Ιριδίζον σύννεφο

Μοντάζ; όχι φακοειδές σύννεφο με ιριδισμό δυτικά της Abha, Σαουδική Αραβία,11 Οκτωβρίου 2023.Φωτογραφία-Abu Mishari

Όταν ο Ήλιος κρύβεται από πυκνά σύννεφα, τα πιο λεπτά τείνουν να προκαλούν περίθλαση στο ηλιακό φως, δίνοντας την αίσθηση ότι παίρνουν διαφορετικές αποχρώσεις χρωμάτων ανάλογα με τη γωνία από την οποία κοιτάμε. 

Ένα σπάνιο μετεωρολογικό φαινόμενο

Ένα ιριδίζον σύννεφο έχει συχνά χρώματα που μοιάζουν με αυτά που μπορούμε να βρούμε σε λεκέδες από λάδι, πίσσα ή βενζίνη στις επιφάνειες του νερού, προκαλείται από ένα φαινόμενο παρόμοιο με τον ιριδισμό. 

Είναι ένα σπάνιο μετεωρολογικό φαινόμενο και μπορεί κανονικά να παρατηρηθεί σε κυκλικά και φακοειδή σύννεφα, αλλά πολύ σπάνια σε σύννεφα cirrus . Αυτά τα χρώματα έχουν συνήθως παστέλ τόνο, αλλά μερικές φορές μπορεί να είναι πολύ ζωντανά. Ο ιριδισμός μπορεί να παρατηρηθεί πιο συχνά κοντά στον ήλιο, συχνά επισκιασμένος από τη λάμψη του.

Μπορεί να παρατηρηθεί πιο εύκολα κρύβοντας τον ήλιο πίσω από ένα δέντρο ή κτίριο, χρησιμοποιώντας γυαλιά από σκούρο γυαλί ή παρατηρώντας τον ουρανό μέσω της αντανάκλασής του σε έναν κυρτό καθρέφτη ή μια επιφάνεια νερού.

Ένας ευκολότερος τρόπος για να δείτε ιριδίζοντα σύννεφα είναι να κρύψετε τον ήλιο με το χέρι σας ή με ένα κτίριο ή δέντρο.

Αποτέλεσμα περίθλασης ηλιακού φωτός

Τα ιριδίζοντα σύννεφα είναι το αποτέλεσμα της περίθλασης του ηλιακού φωτός μέσω μικρών σταγονιδίων νερού ή ακόμη και μικρών κρυστάλλων πάγου που αποτελούν αυτά τα σύννεφα, εκτρέποντας τις ακτίνες του ήλιου ξεχωριστά. Οι μεγαλύτεροι παγοκρύσταλλοι προκαλούν φωτοστέφανα, τα οποία είναι προϊόν διάθλασης και όχι ιριδισμού. Για τον ίδιο λόγο, διαφέρει επίσης από ένα ουράνιο τόξο που προκαλείται από διάθλαση σε μεγαλύτερα σταγονίδια. 

Εάν μέρη του νέφους έχουν σταγόνες ή κρυστάλλους παρόμοιου μεγέθους, η συσσώρευση αυτού του φαινομένου προκαλεί το χρώμα του. Το σύννεφο πρέπει να είναι λεπτό, έτσι ώστε οι περισσότερες από τις ακτίνες φωτός να χτυπούν μόνο μία σταγόνα. Αυτός είναι ο λόγος που ο ιριδισμός παρατηρείται συνήθως στις άκρες των νεφών ή σε ημιδιαφανή σύννεφα. 

Ο πιο καθαρός και πολύχρωμος ιριδισμός είναι αυτός που προκαλείται από τα πρόσφατα δημιουργημένα σύννεφα, αφού τα σταγονίδια τους έχουν το ίδιο μέγεθος. Όταν ένα λεπτό σύννεφο έχει σταγονίδια παρόμοιου μεγέθους σε μεγάλο μέρος της επιφάνειάς του, ο ιριδισμός εμφανίζεται με τη μορφή κορώνας, που αποτελείται από έναν μικρό αριθμό έγχρωμων ομόκεντρων δακτυλίων γύρω από τον ήλιο ή το φεγγάρι και ένα φωτεινό κεντρικό φωτοστέφανο.

Γεωδίφης με πληροφορίες από τις σελίδες astromia.com και Βικιπαίδεια