Η επιστροφή του Φωτός

Ο γιός της Κώας Λητούς επιστρέφει και φέρνει το φως!

Μετά το ηλιοστάσιο, η επιστροφή του Φωτός. Μια τοιχογραφία του φωτοφόρου Απόλλωνα, που ακτινοβολεί και φέρει μια ουράνια σφαίρα. Ανακαλύφθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1830 στην Casa dell'Argenteria, Πομπηία. Εικόνα: Αρχαιολογικό Μουσείο της αρχαίας Παρθενόπης.

Μια σημαντική γιορτή για την αρχαία Κω και τα απολλώνια ιδρύματα της.

Χειμερινό ηλιοστάσιο

Ηλιοστάσιο-Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου 2023, 5:27 π.μ. Φέτος το ηλιοστάσιο πέφτει στις 21 Δεκεμβρίου για τις ΗΠΑ και στις 22 Δεκεμβρίου στην Ευρώπη, σηματοδοτώντας την [αστρονομική] αρχή του χειμώνα.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι το χειμερινό ηλιοστάσιο θεωρήθηκε σημαντική στιγμή του ετήσιου κύκλου για ορισμένους πολιτισμούς ήδη από τη Νεολιθική [Νέα Εποχή του Λίθου]. 

Τα αστρονομικά γεγονότα χρησιμοποιούνταν συχνά για να καθοδηγήσουν τις γεωργικές δραστηριότητες, όπως το ζευγάρωμα των ζώων, η σπορά των καλλιεργειών και η παρακολούθηση των χειμερινών αποθεμάτων τροφής. 

Το χειμερινό ηλιοστάσιο ήταν σημαντικό γιατί οι άνθρωποι ήταν οικονομικά εξαρτημένοι από την παρακολούθηση της εξέλιξης των εποχών. 

Η πείνα ήταν συνηθισμένη κατά τους πρώτους μήνες του χειμώνα, από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο [βόρειο ημισφαίριο] ή τον Ιούλιο έως τον Οκτώβριο [νότιο ημισφαίριο]. Τα ζώα σφαγιάζονταν έτσι ώστε να μην χρειάζεται να ταΐζονται κατά τη διάρκεια του χειμώνα, επομένως ήταν σχεδόν η μόνη εποχή του χρόνου που υπήρχε άφθονη προσφορά φρέσκου κρέατος.

Επειδή το χειμερινό ηλιοστάσιο είναι η αντιστροφή της φαινομενικής ύφεσης του ήλιου στον ουρανό, στην αρχαιότητα θεωρήθηκε ως ο συμβολικός θάνατος και αναγέννηση του Ήλιου ή  πιο σωστά του θεού Ήλιου.

Κρόνια

Σε πολιτισμούς που χρησιμοποιούσαν κυκλικά ημερολόγια με βάση το χειμερινό ηλιοστάσιο, το «έτος ως αναγεννημένο» γιορταζόταν με αναφορά σε θεότητες ζωής-θανάτου-αναγέννησης ή «νέα αρχή» με τον Κρόνο των αγροτών που αργότερα αυτή η γιορτή οδήγησε στα Χριστούγεννα.

Οι αρχαίοι Έλληνες, όπως και άλλοι λαοί, γιόρταζαν και το θερινό ηλιοστάσιο. Διοργάνωσαν πολλά φεστιβάλ προς τιμήν του γεγονότος, όπως τα Κρόνια, μια γιορτή του θεού του θερισμού Κρόνου.

Ορισμένοι σημαντικοί οικισμοί της νεολιθικής και της πρώιμης εποχής του Χαλκού συνδέονται με το χειμερινό ηλιοστάσιο, όπως το Stonehenge στην Αγγλία και το Newgrange στην Ιρλανδία.

Γεωδίφης με πληροφορίες από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης