Πράσινα δάση και σκοτεινοί ουρανοί στην Κεφαλονιά

Στην Κεφαλονιά, ένα νησί δυτικά της ηπειρωτικής Ελλάδας, οι προσπάθειες για τη διατήρηση των δέντρων και την πρόληψη της πυρκαγιάς είχαν ένα ακούσιο αποτέλεσμα: τη διατήρηση του σκοτεινού ουρανού. 

Η Κεφαλονιά  εκτείνεται σε 773 τετραγωνικά χιλιόμετρα (298 τετραγωνικά μίλια), καθιστώντας την το μεγαλύτερο από τα επτά κύρια νησιά του Ιονίου στην Ελλάδα. 

Το νησί, μαζί με την κοντινή Ιθάκη, είναι ορατά σε αυτήν την εικόνα, που αποκτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023, με το OLI-2 (Operational Land Imager-2) στο Landsat 9. 

Το καρστικό τοπίο του νησιού είναι πλούσιο με σπηλιές, καταβόθρες και υπόγειο ρέματα. Από ψηλά όμως τα δάση ξεχωρίζουν. Ο Εθνικός Δρυμός Αίνου ιδρύθηκε το 1962 κυρίως για να προστατεύσει τα ελατοδάση του.

 Η παρακάτω εικόνα δείχνει μια λεπτομερή άποψη του νότιου τμήματος του εθνικού πάρκου γύρω από το όρος Αίνος. Αυτός ο ορεινός όγκος, μαζί με αυτόν του όρους Ρούντι στα βόρεια, αποτελούν το εθνικό πάρκο. 

Το μεγαλύτερο μέρος του πράσινου στην περιοχή του πυρήνα του πάρκου είναι το κεφαλλονίτικο έλατο (Abies cephalonica) - ταξινομήθηκε ως νέο είδος, ενδημικό στην Ελλάδα, το 1838. 

Τα μαύρα πεύκα (Pinus nigra) αναμειγνύονται επίσης, μαζί με διάφορους τύπους θάμνων στις 9 Οκτωβρίου 2023.

Η πυρκαγιά είναι η κύρια απειλή για το έλατο του πάρκου. Τα εύφλεκτα δέντρα αναπτύσσονται σε ένα θυελλώδες, ξηρό μικροκλίμα με άφθονα χόρτα για καύσιμο. Για προστασία από τη φωτιά, η νυχτερινή πρόσβαση στο πάρκο είναι περιορισμένη. 

Ο περιορισμός διατήρησε επίσης ακούσια τον εξαιρετικά σκοτεινό νυχτερινό ουρανό του πάρκου, ωφελώντας την οικολογία της περιοχής και τις ευκαιρίες παρατήρησης των άστρων. (Χωρίς ιστορικό νυχτερινών επισκεπτών, το πάρκο δεν εγκατέστησε ποτέ τεχνητό εξωτερικό φωτισμό). Ωστόσο, ορισμένα σημεία τεχνητού φωτός προέρχονται από τα φώτα σε έναν πύργο τηλεπικοινωνιών έξω από την ιδιοκτησία του πάρκου στο όρος Αίνος και από τις φωτισμένες υποδομές κοντινών πόλεων όπως το Αργοστόλι, την πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς. 

Οι υπεύθυνοι του πάρκου και οι ειδικοί του σκοτεινού ουρανού πέρασαν αρκετά χρόνια πραγματοποιώντας μετρήσεις φωτορύπανσης, εγκαθιστώντας αναβαθμίσεις φωτισμού και φιλοξενώντας προγράμματα προβολής. 

Τον Ιούνιο του 2023, το Εθνικό Πάρκο Αίνου έγινε το πρώτο διεθνές πάρκο σκοτεινού ουρανού στην Ελλάδα. Ο σκοτεινός ουρανός έχει σημασία για πολλά από τα φυτά και τα νυκτόβια ζώα του νησιού. Για παράδειγμα, τα νεογνά χελωνών καρέτα καρέτα που φωλιάζουν στις παραλίες μπορεί να αποπροσανατολιστούν από το τεχνητό φως. 

Ο σκοτεινός ουρανός ωφελεί επίσης τους νυχτερινούς θεατές του ουρανού. Το πάρκο φιλοξενεί τώρα προκαθορισμένες «αστρονύχτες» στις οποίες οι επιτρεπόμενοι επισκέπτες μπορούν να έχουν πρόσβαση στο πάρκο τη νύχτα για να βιώσουν έναν ουρανό φωτισμένο από φυσικές πηγές, όπως το φως των αστεριών και το φως του φεγγαριού. 

Γεωδίφης από το Παρατηρητήριο της Γης

Εικόνες του Παρατηρητηρίου Γης της NASA από τον Wanmei Liang, χρησιμοποιώντας δεδομένα Landsat από το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ. Ιστορία της Κάθριν Χάνσεν.

https://earthobservatory.nasa.gov/images/152182/green-forests-and-dark-skies-in-cephalonia