Πώς δέντρα 1000 χρόνων έχουν γίνει το νέο ελεφαντόδοντο

Τα αρχαία δέντρα εξαφανίζονται από τα προστατευμένα εθνικά δάση σε όλο τον κόσμο. Μια έρευνα κάνει λόγο για αγορά 100 δισ. δολαρίων από κλεμμένα ξύλα.

Πρώτος, ένας ντόπιος πεζοπόρος παρατήρησε, κατά τη διάρκεια μιας βόλτας τον Μάιο του 2012, τα υπολείμματα ενός σώματος. Το θύμα ήταν ένα κέδρος 800 χρόνων. Με 50 μέτρα ύψος και με ένα κορμό 3 μέτρα σε περιφέρεια, ο κέδρος ήταν ένα από τα διαμάντια του Carmanah Walbran, ένα επαρχιακό πάρκο του Καναδά. Τώρα το μόνο που έμεινε ένα τμήμα του κορμού του, που περιβάλλεται από θραύσματα ξύλου και σκόνης.

Αυτό το πάρκο είναι γεμάτο με αιωνόβια και πανύψηλα έλατα Sitka και κέδρους .Αυτά τα δέντρα είναι επίσης αναπόσπαστο μέρος του δασικού οικοσυστήματος: βρύα και λειχήνες αναπτύσσονται σε αυτά, τα μανιτάρια φυτρώνουν από το υγρό φλοιό στη βάση τους. Οι κορμοί τους φιλοξενούν απειλούμενα πουλιά.

Αλλά τον τελευταίο καιρό, αρκετά πουλιά και φυτά που ζουν σε αυτά τα οικοσυστήματα έχουν εξαφανιστεί σε όλη την επαρχία. Κατά την τελευταία δεκαετία, δασολόγοι και ερευνητές έχουν βρει ότι περισσότερα από 100 δέντρα είχαν κλαπεί ταυτόχρονα.

Οι περιφερειακές αρχές πήραν στα σοβαρά την υπόθεση. Η κλοπή διερευνήθηκε από κοινού. Ο Don Closson, επόπτης της περιοχής, λέει ότι όταν πρόκειται για τον υπόγειο κόσμο της μαύρης ξυλείας στην αγορά, η περίπτωση του 800-χρονου κέδρου είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου.

Η παγκόσμια κλοπή ξυλείας έχει εξελιχθεί σε μια «ταχεία επιχείρηση περιβαλλοντικού εγκλήματος», σύμφωνα με μια έκθεση του 2012 του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών Περιβάλλοντος (UNEP) και της Ιντερπόλ, με τίτλο -Πράσινος άνθρακας, μαύρο εμπόριο. Η έκθεση εκτιμά ότι κάπου μεταξύ 15 έως 30% του παγκόσμιου εμπορίου ξυλείας διεξάγεται μέσω της μαύρης αγοράς και συνδέεται με το οργανωμένο έγκλημα . Τώρα ένοπλες ομάδες «καρτέλ ξύλου» έχουν εντοπίσει κέρδη από την τεράστια αξία της αρχαίας φύσης.

Κάθε καλοκαίρι, η Interpol και το UNEP δίνουν συνέντευξη στο Ναϊρόμπι, για θέματα  που αφορούν τη διεθνή λαθροθηρία και το μαύρο εμπόριο της αγοράς. Κατά τα τελευταία δύο χρόνια, το συνέδριο έχει επικεντρωθεί στην λαθροθηρία ελεφάντων και την κλοπή ξυλείας. Το ξύλο, λέει η UNEP, είναι το νέο ελεφαντόδοντο: ένας φυσικός πόρος που χρειάζεται δεκαετίες για να αναπτυχθεί, αλλά λίγα μόνο λεπτά για να καταστραφεί.

«Τα πάρκα μας είναι συγκρίσιμα με τους καθεδρικούς ναούς ή τα κάστρα στην Ευρώπη. Αλλά δεν προστατεύονται. Δεν υπάρχει ασφάλεια.»λένε οι αρμόδιοι.

Σε παγκόσμιο επίπεδο,τα δέντρα εκτιμάται ότι είναι αξίας κάπου μεταξύ 30 και 100 δις.δολαρίων. Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι αξίζουν 1 δις. μόνο στα σύνορά της. Αλλά είναι αδύνατο να μετρηθεί πραγματικά πόσο αξίζουν όλα αυτά τα  κλεμμένα ξύλα .

Αυτό συμβαίνει γιατί η αξία της ξυλείας θεωρείται γενικά μόνο στην αγοραία τιμή, αναφέρει ένας δικηγόρος στο Σιάτλ, που έχει ασχοληθεί με πολλές υποθέσεις κλοπής ξυλείας. Ο αριθμός αυτός δεν λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι, σε πάρκα όπως το Ολυμπιακό Εθνικό Δρυμό πολιτείας της Ουάσιγκτον, υπάρχουν φυσικά οικοσυστήματα που μπορούν να υπάρξουν μόνο σε ένα ανέγγιχτο περιβάλλον.

«Ειλικρινά, πραγματικά δεν υπάρχει τρόπος για να τεθεί μια τιμή για αυτό. Η περιοχή μας στερείται έναν από τους πιο πολύτιμους πόρους, τα δέντρα μας θα χρειαστούν αιώνες για να επιστρέψουν», λέει ο δικηγόρος.

Δύο βασικοί παράγοντες έχουν κάνει την ξυλεία τόσο ελκυστική τα τελευταία χρόνια. Κατ 'αρχάς, το οικονομικό: Ένας τεράστιος παλιός κέδρος μπορεί να κοστίζει κοντά στα 20.000 δολάρια. Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε το 2000 από το Κέντρο Δασικών Ερευνών Ειρηνικού της Καναδικής Δασικής Υπηρεσίας σημειώνει την κλοπή της ξυλείας του Καναδά ως αυξανόμενο πρόβλημα, με κόστος 20 εκατομμύρια δολάρια ετησίως. Κόκκινος κέδρος είναι ιδιαίτερα σε κίνδυνο, με τους κλέφτες συχνά στοχεύουν τους «υψηλής ποιότητας» παλιούς. Ακόμη και τα μικρότερα τμήματα των δέντρων μπορεί να είναι απίστευτα πολύτιμα: Το 2014 υπήρχαν 18 περιπτώσεις από κλεμμένα κομμάτια , δέντρων 1000-χρόνων της Καλιφόρνιας.

Δεύτερον, η κλοπή των δένδρων είναι χαμηλού κινδύνου. Σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία, η ξυλεία είναι εξαιρετικά εύκολη για τους κλέφτες .Ένα απομακρυσμένο τροπικό δάσος στη δυτική ακτή του Καναδά, είναι τόσο απέραντο που οι φύλακες πάρκων περιπολούν μόνο την περιοχή περίπου τέσσερις φορές το χρόνο. Όταν πιάνονται οι κλέφτες, είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου χάρη στην τύχη. Ορισμένες κυβερνητικές ομάδες εργάζονται σκληρά για να μειώσουν την παράνομη υλοτομία. 

Το πρόβλημα είναι ότι κανένας από αυτούς δεν είναι εξοπλισμένος για την αποτελεσματική καταπολέμηση ενός παγκόσμιου εμπορίου αυτού του μεγέθους - πόσο μάλλον απέναντι σε ένα δίκτυο οργανωμένου εγκλήματος.

  

Γεωδίφης

Πηγή-smithsonianmag.com