Chagan, πυρηνική λίμνη γεμάτη με ραδιενεργό νερό
Μέτρηση ραδιενέργειας τη λίμνης Chagan
Κατά τη διάρκεια των ημερών του Ψυχρού Πολέμου, η Σοβιετική Ένωση άρχισε να χρησιμοποιεί πυρηνικά σε όλο το βορειοανατολικό Καζακστάν για να διερευνήσει τη δυνατότητα της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς σε κατασκευές, όπως μετακίνηση γης, δημιουργώντας κανάλια και δεξαμενές, γεωτρήσεις για πετρέλαιο και ούτω καθεξής.
Οι δοκιμές διεξήχθησαν σύμφωνα με το πρόγραμμα το οποίο είχαν αποκαλέσει οι Σοβιετικοί ως ''Πυρηνικές Εκρήξεις για την Εθνική Οικονομία''. Αυτή ήταν η σοβιετική εκδοχή του "Operation Plowshare" - ένα παρόμοιο πρόγραμμα που επινοήθηκε από τις ΗΠΑ.
Έχοντας δανειστεί την τρομερή ιδέα από τις ΗΠΑ, το σοβιετικό πρόγραμμα ξεκίνησε διστακτικά στην αρχή και κατέληξε να είναι πολλές φορές μεγαλύτερο από ότι το πρόγραμμα των ΗΠΑ όσον αφορά τον αριθμό των εκρήξεων με πειράματα πεδίου .Ενώ οι ΗΠΑ διεξήγαγαν 27 δοκιμές και το πρόγραμμα τους τερματίστηκε το 1977, οι Σοβιετικοί το συνέχισαν μέχρι το 1989, κατά το οποίο διεξήγαγαν περίπου 156 πυρηνικές δοκιμές.
Μία από τις καλύτερα γνωστές δοκιμές είναι το πείραμα του Ιανουαρίου του 1965 στην Chagan, στην τοποθεσία Σεμιπαλατίνσκ του Καζακστάν. Η δοκιμή Chagan σχεδιάστηκε για να ελεγχθεί η καταλληλότητα των πυρηνικών εκρήξεων για τη δημιουργία ταμιευτήρων. Ήταν η πρώτη και η μεγαλύτερη από όλες τις πυρηνικές εκρήξεις για το πρόγραμμα Εθνικής Οικονομίας. Μια συσκευή 140 κιλοτόνων τοποθετήθηκε σε μία τρύπα βαθιά 178m στην ξερή κοίτη του ποταμού Chagan έτσι ώστε το χείλος του κρατήρα θα λειτουργούσε ως φράγμα για το ποτάμι σε περιόδους υψηλής ροής. Η έκρηξη δημιούργησε έναν κρατήρα με μήκος 400 μέτρα και 100 μέτρα βάθος, με ύψος χείλους από 20 έως 38 μέτρα. Αργότερα, ένα κανάλι διανοίχτηκε στον κρατήρα και μία δεξαμενή πίσω από αυτό, για να γεμίσει με νερό.
Η δεξαμενή, ανεπίσημα γνωστή ως λίμνη Chagan, εξακολουθεί να υπάρχει σήμερα ουσιαστικά την ίδια μορφή. Το νερό εξακολουθεί να είναι ραδιενεργό – είναι περίπου 100 φορές μεγαλύτερο από το επιτρεπόμενο επίπεδο των ραδιονουκλιδίων στο πόσιμο νερό, αν και 100-150 μέτρα μακριά τα δοσολογικά επίπεδα ήταν στο βασικό επίπεδο. Εκείνη την εποχή της δημιουργίας της, η σοβιετική κυβέρνηση ήταν υπερήφανη για την λίμνη Chagan. Έκαναν μια ταινία με τον Υπουργό και υπεύθυνο για το σύνολο του σοβιετικού προγράμματος πυρηνικών όπλων, να βουτά στο νερό της λίμνης του κρατήρα ενώ νερό από αυτό χρησιμοποιήθηκε για τη διατροφή των βοοειδών στην περιοχή.
Εκτιμάται ότι περίπου το 20% των ραδιενεργών προϊόντων από τη δοκιμή Chagan είχε ξεφύγει από την ζώνη έκρηξη, και ανιχνεύθηκε ακόμη πάνω από την Ιαπωνία. Αυτό εξόργισε τις ΗΠΑ για την παραβίαση των διατάξεων της Συνθήκης Απαγόρευσης των Πυρηνικών Περιορισμένων Δοκιμών του Οκτωβρίου του 1963. Οι Σοβιετικοί απάντησαν ότι ήταν μια υπόγεια δοκιμή και ότι η ποσότητα των ραδιενεργών συντριμμιών που διέφυγαν στην ατμόσφαιρα ήταν ασήμαντη. Μετά από αρκετές μετέπειτα αλληλεπιδράσεις, το θέμα τελικά εγκαταλείφθηκε και ξεχάστηκε.
Γεωδίφης
Πηγές
1.Βικιπαίδεια
2.Nuclear Weapons Archive
3.amusingplanet.com
Βίντεο από την πυρηνική δοκιμή που δημιούργησε τη λίμνη Chagan