Το Haboob, τι είναι;

Αμμοθύελλα, Haboob ανατολικά της Ιορδανίας, 15 Οκτωβρίου 2023. 

Ένας τύπος έντονης καταιγίδας σκόνης που μεταφέρεται σε ρεύμα ατμοσφαιρικής βαρύτητας.Τα χαμπούμπια εμφανίζονται τακτικά σε περιοχές ξηράς σε όλο τον κόσμο.

Οι θύελλες σκόνης του Τιτάνα που παρατηρήθηκαν το 2009-2010 έχουν συγκριθεί με τα Haboob. Ωστόσο, εκεί τα σύννεφα καταιγίδας αποτελούνται από σταγονίδια υγρού μεθανίου και η σκόνη πιθανότατα αποτελείται από οργανικές θολίνες, διαμορφωμένα από ηλιακή υπεριώδη ή κοσμική ακτινοβολία.

Κατά τη διάρκεια του σχηματισμού καταιγίδας, οι άνεμοι κινούνται σε κατεύθυνση αντίθετη από τη διαδρομή της καταιγίδας και κινούνται από όλες τις κατευθύνσεις προς την καταιγίδα. 

Όταν η καταιγίδα καταρρέει και αρχίζει να απελευθερώνει βροχόπτωση, οι κατευθύνσεις του ανέμου αντιστρέφονται, φυσώντας προς τα έξω από την καταιγίδα .

Όταν αυτό το κατηφορικό ρεύμα κρύου αέρα,  φτάνει στο έδαφος, φυσά ξηρή, χαλαρή λάσπη και άργιλος (συλλογικά, σκόνη) από την έρημο, δημιουργούν ένα τείχος αερομεταφερόμενων ιζημάτων που προηγείται του σύννεφου καταιγίδας. 

Αυτό το τείχος σκόνης μπορεί να έχει πλάτος έως και 100χλμ. και αρκετά χιλιόμετρα σε υψόμετρο. 

Στην πιο ισχυρή τους κατάσταση, οι άνεμοι Haboob  συχνά ταξιδεύουν με ταχύτητα 35–100 χλμ. την ώρα και μπορεί να πλησιάζουν με μικρή ή καθόλου προειδοποίηση. 

Συχνά η βροχή δεν εμφανίζεται στο επίπεδο του εδάφους καθώς εξατμίζεται στον ζεστό, ξηρό αέρα (φαινόμενο γνωστό ως virga). Η εξάτμιση ψύχει ακόμη περισσότερο τον ορμητικό αέρα και τον επιταχύνει. Περιστασιακά, όταν η βροχή επιμένει, μπορεί να περιέχει σημαντική ποσότητα σκόνης. 

Οι σοβαρές περιπτώσεις ονομάζονται καταιγίδες λάσπης. Η προστασία των ματιών και του αναπνευστικού συστήματος συνιστάται σε οποιονδήποτε πρέπει να βρίσκεται έξω κατά τη διάρκεια ενός χαμού. Η μετακόμιση σε καταφύγιο συνιστάται ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια μιας ισχυρής εκδήλωσης.

Haboobs έχουν παρατηρηθεί στη Σαχάρα, στο Σαχέλ (συνήθως στο Σουδάν, όπου ονομάστηκαν και περιγράφηκαν), καθώς και σε όλη την Αραβική Χερσόνησο, σε όλο το Κουβέιτ και στις πιο άνυδρες περιοχές του Ιράκ.Οι άνεμοι Haboob στην Αραβική Χερσόνησο, το Ιράκ και το Κουβέιτ δημιουργούνται συχνά από την κατάρρευση μιας καταιγίδας.

Εχουν παρατηρηθεί στην Αυστραλία, Βόρεια και Νότια Αμερική και στον Άρη.

Γεωδίφης

Πηγές:

1. Keane, James Tuttle (October 2018). "Haboobs on Titan". Nature Geoscience. 11 (10): 705.

2.Vaughn, Kim (1 April 2021). "Get ready, it's haboob season". Department of Ecology State of Washington. Retrieved 22 June 2023.