Δύο χιλιάδες χρόνια πριν...

«Η ζωή είναι ένα παιχνίδι με πολλούς κανόνες αλλά χωρίς διαιτητή. Μαθαίνει κανείς πώς να το παίζει περισσότερο βλέποντάς το παρά συμβουλευόμενος οποιοδήποτε βιβλίο, συμπεριλαμβανομένου του ιερού.Δεν είναι παράξενο, λοιπόν, που τόσοι πολλοί παίζουν βρώμικα, τόσο λίγοι κερδίζουν, τόσοι χάνουν»,Iosif Aleksandrovich Brodsky[1940-1996] ρωσικής καταγωγής Αμερικανός ποιητής που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1987 για τα σημαντικά λυρικά και ελεγειακά ποιήματά του.

Ο Ναίσκος του Γάιου Ξενοφώντα στο Ασκληπιείο Κω, δεκαετία 30;

Σε λίγο μας αφήνει και το 2023, ως συνήθως χωρίς να μας ρωτήσει. 

Με την αλλαγή της χρονιάς συνηθίζεται ένα αλμανάκ που δίνει συνοπτικές πληροφορίες για διάφορα σημαντικά γεγονότα της προηγούμενης. Βέβαια, παλαιότερα ήταν καζαμίας που περιείχε σπουδαία μελλοντικά γεγονότα.

Όπως και έχει το θέμα θα κάνουμε ένα μεγάλο βήμα προς τα πίσω, στην ρωμαική περίοδο του νησιού. 

Να δούμε τι απάσχολησε την Κω και τους κατοίκους της, πριν από ακριβώς από δύο χιλιετίες. 

Το έτος 23 μ.Χ, πρεσβεία Κώων πηγαίνει στη Ρώμη για να υπερασπιστεί  το δικαίωμα ασύλου ενώπιον της Γερουσίας. Το Άσυλο του Ασκληπιείου ως θεσμός εκεχειρίας είχε εισέλθει στην ζωή και την καρδιά των Κώων και των άλλων Ελλήνων, από  τον 3ο αιώνα π.Χ.

Η πρεσβεία επιχειρεί να διατηρήσει το άσυλο με κάθε τρόπο. Για αυτό τον λόγο επισημαίνει στους γερουσιαστές της μεγάλης ρωμαικής αυτοκρατορίας ότι εξαιτίας του ασύλου και της λατρείας προς τον Ασκληπιό μπόρεσαν να σωθουν Ρωμαίοι κάτοικοι της Κω από τον μισητό και μεγαλύτερο εχθρό τους, τον Μιθριδάτη Ευπάτορα. 

Το Ιερό Άλσος του Ασκληπιείου όπου είχαν καταφύγει λειτούργησε σωτήρια για αυτούς. Μετά από τα δυνατά επιχειρήματα της αντιπροσωπείας, στη συνέχεια επιβεβαιώθηκε και συνέχισε το δικαίωμα στο άσυλο. 

Ο αρχηγός αυτής της πρεσβείας ήταν ο Κώος γιατρός και Ασκληπιάδης Ξενοφών, ο οποίος ίδρυσε λαμπρό ιατρείο στη Ρώμη και πήρε το όνομα Γάιος Στερτίνιος Ξενοφών . 

Έλαβε την ρωμαϊκή υπηκοότητα, από τον πρόξενο Κ. Στερτίνιο Μάξιμο και είχε ηγηθεί των διαπραγματεύσεων για το άσυλο του Ασκληπιείου της Κω.

Το ίδιο έτος έγινε ο προσωπικός γιατρός του αυτοκράτορα, του οποίου ο ίδιος ο  Κλαύδιος έπλεξε τις τιμές.

Οι Αργείοι ή ο Κοίος, ο πατέρας της Λητώς (και σύζυγος της Φοίβης), είναι οι παλαιότεροι άποικοι του νησιού σύμφωνα με τον R.Herzog. Στη συνέχεια, με τον ερχομό του Ασκληπιού, η ιατρική τέχνη εισήχθη και έγινε ιδιαίτερα γνωστή στους απογόνους του - όπου απαριθμούσε τα ονόματα κάθε  γιατρού και τις εποχές που άκμασε ο καθένας. Ναι, επεσήμανε μάλιστα ότι ο Ξενοφών που είχε θέσει την επιστήμη στην υπηρεσία του, καταγόταν από την ίδια οικογένεια. 

Κατόπιν αιτήματός του, οι Κώοι μπόρεσαν να ζουν στο νησί τους στο μέλλον, απαλλαγμένοι από κάθε φόρο τιμής και μόνο αφιερωμένοι στην υπηρεσία του θεού τους. 

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Τάκιτος [56-120 μ.Χ] ένας από τους σημαντικότερους λατίνους ιστορικούς επισυνάπτει αυτό το απόσπασμα από την αυτοκρατορική ομιλία, το οποίο αναφέρει ότι πολλές από τις υπηρεσίες των Κώων προς τον ρωμαϊκό λαό και τις συμμαχικές νίκες θα μπορούσαν να είχαν μεταφερθεί στο πεδίο. 

Σύμφωνα με την κοινή γνώμη, ο ίδιος Ξενοφών το έτος 54 είχε τον αυτοκράτορα αφέντη του στην υπηρεσία της αυτοκράτειρας.

Γεωδίφης

Πηγή- Kos, R.Herzog[1932]

Ασκληπιείο Κω, πηγή του Πάνα ή Μεγάλη Κρήνη γύρω στο 1906. Από τον R.Herzog.

Σε ταχυδρομική κάρτα, το Ασκληπιείο της Κω.