Μακρύς δρόμος...
«Αν ένας άνθρωπος θέλει να είναι σίγουρος για το δρόμο που πατάει, πρέπει να κλείσει τα μάτια του και να περπατήσει στο σκοτάδι» -San Juan de la Cruz, "Noche Oscura" , 1579
Έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια από τότε που δημοσιεύθηκε «Δᾶμος ὁ Κώιων» ένα βιβλίο για τους αρχαίους και νεότερους οικισμούς της Κω, αφιερωμένο στην μάνα μου.
Στο τελευταίο κεφάλαιο, επισημαίνεται η ανάγκη λήψης αποφάσεων για το παρόν και το μέλλον των οικισμών του νησιού.
Στην πάνω φωτογραφία από την δυτική Καρδάμαινα η νησίδα Στρογγυλή και η Κνίδος, περίπου το 1928. Πριν από 5000 χρόνια η τοποθεσία βρισκόταν κάτω από την θάλασσα. Από δω πέρασαν με σχεδίες οι πρώτοι κάτοικοι της Κω πριν από 8000 χρόνια.
Συχνά οι κάτοικοι της ορεινής Κω κατέβηκαν στις πεδιάδες εξαιτίας σεισμών, κατολισθήσεων ή εδαφοροών και ανέβηκαν ξανά μετά από το απίστευτο τσουνάμι του Αγαθία, τον 6ου αιώνα μ.Χ.
Αλήθεια πόσες φορές επαναλήφθηκε αυτή η ιδιότυπη εσωτερική μετανάστευση από βόρεια προς νότια ή ανατολικά προς δυτικά και αντίστροφα;
Οι κίνδυνοι είναι αλληλένδετοι.Προέρχονται από τις ίδιες βασικές αιτίες του παρελθόντος που πέρασαν οι αρχαίοι κάτοικοι του νησιού.
Σεισμοί,τσουνάμι, κρίσεις νερού, ξηρασίες, πανδημίες, πόλεμοι και τόσα άλλα θα είναι πάντα εδώ.
Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για το μακρύ δρόμο.
Τα σεισμικά φαινόμενα και τα τσουνάμι που χτυπούν επανειλημμένα την Κω δεν μπορούμε να τα αποφύγουμε.Η ηπειρωτική μετατόπιση, οι σεισμοί, η ηφαιστειακή δραστηριότητα συνδέονται αναμφίβολα αιτιακά σε μεγάλη ή τοπική κλίμακα. Οι δυνάμεις που εκτοπίζουν τις ηπείρους είναι ίδιες με εκείνες που παράγουν μεγάλες ή μικρές οροσειρές όπως του Δίκαιου.Η κοινή εντατικοποίησή τους σε τακτά χρονικά διαστήματα της ιστορίας μας λέει ότι αυτό θα συνεχιστεί με αμείωτο ενδιαφέρον τα επόμενα χιλιάδες χρόνια. Χρειαζόμαστε ασφαλείς κατασκευές, συνεχή ετοιμότητα και βελτίωση.
Σε ότι αφορά τα άλλα υπάρχοντα συστήματα που θεωρούμε δεδομένα, θέλουν μεγάλη προσοχή η μείωση των φυσικών πόρων ιδίως του νερού, η κατάρρευση των φυσικών οικοσυστημάτων και η απώλεια της βιοποικιλότητας, η αύξηση του πληθυσμού πέρα από τη φέρουσα ικανότητα του νησιού, η κλιματική αλλαγή, οι νέες πανδημίες και οι μη θεραπευτικές ασθένειες, η αδυναμία κατανόησης και λήψης προληπτικής δράσης για αυτούς τους κινδύνους.
Η ικανότητα να προκαλούμε βλάβη στον εαυτό μας, επιταχύνεται από τα μέσα του 20ού αιώνα.
Η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη, οι αυξανόμενες τάσεις στα δημογραφικά, το κλίμα, οι περιβαλλοντικές ζημιές και γιατί όχι ένας πιθανός πόλεμος για φυσικούς πόρους που συνεχώς θα μειώνονται, κρούουν τον κώδωνα για εναν εντελώς νέο επίπεδο κινδύνου.
Οι κίνδυνοι υφίστανται και είναι σοβαροί,ποικίλοι και πολύπλευροι.Η μετάβαση από τη βραχυπρόθεσμη στη μακροπρόθεσμη σκέψη μπορεί να ξεκινήσει στο σπίτι και στην καθημερινή μας ζωή.
Πρέπει να ληφθούν δυσάρεστες αποφάσεις για την ασφάλεια των οικισμών, το νερό, τα εδάφη, τις θάλασσες, τις ακτές, την τουριστική ανάπτυξη, την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, την κλιματική αλλαγή από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής του νησιού και της περιφέρειας.
Οφείλουμε να σκεφτούμε πώς οι σημερινές μας ενέργειες θα έχουν απήχηση για τις επόμενες γενιές.
Οι πόλεις ξεκινούν με ένα συγκεκριμένο πλεονέκτημα, αλλά συχνά αναπτύσσονται με τρόπους αρκετά διαφορετικούς από το αρχικό τους πλεονέκτημα.
Για τουλάχιστον 8000 χρόνια οι Κώοι αναζητούσαν θεραπεία μετά από κάθε τρομερό, επώδυνο συμβάν. Αν δεν το έκαναν, η πληγή θα είχε αποβεί μοιραία. Οι καταστροφικές απειλές είναι αναπόφευκτες, αυτοί οι κίνδυνοι δεν έχουν προτεραιότητα.
H Κως δεν αυτοπυροβολήθηκε στο πόδι αλλά πλήγηκε επανειλημμένα με ιδιαίτερη αυστηρότητα, σκληρότητα, αλύπητα από μεγάλες φυσικές καταστροφές, αυτό μας διδάσκει η γεωιστορία των αρχαίων και νεότερων οικισμών του νησιού.
Το πόνημα κλείνει με τα λόγια του αγαπημένου συμπατριώτη Ισμαήλ Κουτουζού, ενός σοφού της κωακής γης, υπηρέτη της για τουλάχιστον 70 χρόνια:
«Παλιοζωή κατάντησες για μένα τυραννία πρωί και βράδυ βάσανα, λαχτάρες και αγωνία».
Γεωδίφης
Πηγή-Δᾶμος ὁ Κώιων
Μπορείτε να το κατεβάσετε από εδώ
https://geogeodifhs.blogspot.com/2021/09/blog-post_9.html