Η τεχνητή νοημοσύνη στα σμήνη σεισμών της Σαντορίνης
Είναι μια επιλογή, η ερμηνεία τώρα είναι ανοιχτή.
Η τεχνητή νοημοσύνη αποδεικνύεται ότι αλλάζει το παιχνίδι στην παρακολούθηση του σμήνους σεισμών της Σαντορίνης Οι επιστήμονες αξιοποιούν τη δύναμη της μηχανικής μάθησης για να βοηθήσουν τους κατοίκους και τους τουρίστες ανιχνεύοντας χιλιάδες σεισμικά συμβάντα.
Οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης παρακολουθούν την εξελισσόμενη κρίση σεισμικότητας στο νησί της Σαντορίνης στην Ελλάδα (Segou et al., στην προετοιμασία). Όπως ήταν αναμενόμενο, η ανίχνευση σεισμών με μηχανική μάθηση αποκαλύπτει 10 φορές περισσότερους σεισμούς (με κόκκινο χρώμα) από τους τυπικούς σεισμικούς καταλόγους του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (με γκρι). Αυτή είναι η πρώτη εικόνα υψηλής ανάλυσης του πολύπλοκου ηφαιστειακού/σεισμικού συστήματος (30 Νοεμβρίου 2024 έως 8 Φεβρουαρίου 2025). Από Margarita Segou, Rajat Choudhary, Wayne Shelley, Φωτεινή Δερβίση και Brian Baptie. BGS © UKRI 2025.
Καθώς κηρύχθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στο ελληνικό νησί της Σαντορίνης, οι σεισμολόγοι στρέφονται όλο και περισσότερο στην τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης για να παρέχουν εικόνες υψηλής ανάλυσης της συνεχιζόμενης σεισμικής δραστηριότητας, σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν την ακρίβεια των βραχυπρόθεσμων προβλέψεων. Από την αρχή της κρίσης, μια ομάδα από το BGS που αποτελείται από τους Margarita Segou, Brian Baptie, Rajat Choudhary, Wayne Shelley και Foteini Dervisi, χρησιμοποιεί αλγόριθμους μηχανικής μάθησης για να ανιχνεύει δέκα φορές περισσότερους σεισμούς από τις τυπικές τεχνικές, με πάνω από 20 000 δονήσεις που επιτρέπουν την ακριβή προσέγγιση και έχουν εντοπίσει για πρώτη φορά σεισμούς μικρού μεγέθους που προηγουμένως δεν είχαν εντοπιστεί χρησιμοποιώντας τυπικές προσεγγίσεις. Η σεισμολόγος του BGS Μαργαρίτα Σέγκου, η οποία ηγείται της ανάπτυξης της πρωτοποριακής έρευνας, λέει ότι έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι επιστήμονες μπορούν να μάθουν από τη σεισμική δραστηριότητα και να προβλέψουν μοτίβα.
«Αυτή η τεχνική μηχανικής μάθησης έχει ως αποτέλεσμα πολύ πιο πλούσια τροφοδοσία δεδομένων σε βραχυπρόθεσμες προβλέψεις, οι οποίες μπορούν να επιτρέψουν στους ειδικούς να παρακολουθούν την εξέλιξη των γεγονότων και να συμβουλεύουν καλύτερα τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και τις κοινότητες που βρίσκονται σε κίνδυνο». αναφέρει η Δρ Μαργαρίτα Σέγκου, Σεισμολόγος BGS.
Αυτοί οι αλγόριθμοι επέτρεψαν στους ερευνητές να σημειώσουν για πρώτη φορά αυξημένη σεισμική δραστηριότητα σε όλη την περιοχή της Σαντορίνης στις 26 Ιανουαρίου 2025. Συγκριτικά, τα τυπικά συστήματα ανίχνευσης δεν κατέγραψαν την ίδια αύξηση μέχρι τις 31 Ιανουαρίου και εντόπισαν μόνο περίπου 2000 σεισμικά γεγονότα στην περιοχή της Σαντορίνης. δέκα φορές λιγότερο από ό,τι ανίχνευσε η νέα προσέγγιση. Η Δρ Segou λέει ότι είναι η ικανότητα να συνδυάζονται διαφορετικές πηγές πληροφοριών πιο γρήγορα αυτό που βρίσκεται στο επίκεντρο της προόδου. Μέσω ισχυρών διεθνών συνεργασιών, μπορούμε να επεξεργαστούμε ξανά δεδομένα του παρελθόντος και του παρόντος μέσω της μηχανικής μάθησης και να αποκτήσουμε μια νέα και ανεκτίμητη εικόνα για τη σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη σε προηγούμενες φάσεις αναταραχής και τους δεσμούς της με το ηφαιστειακό σύστημα. Δρ Μαργαρίτα Σέγκου.
