Οι εκρήξεις του Zavaritskogo

Κρυμμένο σε ένα απομακρυσμένο νησί στον Ειρηνικό, το ηφαίστειο έχει πρόσφατα εντοπιστεί ως η πιθανή πηγή μιας έκρηξης που εξασθενεί το φως του ήλιου.

Η σημερινή ιστορία είναι η απάντηση στον γρίφο του Ιανουαρίου 2025. 

Στην απομακρυσμένη βορειοδυτική γωνία του Ειρηνικού Ωκεανού, μια διακεκομμένη γραμμή νησιών εκτείνεται μεταξύ της βόρειας Ιαπωνίας και της χερσονήσου Καμτσάτκα της Ρωσίας. 

Το αρχιπέλαγος των Κουρίλων είναι αραιοκατοικημένο από ανθρώπους, αλλά γεμάτο ηφαίστεια. Το ηφαίστειο Zavaritskogo (ονομάζεται επίσης Zavaritskii) είναι ένα εντυπωσιακό χαρακτηριστικό στο νησί Simushir, στη μέση του αρχιπελάγους. Αποτελείται από καλδέρες με απότομα τοιχώματα που περιβάλλουν μια κεντρική λίμνη. 

Το OLI (Operational Land Imager) στο Landsat 8 κατέγραψε αυτές τις εικόνες του Zavaritskogo και του πολύπλοκου οικοδομήματος του στις 12 Σεπτεμβρίου 2024. Η νεότερη καλντέρα, με κέντρο στη λεπτομερή εικόνα παρακάτω, περιλαμβάνεται εν μέρει από κοκκινωπές πλαγιές χωρίς βλάστηση. 

Από τον σχηματισμό του, μικρές εκρήξεις που ξεκίνησαν γύρω στο έτος 1910 παρήγαγαν κώνους σκωρίας και θόλους λάβας εντός των ορίων του. Η τελευταία τεκμηριωμένη ηφαιστειακή δραστηριότητα, το 1957, εκτόξευσε υλικό που γέμισε στο βορειοδυτικό τμήμα της λίμνης, συμπεριλαμβανομένου ενός θόλου πλάτους 350 μέτρων (1.150 πόδια) και ύψους 40 μέτρων. 

Οι προηγούμενες εκρήξεις, ωστόσο, ήταν πολύ πιο ισχυρές. Νέα έρευνα δείχνει ότι η εσωτερική καλντέρα του Zavaritskogo μπορεί να έχει σχηματιστεί σε μια από τις μεγαλύτερες ηφαιστειακές εκρήξεις του πλανήτη του 19ου αιώνα. 

Προηγούμενες αναλύσεις των πυρήνων του πολικού πάγου έδειξαν ότι μια μεγάλη έκρηξη το 1831 είχε εγχύσει αρκετούς μετρικούς τόνους θείου στη στρατόσφαιρα, αντανακλώντας την ηλιακή ακτινοβολία πίσω στο διάστημα και προκαλώντας ψύξη του βόρειου ημισφαιρίου έως και 1 βαθμό Κελσίου (2 βαθμοί Φαρενάιτ). 

Και οι ιστορικές αναφορές από εκείνη την καλοκαιρινή σημείωση ο Ήλιος εμφανίστηκε πράσινος, μωβ και μπλε, κάτι που μπορεί να συμβεί όταν τα ηφαιστειακά σωματίδια στην ατμόσφαιρα διασκορπίζουν το φως του ήλιου.

 Ωστόσο, η πιθανή ηφαιστειακή πηγή αυτών των φαινομένων παρέμενε από καιρό άγνωστη. Οι επιστήμονες έχουν πλέον αντιστοιχίσει τη χημική σύνθεση του ηφαιστειακού υλικού που διατηρείται στους πυρήνες πάγου με εκείνη από την πιο πρόσφατη μεγάλη έκρηξη του Zavaritskogo. 

Η χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα και οι εκτιμήσεις για τον όγκο του υλικού που εκτοξεύτηκε από το ηφαίστειο ενέπλεξαν περαιτέρω το Zavaritskogo ως την πηγή της μεγάλης έκρηξης του 1831. Περισσότερα ηφαιστειακά μυστήρια από εκείνη την εποχή μένουν να λυθούν, σημείωσαν οι συγγραφείς της μελέτης. 

Οι πηγές δύο άλλων εκρήξεων στις αρχές του 19ου αιώνα, που υποδηλώνονται από αιχμές θείου στα δεδομένα του πυρήνα πάγου, δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί. 

Γεωδίφης με πληροφορίες από το Παρατηρητήριο της Γης

Εικόνες του Παρατηρητηρίου Γης της NASA από τον Wanmei Liang, χρησιμοποιώντας δεδομένα Landsat από το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ. 

Ιστορία της Lindsey Doermann.

Discover (2025, January 23) Another Mystery Volcanic Eruption Source Has Been Found. Accessed February 4, 2025.

Erlich, E. (1986) Geology of the calderas of Kamchatka and Kurile Islands with comparison to calderas of Japan and the Aleutians, Alaska. U.S. Geological Survey, Open-File Report 86-291.

Global Volcanism Program (2024) Zavaritzki Caldera. Accessed February 4, 2025.

Hutchison, W., et al. (2024) The 1831 CE mystery eruption identified as Zavaritskii caldera, Simushir Island (Kurils). Proceedings of the National Academy of Sciences, 122(1), e2416699122.

NASA Earth Observatory (2007, September 17) Simushir Island, Kuril Archipelago. Accessed February 4, 2025.

https://earthobservatory.nasa.gov/images/153906/nested-calderas-of-zavaritskogo