, δηλαδή ο «Χριστός Ήλιος».

Η ημέρα των Χριστουγέννων του 1839 δεν ήταν τίποτα αν όχι αξέχαστη για τους κατοίκους της πόλης Axmouth του Ντέβον. 

Στη 01:00 το πρωί των Χριστουγέννων, ένας εργάτης ονόματι Critchard, επιστρέφοντας από τις γιορτές της παραμονής των Χριστουγέννων, διαπίστωσε ότι το μονοπάτι κάτω από τον γκρεμό της ακτογραμμής είχε αρχίσει να βυθίζεται. Στις 4 το πρωί άκουσε «ένα υπέροχο κρακ», όπως είπε. 

Εκείνο το βράδυ οι ογκώδεις σχισμές στις κορυφές των βράχων υποχώρησαν και τεράστια τετράγωνα γης υποχώρησαν προς τη θάλασσα. Η εκκωφαντική σύγκρουση των βράχων που πέφτουν συνοδεύτηκε από «αναλαμπές φωτιάς και έντονη μυρωδιά θείου» και μάρτυρες ανέφεραν ότι άκουγαν ήχους σαν «σκίσιμο υφάσματος». Συνολικά, περίπου 50 στρέμματα της ακτογραμμής αποκόπηκαν από την ηπειρωτική χώρα σε μια τεράστια κατολίσθηση.

Όπως θα το είχε η τύχη, όχι ένας αλλά δύο επιφανείς γεωλόγοι και άνθρωποι του Θεού ήταν ουσιαστικά επί τόπου: Ο αιδεσιμότατος William Daniel Conybeare, εφημέριος του Axminster και ο πολύς Dr William Buckland,  διάσημος ορυκτολόγος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ο Μπάκλαντ, γέννημα θρέμμα του Άξμινστερ, μαζί με τη σύζυγό του έτυχε να περνούν τα Χριστούγεννα στο κοντινό Λάιμ. Οι δυο τους ξεκίνησαν τη δράση για να περιγράψουν τη σκηνή με μεγάλη λεπτομέρεια, ενώ η κυρία Μπάκλαντ έκανε πολλά σχέδια του νεοσχηματισμένου τοπίου.

Παρόλο που οι Conybeare και Buckland μπόρεσαν σύντομα να επιβεβαιώσουν ότι η κατολίσθηση ήταν το αποτέλεσμα έντονων βροχοπτώσεων το προηγούμενο φθινόπωρο, μειώνοντας τα στρώματα χαλαρής άμμου που βρισκόταν κάτω από την επιφάνεια σε μια ημίρευστη κινούμενη άμμο, πολλές δημοφιλείς θεωρίες διατυπώθηκαν ως προς την αιτία αυτού. 

Η πιο εκπληκτική και τρομερή έκρηξη της φύσης, είπαν. Αυτές οι ιστορίες  κυμαίνονταν από σεισμούς έως ηφαιστειακές εκρήξεις, με αρκετή δόση φωτιάς και θειάφι. 

Ένα φυλλάδιο που δημοσιεύτηκε στο Λονδίνο, με τίτλο «A brief Account of the Earthquake, the solemn event which were near Axmouth», περιέγραψε το γεγονός ως την εκπλήρωση μιας προφητείας στο Βιβλίο της Αποκάλυψης.

Όμως, αν και η ολίσθηση προκάλεσε ζημιές σε πραγματικά βιβλική κλίμακα, πολλοί ντόπιοι σύντομα βρήκαν τρόπους να επωφεληθούν από αυτήν. 

Οι αγρότες χρέωναν εισιτήρια για να επισκεφτούν το «πεσμένο έδαφος» τους, όπου οι καλλιέργειες συνέχισαν να αναπτύσσονται. Σε μια μέρα πουλήθηκαν 1000 εισιτήρια. Μερικοί επιχειρηματίες ντόπιοι πούλησαν αναψυκτικά από τα ερειπωμένα σπίτια τους και ένα νέο κομμάτι χορευτικής μουσικής, το «The Landslip Quadrille», εκδόθηκε. 

Τον Αύγουστο του 1840, όταν οι αγρότες ξεκίνησαν να θερίσουν τα εκτοπισμένα χωράφια τους, μια μεγάλη ρουστίκ γιορτή προσέλκυσε τεράστια πλήθη επισκεπτών.

Το αν ο Buckland ή ο Conybeare ήταν ανάμεσά τους δεν είναι γνωστό. Αλλά σε κάθε περίπτωση, είχαν ήδη λάβει την ανταμοιβή τους. Η ευκαιρία να μελετήσουν ένα τόσο θεαματικό παράδειγμα γεωλογίας σε δράση πρέπει να τους φαινόταν σαν το καλύτερο χριστουγεννιάτικο δώρο που έγινε ποτέ.

Το παρελθόν είναι το κλειδί για όσα συμβαίνουν γύρω μας.

Καλά Χριστούγεννα σε όλες/ους!

Γεωδίφης

Πηγές:

1.geolsoc.org.uk

2.Η γεωλόγος και συγγραφέας Νίνα Μόργκαν αφηγείται πώς ένα ξαφνικό  ξύπνημα την ημέρα των Χριστουγέννων έφερε τον φόβο του Θεού στον τοπικό πληθυσμό – και αποκάλυψε κάποια σπουδαία γεωλογία.

3. «The coastal landslips of ΝΕ Devon», από τον Muriel Arber, Proc. Geol., 1940, 

4.The Life and Correspondence of William Buckland, D.D. F.R.S. γραμμένο από την κόρη του, κυρία Gordon, John Murray, Λονδίνο, 1894.