Πριν από 2360 χρόνια η δολοφονία που άλλαξε τον κόσμο
Χθες, ο Ντόναλντ Τραμπ γλίτωσε για λίγο από επίθεση. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας, πολλοί ηγέτες δολοφονήθηκαν για λόγους τόσο πολλούς όσο οι αποχρώσεις της ανθρώπινης φύσης.
Εδώ είναι μία σύντομη ιστορία μιας δολοφονίας που διαπράχθηκε στη μέση ενός γάμου, πριν από 2360 χρόνια. Πρόκειται για ένα συμβάν που άλλαξε την ίδια την ιστορία όλου του κόσμου.
Θέατρο των Αιγών
Μία από τις πιο γνωστές δολοφονίες συνέβη τον Οκτώβριο του 336 π.Χ, στις Αιγές. Αυτόν τον μήνα του Δίου, η πόλη γιορτάζει στο θέατρο μια εξαιρετική ένωση: η Κλεοπάτρα, κόρη του Φιλίππου και της Ολυμπιάδας, παντρεύεται τον Αλέξανδρο τον Μολοσσό, ηγεμόνα της Ηπείρου. Είναι μια πολύτιμη συμμαχία για τον Φίλιππο που ετοιμάζεται να επιτεθεί, με τις ελληνικές δυνάμεις ενωμένες υπό την ηγεμονία του, την αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών.
Ο Φίλιππος κάλεσε όλους τους προύχοντες του βασιλείου και τους υποτελείς μιας αυτοκρατορίας που τώρα εκτεινόταν από τον Δούναβη μέχρι την Πελοπόννησο, οργανώνοντας ο ίδιος μεγαλειώδεις γιορτές. Για την περίσταση, παρήγγειλε αγάλματα των δώδεκα Ολυμπίων που είχαν ενθρονιστεί στη σκηνή και ένα 13ο γλυπτό που τον αποθέωνε και τον εμφάνιζε de facto βασιλιά όλων των Ελλήνων.
Κάπου εκεί, ο αρχηγός της προσωπικής του φρουράς σκέφτεται για την εκδίκησή του. Ο Παυσανίας τότε εκμεταλλεύεται την επιθυμία του βασιλιά να εμφανιστεί με μεγάλη μεγαλοπρέπεια ενώπιον των καλεσμένων του χωρίς ένοπλη συνοδεία για να τον μαχαιρώσει τη στιγμή που ο Φίλιππος μπαίνει στη σκηνή του αρχαίου Θεάτρου. Χτυπημένος θανάσιμα, ο βασιλιάς κατέρρευσε και πέθανε μπροστά στα μάτια της οικογένειάς του και ενός τρομοκρατημένου πλήθους.
Ο Παυσανίας καταφέρνει να φύγει από το θέατρο, αλλά γρήγορα τον κυνηγούν οι άλλοι φρουροί, τον προλαβαίνουν και τον σκοτώνουν.
Γιατί ο Παυσανίας [του Ορέστη] δολοφόνησε τον Φίλιππο στο απόγειο της δόξας του;
Από την Αρχαιότητα, ορισμένοι συγγραφείς ανέφεραν την εμπλοκή των Περσών, άλλοι φαντάζονται το εκδικητικό μένος μιας περιφρονημένης συζύγου, της Ολυμπιάδας, ακόμη και του γιου της Αλέξανδρου, που ήταν πρόθυμοι να βασιλέψουν. Ήταν μόλις 20 ετών!
Η πιο αληθοφανής εξήγηση βρίσκεται αναμφίβολα στα γραπτά του Αριστοτέλη, του παιδικού φίλου του Φιλίππου, που ζει αρκετά χρόνια στην Πέλλα και πιθανόν αυτόπτη μάρτυρα της επίθεσης. Στα Πολιτικά του, ο φιλόσοφος ισχυρίζεται ότι τα κίνητρα του Παυσανία ήταν προσωπικά.
Πράγματι, ως έφηβος, ο Παυσανίας είχε στενή σχέση με τον Φίλιππο. Σύντομα εγκαταλείφθηκε για συνονόματό του, έτσι θα είχε διατηρήσει μια πεισματική μνησικακία εναντίον του αντιπάλου του, προκαλώντας τον και αμφισβητώντας την αρρενωπότητά του. Πληγωμένος, ο Παυσανίας θα ήθελε να αποδείξει την αξία του και να καθαρίσει την τιμή του πεθαίνοντας στη μάχη για να προστατεύσει τον βασιλιά.
Εδώ εμφανίζεται ένας νέος πρωταγωνιστής. Ο Άτταλος, στενός φίλος του δεύτερου Παυσανία, δεν ξέχασε τίποτα από αυτόν τον καυγά και κράτησε το μίσος του κρυφό για αρκετά χρόνια. Ενώ όμως έγινε το δεύτερο πρόσωπο στο βασίλειο μέσω του γάμου της ανιψιάς του Ευρυδίκης με τον Φίλιππο, το φθινόπωρο του -337, κάλεσε τον Παυσανία στο σπίτι του σε ένα συμπόσιο, την παραμονή της αναχώρησης του πρωτοφύλακα στην Ασία, την οποία διοικεί δίπλα στον Παρμενίωνα.
Λέγεται ότι υπέστη ομαδικό βιασμό εκείνο το βράδυ αφού είχαν πιει πολύ και αγνό κρασί. Ειπώθηκε μάλιστα ότι ο Άτταλος άφησε τους σκλάβους του να κακοποιήσουν τον νεαρό ευγενή. Εξοργισμένος ο Παυσανίας πηγαίνει στον βασιλιά για να καταγγείλει το έγκλημα που έχει υποστεί. Αλλά ο Φίλιππος, ντροπιασμένος από την κατάσταση - ο Άτταλος είναι τώρα γαμπρός του και ένας από τους πιο ισχυρούς στρατηγούς του στρατού - αφήνει τον Άτταλο να επιβιβαστεί στην Ασία χωρίς καν να τον τιμωρήσει. Για να πληρώσει το λάθος, ο βασιλιάς προσφέρει στον νεαρό αξιωματικό μια υπέροχη προαγωγή: ο Παυσανίας γίνεται διοικητής της βασιλικής φρουράς.
Ο Φίλιππος, ως βασιλιάς των Μακεδόνων, εκπροσωπεί την ανώτατη στρατιωτική, θρησκευτική και δικαστική εξουσία. Με το να μην αποδίδει δικαιοσύνη στον αξιωματικό του, είναι στην πραγματικότητα ένοχος.
Ταραγμένος, ο Παυσανίας στρέφει το μίσος του εναντίον του βασιλιά. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα πιο τρομερό από έναν διάβολο που μένει σιωπηλός. Θα εκτελέσει πιστά την αποστολή του τους μήνες που ακολουθούν. Η άνοιξη και το καλοκαίρι περνούν και ο Φίλιππος οργανώνει τον γάμο της κόρης του με μία μεγάλη εκδήλωση στις Αιγές. Αυτή είναι η στιγμή που ο Παυσανίας επιλέγει, σαν Νέμεσις, να επιτεθεί στον Φίλιππο.
Το ερώτημα παραμένει
Ενήργησε μόνος του ο Παυσανίας ή ήταν το χεράκι των συμφερόντων της Περσίας, των αρχόντων της Άνω Μακεδονίας και της βασίλισσας; Η έρευνα συνεχίζεται και ίσως κάποια στιγμή αποκαλυφθεί η μια και μοναδική αλήθεια.
Γεωδίφης με πληροφορίες από τον HeraklesCithare/ twitter
https://x.com/HeraklesCithare/status/1812471308598321511