Το ταξίδι του ραδιενεργού νέφους του Τσερνομπίλ
Το εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ, μπήκε σε λειτουργία για τη Σοβιετική Ένωση το 1977 και την εποχή εκείνη ήταν ένας πρότυπος πυρηνικός σταθμός .Το εργοστάσιο λειτουργούσε ως τον Δεκέμβριο του 2000 εξαιτίας μεγάλης ενεργειακής ζήτησης στην Ουκρανία.
Στις 26 Απριλίου του 1986 σημειώθηκε στον αντιδραστήρα Νο. 4, το πυρηνικό ατύχημα που είχε ως αποτέλεσμα τον άμεσο θάνατο δεκάδων και την εκτεταμένη επιβάρυνση του περιβάλλοντος με ραδιενέργεια.
Οι πιο μολυσμένες περιοχές από καίσιο-137 από το ατύχημα στο Τσερνομπίλ παρατηρήθηκαν εντός της ζώνης εκκένωσης σε ακτίνα 30-χιλιομέτρων γύρω από το σταθμό, και σε ένα λοβό 80-χιλιόμετρων που εκτείνεται δυτικά-νοτιοδυτικά. Χαμηλότερα επίπεδα μόλυνσης επεκτάθηκαν 300 χλμ δυτικά του σταθμού. Η εναπόθεση ραδιενεργής σκόνης στην επιφάνεια και ο επακόλουθος ενταφιασμός του κατεστραμμένου αντιδραστήρα αποτελεσματικά οδήγησε στη δημιουργία μιας de facto τοποθεσίας αποθήκευσης πυρηνικών αποβλήτων στο έδαφος. Αυτή η τοποθεσία βρίσκεται σε μια παχιά ιζηματογενή ακολουθία από χαλαρά υλικά, ως επί το πλείστον κλαστικές αποθέσεις, με ένα ρηχό (συνήθως 3-5μέτρα) υδροφόρο ορίζοντα. Η γεωλογία, η παρουσία των επιφανειακών υδάτων, ο αβαθής υδροφόρος και οι διαρροές υπόγειων υδροφορέων σε βάθος συνέβαλλε στο να δημιουργηθεί ένα δυσμενές περιβάλλον για τη μακροπρόθεσμη συγκράτηση και την αποθήκευση των ραδιενεργών συντριμμιών. Η κατανόηση της γενικής Γεωλογίας και Υδρολογίας της περιοχής, είναι σημαντική για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της περιοχής για την ακούσια αποθήκευση αποβλήτων, και να εκτιμηθεί το δυναμικό μετανάστευσης ραδιονουκλεϊδίων μέσω εδάφους και πετρωμάτων , σε υπόγειους υδροφορείς και κοντινούς ποταμούς.
Οι επιπτώσεις στην πανίδα και τη χλωρίδα μέσα στην περιοχή εκκένωσης έγινε ένα πεδίο έρευνας για τους οικολόγους γενετιστές, βοτανολόγους και ζωολόγους. Ακόμη και περιοχές χιλιάδες χιλιόμετρα μακρινές από το Τσερνομπίλ είναι ακόμη και σήμερα μολυσμένες με ραδιενεργά σωματίδια και στοιχεία που μεταφέρθηκαν από τον άνεμο πάνω από την Ευρώπη. Για πόσο καιρό το ραδιενεργό περιεχόμενο του αντιδραστήρα που καταστράφηκε θα απειλεί την υγεία του ανθρώπου είναι άγνωστο - η διάσπαση ορισμένων από τα ραδιενεργά στοιχεία μετριέται σε επίπεδα γεωλογικού χρόνου .Ουκρανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η περιοχή δεν θα είναι ασφαλής για την ανθρώπινη ζωή για τα επόμενα 20.000 χρόνια.Αυτό που είναι συναρπαστικό είναι ότι η περιοχή γύρω από τον ποταμό Pripyat έχει ήδη σε μεγάλο βαθμό ανακυκλωθεί από το δάσος.
Το ατύχημα ήταν της τάξης του μέγιστου προβλεπόμενου ατυχήματος στην Διεθνή Κλίμακα Πυρηνικών Γεγονότων, διατάραξε σοβαρότατα τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν στις γύρω περιοχές και είχε σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία. Από το ατύχημα πέθαναν επιτόπου δυο από τους εργάτες του σταθμού. Μέσα σε 4 μήνες, από τη ραδιενέργεια και από εγκαύματα λόγω της θερμότητας, πέθαναν 28 πυροσβέστες που έσπευσαν στο χώρο του ατυχήματος και διαπιστώθηκαν 19 επιπλέον θάνατοι ως το 2004. Επιπλέον, υπολογίζεται ότι επηρεάστηκε η υγεία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων εξαιτίας της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος με ραδιενέργεια. Οι ποσοστιαίες αυξήσεις των καρκίνων ήταν άνω του 15% στους πληθυσμούς που εκτέθηκαν, με χιλιάδες θανάτους από καρκίνο και λευχαιμία να συνδέονται με το ατύχημα.
Υπολογίστηκε ότι περισσότερο από το μισό του ιωδίου 131 που διέφυγε από το Τσερνόμπιλ κατέληξε εκτός πρώην Σοβιετικής Ένωσης . Το ραδιενεργό ιώδιο προκαλεί αύξηση των περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς και σύμφωνα με εκτιμήσεις, παρουσιάστηκε αύξηση αυτής της μορφής καρκίνου σε Ηνωμένο Βασίλειο και Τσεχία, χρειάζονται όμως περισσότερες έρευνες για να υπάρξει συνολική εικόνα για την Ευρώπη. Κάποιες άλλες μελέτες αναφέρουν επίσης αύξηση της παιδικής λευχαιμίας σε Δυτική Γερμανία, Ελλάδα και Λευκορωσία. Έχοντας υπόψη ότι τα περισσότερα είδη καρκίνου χρειάζονται 20 με 60 χρόνια μεταξύ έκθεσης στο αίτιο και εκδήλωσης της ασθένειας, είναι προφανές ότι είναι ακόμα νωρίς για να εκτιμήσουμε τις πραγματικές διαστάσεις των επιπτώσεων του ατυχήματος.Διαβάστε περισσότερα στην έκθεση
Βίντεο που μας κοινοποίησε ο Μάνος Μαστρογιώργης σχετικά με το ταξίδι του ραδιενεργού νέφους.
Γεωδίφης
Πηγές
Με πληροφορίες από IRSN, Βικιπαίδεια
Αρχές Μάη 1986, το ραδιενεργό νέφος πάνω από την Ελλάδα.
Ατύχημα στο Τσερνόμπιλ: βίντεο από την κίνηση του ραδιενεργού νέφους πάνω από την Ευρώπη (26 Απριλίου - 9 Μαΐου), από τον ιστότοπο του IRSN δημοσιεύτηκε στο YouTube ως μέρος του TPE.Το 2005, το IRSN πραγματοποίησε μια προσομοίωση της κίνησης πάνω από την Ευρώπη του ραδιενεργού νέφους που προκλήθηκε από το ατύχημα του Τσερνομπίλ το 1986. Αυτό το μοντέλο δημοσιοποιήθηκε το 2006, στην 20ή επέτειο από το ατύχημα του Τσερνομπίλ, και τώρα προσφέρεται σε σχολιασμένη έκδοση με υπότιτλους στα αγγλικά. Περισσότερες πληροφορίες: www.irsn.fr/chernobyl.