Γιατί ιθαγενείς ανεβαίνουν τη νύχτα μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο στις κορυφές των Άνδεων;

Παραδοσιακές δεξιότητες και γνώσεις θα πρέπει να θεωρηθούν ως συμπλήρωμα και όχι ως εμπόδιο, στην επιστημονική προσπάθεια κατανόησης του κλίματος, λένε οι ειδικοί.

Στις Άνδεις του Περού και της Βολιβίας, οι ιθαγενείς αγρότες συγκεντρώνονται στην κορυφή των βουνών τη νύχτα μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο - όχι για να απολαύσουν τη θέα, αλλά για να προβλέψουν το χρόνο και την ποσότητα των βροχών. Αν το αστρικό σμήνος των Πλειάδων εμφανίζεται μεγάλο και φωτεινό, τότε οι βροχές θα είναι άφθονες. Αν φαίνεται μικρό και αμυδρό, τότε οι βροχές θα είναι λίγες- στην περίπτωση αυτή, οι αγρότες θα καθυστερήσουν να προβούν σε φύτευση των καλλιεργειών τους.

Αυτό θα μπορούσε με την πρώτη ματιά να φαίνεται σαν παρωχημένη προγονική παράδοση όμως επιδεικνύει στην πραγματικότητα την ικανότητα των αυτόχθονων πληθυσμών να κάνουν χρήσιμες και εποικοδομητικές παρατηρήσεις και προβλέψεις για το κλίμα. Αν και οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι το Ελ Νίνιο μειώνει τις βροχοπτώσεις στις Άνδεις, προηγουμένως δεν γνώριζαν τη σχέση μεταξύ Ελ Νίνιο και της νεφοκάλυψης.

Οι εθνικές πολιτικές για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος συχνά αγνοούν τις παραδοσιακές γνώσεις των αυτόχθονων πληθυσμών.

Πρωτοβουλίες σε όλο τον κόσμο για την κατασκευή μεγάλων φραγμάτων ή προώθηση πράσινων καυσίμων για τη μείωση των εκπομπών έχουν εκτοπίσει πολλές κοινότητες. Οι κυβερνήσεις ή και τοπικές κοινωνίες αγνοούν σε μεγάλο βαθμό τις απόψεις των ιθαγενών στη γεωργία.

Στο Περού, για παράδειγμα, οι αγρότες ήδη αναπτύσσουν εκατοντάδες ποικιλίες πατάτας - σε αντίθεση δεν στηρίζονται με λίγες ποικιλίες όπως πολλές χώρες κάνουν - έτσι ώστε να έχουν μια καλύτερη πιθανότητα επιβίωσης των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Αλλά υπάρχει ακόμα μια ισχυρή πεποίθηση μεταξύ της διεθνούς κοινότητας ότι η επιστήμη είναι η καλύτερη λύση για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Οι κτηνοτρόφοι όμως έχουν προσαρμοσθεί στον άστατο καιρός για δεκαετίες και έχουν πολλά να διδάξουν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Οι ειδικοί πλέον είναι πεπεισμένοι ότι οι πόλεις και οι φτωχογειτονιές θα μπορούσαν επίσης να είναι μια σημαντική πηγή έμπνευσης για προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Οι κάτοικοι των παραγκουπόλεων είναι εξαιρετικά καινοτόμοι και προσαρμοστικοί στις αλλαγές του καιρού, για παράδειγμα με τη μετατροπή των τμημάτων του σπιτιού τους σε σχολείο ή σε κουζίνα. Οι πόλεις είναι μεγάλοι καταναλωτές ενέργειας και ιδιαίτερα εκτεθειμένες σε απειλές όπως οι πλημμύρες, ως αποτέλεσμα της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Όσο μεγαλύτερες θα γίνονται οι πόλεις τόσο θα μεγαλώνουν οι προκλήσεις. Οι κυβερνήσεις δεν πρέπει να αγνοούν τις ανάγκες των πόλεων για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, και να εστιάζουν την προσοχή τους μόνο στους πόρους σε αγροτικές περιοχές.

Η γνώση των αυτόχθονων είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

 

Γεωδίφης

Πηγή -Thomson Foundation Reuters