Η Σαντορίνη βρίσκεται στο ελληνικό ηφαιστειακό τόξο στη σύγκλιση της αφρικανικής και της ευρασιατικής πλάκας, σε ένα περίπλοκο τεκτονικό όριο. Επί του παρόντος, τα σεισμικά γεγονότα γύρω από το νησί δείχνουν ότι οι εκρήξεις σεισμικότητας συμβαίνουν σχεδόν δύο φορές την ημέρα, με τις δονήσεις να διαρκούν από μία έως δύο ώρες.
Η Δρ Segou προσθέτει ότι τα δεδομένα αποκαλύπτουν μερικά μοναδικά χαρακτηριστικά. «Έχουμε αποδείξεις ότι πρόκειται για σεισμικότητα τύπου σμήνους που βασίζεται σε ρευστά και έρχεται σε παλμούς. Αυτό δεν είναι πρωτάκουστο σε άλλες ηφαιστειακές περιοχές. Ωστόσο, αυτή τη φορά εξελίσσεται πάνω από ενεργά ρήγματα που περιπλέκουν την έκφραση της σεισμικότητας. Είναι εύκολο να έχουμε μια ασύνδετη ιστορία όταν κοιτάμε μόνο σεισμικά γεγονότα μέτριου μεγέθους. Μόνο όταν ερευνούμε τα γεγονότα μικρότερου μεγέθους που συμβαίνουν στο μεταξύ, μαθαίνουμε για τους κρυμμένους μηχανισμούς που λαμβάνουν χώρα μεταξύ των μεγάλων σεισμών. Είναι κρίσιμο να παρακολουθούμε αν αυτοί οι παλμοί γίνονται πιο συχνοί και πώς μεταναστεύουν στο χώρο και το βάθος. Μέχρι στιγμής, ο μεγαλύτερος σεισμός σε αυτό το σμήνος ήταν 5,2 Ρίχτερ».
Χθες, το Ευρωμεσογειακό κέντρο
Το EMSC μοιράστηκε μια σημαντική έκθεση που περιέχει νέα στοιχεία για το συνεχιζόμενο σμήνος σεισμών μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού. Οι τοπικοί σταθμοί GPS έχουν ανιχνεύσει παραμόρφωση συμβατή με πιθανή βαθιά μαγματική εισβολή. Εδώ είναι ένα νήμα!
Αυτό δεν εξηγεί πλήρως την προοδευτική αύξηση του μεγέθους των γεγονότων και τη σταθερότητά τους. Και εδώ είναι που παίζουν ρόλο τα υγρά, που έχω αναφέρει τον τελευταίο καιρό: είναι πιθανό η διείσδυση του μάγματος να προκάλεσε μετανάστευση υγρών υψηλής θερμοκρασίας, υψηλής πίεσης κατά μήκος των ενεργών ρηγμάτων.
Αν αυτό επιβεβαιωνόταν, θα βρισκόμασταν αντιμέτωποι με μια πολύπλοκη ηφαιστειακή-τεκτονική κατάσταση, η οποία δεν θα ήταν ούτε καθαρά τεκτονική ούτε αμιγώς ηφαιστειακή. Ας δούμε πώς θα εξελιχθεί!
Υπάρχουν σημαντικά νέα για το σμήνος της Σαντορίνης: μια νέα έκθεση δημοσιεύθηκε σήμερα από το EMSC στην οποία αναφέρεται εκτεταμένη παραμόρφωση στο νησί. Είναι πιθανό (ΥΠΟ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ!) να σχηματίστηκε πλάγιο μαγματικό ανάχωμα και να εξαπλώθηκε προς τα βορειοανατολικά.
Γεωδίφης με πληροφορίες από την bgs.ac.uk , EMSC, Il Mondo dei Terremoti
περισσότερα,
https://www.bgs.ac.uk/news/artificial-intelligence-is-proving-a-game-changer-in-tracking-the-santorini-earthquake-swarm/
https://lejournal.cnrs.fr/articles/fani-maore-le-volcan-sous-marin-qui-a-fait-trembler-mayotte
https://www.nature.com/articles/s41467-023-42261-y
https://bsky.app/profile/jascha.bsky.social/post/3lhvpfk76zc2u
Αναρτήσεις
