Ένα πολυχρηστικό γουδί από την αρχαία Κισσηρούσα
Μια ευχάριστη έκπληξη από την Κισσηρούσα δίπλα σε ένα φινικοειδές. Ένα ακέραιο ιγδίο (γουδί), ημισφαιρικού σχήματος χωρίς λαβές. Απαντά στο Γιαλί, και το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένο μπορεί να είναι ντόπιο.
Φτιαγμένο μάλλον από δακίτη ένα βίαιο πέτρωμα που γεννήθηκε από ηφαιστειακή έκρηξη πριν από 50000-30000 χρόνια.
Θεωρείται το αντίστοιχο του χαλαζιακού διορίτη. Αποτελείται κυρίως από πλαγιόκλαστα, χαλαζία, βιοτίτη, κεροστίλβη και σπανιότερα από αυγίτη. Μπορεί να γεννήθηκε στον Αγ. Αντώνιο, τη νησίδα απέναντι από το Γιαλί, ή ακόμη να είναι από τη γειτονική Κέφαλο, Κω. Περισσότερες πιθανότητες δίνω στην πρώτη υπόθεση.
Πρόκειται για πέτρα που έχει χρησιμοποιηθεί από τους προϊστορικούς κατοίκους. Το συγκεκριμένο δημιούργημα μπορεί να είναι ελληνιστικής περιόδου.
Ήταν ένα πολύ σημαντικό σκεύος, ιδίως αυτό με την τραχιά επιφάνεια[τραχείτη] μέσα στο οποίο μπορεί να κονιορτοποιηθεί ή να θρυμματιστεί ένα υλικό.
Αποσκοπεί στη λειοτρίβηση δηλαδή τη μείωση του μεγέθους τεμαχιδίων ή και την ανάμιξη τους.Η λειοτρίβηση πραγματοποιείται με τη συμπίεση και την τριβή τεμαχιδίων μεταξύ του ιγδίου και του επιμήκους υπέρου [γουδοχέρι]. Συχνά χρησιμοποιείται για τη μεταφορά της ύλης η σπάτουλα.
Η ουσία που πρόκειται να τριφτεί, τοποθετείται στο γουδί και τρίβεται, θρυμματίζεται ή αναμιγνύεται, χρησιμοποιώντας το γουδοχέρι[ύπερο].
Η προέλευση του γουδιού χάνεται στους αιώνες.Οι επιστήμονες έχουν βρει γουδιά και γουδοχέρια, τα οποία χρονολογούνται περίπου από το 35.000 π.Χ.
Αναφέρονται στα αρχαία γραπτά, όπως στον Αιγυπτιακό Ebers Papyrus του 1550 π.Χ, το παλαιότερο διατηρημένο κομμάτι της ιατρικής βιβλιογραφίας και την Παλαιά Διαθήκη.
Χρησίμευαν για προετοιμασία φαγητού,φαρμακευτικές , ιατρικές , μεταλλευτικές και καθημερινές εφαρμογές.
Γεωδίφης
Ο μύθος των Κώων για ακρωτήριο Χελώνη