Όλα τα μάτια στον Δία

Μια εικόνα της ατμόσφαιρας του Δία, η οποία είναι γεμάτη εντυπωσιακά, στροβιλιζόμενα, μπλε και ανοιχτό πορτοκαλί σύννεφα.Οι αστρονόμοι ελπίζουν ότι οι ερασιτέχνες θα τους βοηθήσουν να παρακολουθούν τον καιρό του Jovian.Βελτιωμένη λήψη από τον Gerald Eichstädt και τον Sean Doran βασισμένη σε εικόνες που παρέχονται από τη NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS

Η εντυπωσιακή εμφάνιση του Δία προέρχεται από τη θυελλώδη ατμόσφαιρά του. Τα στροβιλιζόμενα σύννεφα περιβάλλουν τον γίγαντα του αερίου και η κατανομή τους αντανακλά τον καιρό του πλανήτη. 

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν επαγγελματικά παρατηρητήρια όπως το Very Large Telescope στη Χιλή (του οποίου η κατασκευή στη δεκαετία του 1990 κόστισε περισσότερα από 330 εκατομμύρια ευρώ ή 366 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) και διαστημόπλοια όπως το τροχιακό Juno (μέρος μιας αποστολής 1,13 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ) για να μελετήσουν την αποστολή του Δία. Σε ότι αφορά τη μετεωρολογία, τους λείπουν ορισμένες ικανότητες συνεχούς παρακολούθησης. Οι ερασιτέχνες αστρονόμοι έχουν συμπληρώσει μέρος αυτού του κενού παρακολουθώντας τα ορατά σύννεφα και τον άνεμο.

Τώρα, οι Hill et al. δείχνουν ότι οι χημικοί ιχνηθέτες του καιρού του Δία μπορούν να παρατηρηθούν χρησιμοποιώντας σχετικά φθηνό εξοπλισμό, ο οποίος μπορεί να επιτρέψει σε ερασιτέχνες αστρονόμους να συμβάλουν ακόμη περισσότερο στην επιστημονική γνώση των συνθηκών του πλανήτη.

Σε αντίθεση με τα νέφη της Γης που βασίζονται στο νερό, τα ανώτατα σύννεφα του Δία πιστεύεται ότι αποτελούνται κυρίως από πάγο αμμωνίας. Η περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε αμμωνία είναι ενδεικτική του καιρού του πλανήτη. Η αμμωνία απορροφά το κόκκινο φως σε μήκος κύματος 647 νανόμετρα. Το μεθάνιο, του οποίου η αφθονία είναι σταθερή και πολύ γνωστή στους επιστήμονες, απορροφά το πορτοκαλί φως σε μήκος κύματος 619 νανόμετρα. Χρησιμοποιώντας ένα εμπορικά διαθέσιμο τηλεσκόπιο με τιμή περίπου 4.000 $, οι ερευνητές τράβηξαν φωτογραφίες του Δία και αναζήτησαν σημεία όπου υπήρχε αυξημένη απορρόφηση στα 647 σε σχέση με 619 νανόμετρα, υποδεικνύοντας αυξημένη αφθονία αμμωνίας σε αυτές τις τοποθεσίες. Στη συνέχεια θα μπορούσαν να υπολογίσουν την αφθονία της αμμωνίας χρησιμοποιώντας την αναλογία αυτών των απορροφήσεων και τη γνωστή, αμετάβλητη αφθονία μεθανίου.

Αυτή η μελέτη έδειξε αλλαγές στην κατανομή της αμμωνίας σε χρονικές κλίμακες που κυμαίνονται από εβδομάδες έως χρόνια, αλλά οι επιστήμονες χρειάζονται περισσότερα δεδομένα για να κατανοήσουν τι σημαίνουν αυτές οι αλλαγές. Οι συγγραφείς λένε ότι ελπίζουν ότι οι ερασιτέχνες αστρονόμοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτή τη μέθοδο για να βοηθήσουν στη συλλογή και ανταλλαγή περισσότερων δεδομένων και ότι αυτό το αυξημένο εργατικό δυναμικό μπορεί να επιτρέψει την εβδομαδιαία ή ακόμα και την καθημερινή παρακολούθηση του καιρού Jovian.

Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα eos.org

περισσότερα,

Sidik, S. M. (2024), All eyes on Jupiter, Eos, 105, https://doi.org/10.1029/2024EO240395. 

https://eos.org/research-spotlights/all-eyes-on-jupiter